zbekiston respublikasioliy va rta maxsus ta'lim vazirligi

7.9. Ruhiy tayyorgarlik
Ruhiy  tayyorgarlikning  asosiy  vazifasi
 
-   yuqori  ruhiy-irodaviy 
sifatlami tarbiyalash.
Ruhiy tayyorgarlik vazifalarini rivojlantirish:
225

---

- jarayonlami  idrok  qilishni  (to’pni,  vaqtni,  bo,’shliqni  his  qilishni) 
rivojlantirish;
- diqqatni rivojiantirish;
- kuzatishni rivojlantirish;
- kuzatishni rivojlantirish (qiyin o ’yin sharoitida orientasiya);
- eslash qobiliyati (pamyat), fikrlashni (o’yin faoliyati xususiyatlari) 
rivojlantirish;
- o’zini tuta bilishni (emosiya) boshqarishni rivojlantirish;
- taktik fikrlashni  rivojlantirish  o’yin  holatini  baholash va  samarali 
natijani qabul qilish demakdir.
Ruhiy  tayyorgarlik jarayonida  futbolchida  nomaqbul  holat  yuzaga 
kelishi  mumkinligi  hisobga  olinadi  (tushkunlik,  "start  bezgagi”,  o’z- 
o’ziga ishonish, demobilizasiya).
Murabbiy futbolchida g’alabaga intiluvchanlikni tarbiyalashi lozim. 
0 ’yinga  tayyorlashda  har  bir  futbolchining  individual  xususiyatlarini 
hisobga  olish  iozim.  Shu  bilan  birga,  o’yinning  ahamiyati,  tumirdagi, 
chempionatdagi g’alabaning tub mohiyatini yetkaza bilish lozim.
Suhbatlaming 
(ustanovkaning) 
cho’zilishi, 
murabbiyning 
bezovtalanishi  o’yinchilar ruhiyatiga salbiy ta’sir  krsatadi,  hayajonini 
kuchaytiradi.  Odatda,  begona  shaxslaming  aralashuvi,  ulaming 
maslahatlari jamoaning o’yinga tayyorgarligini susaytiradi.
Har bir fiitbolchida iroda sifatlari rivojlangan bo’lishi lozim.
Iroda  sifatlarining  rivojlanishi  jismoniy,  texnik,  taktik,  nazariy 
tayyorgar-liklar  bilan  bog’liq.  Iroda  sifatlari  o’yin  holatiga  mos 
mashqlar  uzluksiz  ravishda  bajarilganda  tarbiyalanadi.  0 ’z  kuchiga 
ishonchni  tarbiyalash,  mas’uliyatni  sezish,  maqsad  va  vazifalami 
tushuntirish,  murabbiyning  talabchanligi,  kundalik  o’z-o’zini  nazorat 
qilish  -   bulaming  barchasi  iroda  sifatlarini  tarbiyalashda  muhim 
ahamiyat kasb etadi.