Збекистон республикасининг


-модда. Рента тўлашни таъминлаш



Download 3,63 Mb.
Pdf ko'rish
bet140/507
Sana11.11.2022
Hajmi3,63 Mb.
#864075
TuriКодекс
1   ...   136   137   138   139   140   141   142   143   ...   507
516-модда. Рента тўлашни таъминлаш
Рента тўлаш шарти билан ер участкаси ёки бошқа кўчмас мулк 
берилганида рента олувчи рента тўловчи ўз мажбуриятларини бажари-
шини таъминлаш мақсадида бу мулкка гаров ҳуқуқини олади.
Рента сифатида пул суммаси ёки бошқа кўчар мол-мулкни 
беришни назарда тутадиган шарт номанинг муҳим шарти шуки, унда 
рента тўловчи ўз мажбуриятларини бажаришнинг гаровини тақдим 
этишга ёки ушбу мажбуриятларни бажармаслик ёхуд лозим дара
-
жада бажармаслик хавфини рента олувчи фойдасига суғурталашга 
мажбур бўлади.
Рента тўловчи ушбу модданинг иккинчи қисмида назарда тутил
-
ган мажбуриятларни бажармаса, шунингдек рента олувчи жавобгар 
бўлмайдиган ҳолатларда таъминлаш йўқотилган ёки таъминлаш 
шароитлари ёмонлашган тақдирда рента олувчи рента шарт номасини 
бекор қилишга ва шарт нома бекор қилиниши туфайли кўрган зарарни 
қоплашни талаб қилишга ҳақли.


239
1. Шарҳланаётган моддада белгиланган қоида рента шарт номаси 
бўйича «заиф тараф» ҳисобланган — рента олувчининг ҳуқуқларини 
ҳимоя қилишда қўшимча восита вазифасини бажаради. Рента тўлашни 
таъминлашнинг турли механизмлари назарда тутилган бўлиб, рента тўлаш 
шарти билан топширилган мол-мулкнинг кўчар ёки кўчмас мулклигига 
қараб белгиланади.
Агар рента тўлаш шарти билан кўчмас мулк топширилган бўлса, рента 
олувчи берган мол-мулкка нисбатан гаров ҳуқуқини олади. ФК 264-мод-
даси 4-қисмига кўра, гаров шарт нома ёки қонун асосида вужудга келади. 
Ушбу ҳолатда гаров қонун асосида рента тузиш факти туфайли вужудга 
келади. Шунга қарамасдан, қонунда белгиланган тартибда кўчмас 
мулк гарови шарт номаси — ипотека шарт номаси (ФК 271-моддаси) 
тузилиши лозим. Рента тўловчи томонидан рента тўлаш билан боғлиқ 
мажбуриятлар бажарилмаган тақдирда рента олувчи ўз талабларини 
гаровга олинган мулк қийматидан бошқа кредиторларига қараганда 
имтиёзли суратда қаноатлантириши мумкин (ФКнинг 264-моддаси 
шарҳига қаранг).
2. Агар рента тўлаш шарти билан кўчар мулк берилган ҳолларда, рента 
шарт номасининг муҳим шарти сифатида рента тўланишини таъминлаш 
усуллари бевосита рента шарт номасида кўрсатиб ўтилиши лозим. Акс 
ҳолда рента шарт номаси тузилмаган ҳисобланади (ФК 364-моддаси 
шарҳига қаранг).
Рента тўлаш мажбуриятини бажарилишини таъминлаш усуллари 
бўлиб, ФКнинг 259-моддаси талабларига кўра неустойка, гаров, ушлаб 
қолиш, кафиллик, кафолат, закалат ва ҳ.к. бўлиши мумкин.
Рента шарт номаси тарафлари рента тўланишини таъминлаш мақсадида 
шарт номада рента тўловчининг рента олувчи фойдасига мажбурият-
ларни бажармаслик ёки лозим даражада бажармаслик хавф-хатарини 
суғурталашни назарда тутишлари мумкин. Бунда мажбурий суғурта 
ҳақида сўз юритилади (ФК 914-моддаси).
3. Рента тўловчининг рента тўлаш билан боғлиқ мажбуриятларни 
бажармаслиги унинг учун ноқулай оқибатларни келтириб чиқаради. 
Рента олувчи бир томонлама рента шарт номасини бекор қилиш ва суд 
тартибида рента шарт номасини бекор қилиш билан боғлиқ зарарларни 
қопланишини талаб қилиш қилиши мумкин.


240

Download 3,63 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   136   137   138   139   140   141   142   143   ...   507




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish