Ўзбекистон респупликаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги

2.Maxsulot tannarxiga kiritiladigan sarf xarajatlar tarkibi 
 
a)  maxsulot  tannarxining  iqtisodiy  mazmuni;  Maxsulot  tannarxi  asosiy 
sifat  ko‗rsatkichi  bo‗lib,  unda  korxonalarning  xo‗jalik  faoliyatlaridagi  hamma 
nuqson  va  muvaffaqiyatlari  ifodalanadi,  mahsulotni  ishlab  chiqarish  va  sotishga 

---

 
67 
ketgan  sarf-xarajatlarining  pul  ifodadagi  yig‗indisidir.    Maxsulot  ishlab  chiqarish 
va  sotishga  ketgan  sarflar  qanchalik  kam  bo‘lsa,  shunchalik  ishlab  chiqarishning 
samaradorligi oshadi. 
Mahsulot  ishlab  chiqarish  bilan  bevosita  bog‗liq  bo‗lgan  xarajatlarning 
puldagi ifodasi esa mahsulot ishlab chiqarish tannarxi deb ataladi. 
Tannarx  –  maxsulot  qiymatining  asosiy  qismini  tashkil  etib,  uni  baxosini 
belgilashda  asos  xisoblanadi.  Shuning  uchun  maxsulot  tannarxini  kamayishi 
amalda  uni  narxini  pasayishini  ta‘minlaydi  va  foydani  ko‗payishida  manba 
hisoblanadi. 
Foyda  va  maxsulot  tannarxining  ahamiyati  ayniqsa  bozor  munosabatlari 
sharoitida  oshib  ketdi,  chunki  foyda  korxona  faoliyatining  asosiy  manbaasini 
tashkil etadi. 
 
b)  sarf  xarajatlarning  kulkutsion  moddalari  va  iqtisodiy  elementlar