Ўзбекистон респупликаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги

bo„yicha  guruxlanishi;  Sarflar  va  xarajatlar  shakllanish  boshqaruvida  xarajatlar 
turini  inobatga  olgan  sarflar  tasnifi  muxim  axamiyatga  ega  va  u  kalkutsiya 
moddalari xamda sarflar elementlari bo‗yicha ko‗riladi. 
Xarajatlarning  kalkutsiya  moddalari  bo‗yicha  guruxlanishi  ushbu 
xarajatlarni  xosil  bo‗lgan  o‗rni  (joy)  ni  aks  ettiradi  va  bir  tur  yoki  bir  o‗lcham 
maxsulot  ishlab  chiqarish  uchun  ketgan  sarflarni  rejalash,  xisobga  olish  va 
aniqlashda qo‗llaniladi. 
Xarajatlarning sarf elementlari bo‗yicha guruxlanishi esa xarajatlar qayorda 
va  qaysi  maqsadlarga  safrlanishidan  qatiy  nazar  ishlab  chiqarishga  ketgan  sarflar 
smetasini tuzishda qo‗llaniladi. Ushbu smeta korxona ishlab chiqaradigan hamma 
maxsulotining hajmiga ketgan sarflarni aniqlaydi. 
Maxsulotning ishlab chiqarish tannarxini tashkil etuvchi xarajatlar iqtisodiy 
mazmundorligiga binoan quyidagi elementlar bo‗yicha guruxlanadilar: 
- 
ishlab chiqarish moddiy sarf xarajatlar (qayta ishlanadigan chiqindilar 
qiymati ayrilgan xolda); 
- 
ishlab chiqarish xarakteriga ega mexnat haqi sarf xarajatlar; 

---

 
68 
- 
ishlab chiqarishga taaluqli ijtimoiy sug‗urta ajratmalar; 
- 
asosiy fondlar va nomoddiy aktivlarning amortizatsiyasi; 
- 
boshqa ishlab chiqarish xarajatlar.