298-модда. Асосий воситаларнинг ва бошқа мол-мулкнинг чиқиб кетишидан олинадиган даромадлар
(биринчи қисм) Асосий воситаларнинг ва бошқа мол-мулкнинг чиқиб кетишидан олинадиган даромад деб бухгалтерия ҳисоби тўғрисидаги қонунчиликка мувофиқ белгиланадиган асосий воситаларнинг ва бошқа мол-мулкнинг чиқиб кетишидан олинадиган фойда эътироф этилади.
Тўлдирилмоқда
(иккинчи қисм) Асосий воситаларнинг ва бошқа мол-мулкнинг чиқиб кетишидан олинадиган молиявий натижани (фойдани ёки зарарни) аниқлашда илгари қайта баҳоланган асосий воситаларнинг ҳамда бошқа мол-мулкнинг нархини ошириш суммасининг ушбу асосий воситаларни ва бошқа мол-мулкни олдинги нархни пасайтириш суммасидан ортиқ суммалари асосий воситалар ҳамда бошқа мол-мулкнинг чиқиб кетишидан олинган даромад таркибига киритилади.
тўлдирилмоқда
|
298-модда. Амортизация қилинадиган активларнинг ва бошқа мол-мулкнинг чиқиб кетишидан олинадиган даромадлар (зарарлар)
(биринчи қисм) Ушбу моддага мувофиқ аниқланадиган, чиқиб кетишдан олинадиган молиявий натижа амортизация қилинадиган активларнинг ва бошқа
мол-мулкнинг чиқиб кетишидан олинадиган даромад (зарар) деб эътироф этилади.
(иккинчи қисм) Амортизация қилинадиган активнинг чиқиб кетишидан олинадиган молиявий натижа (фойда ёки зарар) амортизация қилинадиган активнинг чиқиб кетишидан олинадиган даромаддан унинг қолдиқ қийматини чегириб ташлаш орқали аниқланади. Амортизация қилинадиган активнинг қолдиқ қиймати ушбу Кодекс 306-моддасининг йигирма олтинчи ва йигирма еттинчи қисмларига ҳамда 307-моддасининг еттинчи қисмига мувофиқ аниқланади.
(учинчи қисм) Амортизация қилинадиган активнинг чиқиб кетишидан олинадиган молиявий натижани (фойдани ёки зарарни) аниқлашда бундай актив бўйича 2021 йилнинг 1 январь ҳолатига кўра тўпланган қўшимча баҳолаш суммаси (илгари қайта баҳоланган нархини ошириш суммасининг олдинги нархни пасайтириш суммасидан ортиқ суммалари) амортизация қилинадиган активнинг чиқиб кетишидан олинаган даромад таркибига киритилади.
(тўртинчи қисм) Бошқа мол-мулкнинг чиқиб кетишидан олинадиган молиявий натижа бухгалтерия ҳисоби тўғрисидаги қонунчиликка мувофиқ аниқланади. Мазкур қисмнинг қоидалари ушбу Кодекснинг 45-бобига мувофиқ
солиқ базасини аниқлашнинг ўзига хос хусусиятлари назарда тутиладиган мол-мулкнинг чиқиб кетиш ҳолларига нисбатан татбиқ этилмайди.
|
Солиқ солиш мақсадларида амортизацияланадиган активлар ҳисобини жорий этиш, хусусан, уларнинг бошланғич қийматини, амортизация ҳисобланадиган даврини ҳамда амортизацияланган активларни ҳисобдан чиқариш бўйича аниқ нормалар белгиланмоқда.
Бухгалтерия ҳисобини юритиш мақсадларида узоқ муддатли моддий активлар нафақат асосий восита, балки инвестиция кўчмас мулки ёки сотиш учун мўлжалланган актив ёки биологик актив сифатида таснифланиши мумкин. Солиқ солиш мақсадларида узоқ муддатли активларга нисбатан барча хўжалик юритувчи субъектлар учун ягона мезон ўрнатиш мақсадида асосий восита ва номоддий активлар тушунчалари ва уларни ҳисобдан чиқариш тартиблари бўйича аниқ меъёрлар белгиланмоқда.
2021 йил 1 январга қадар асосий фондлар ҳар йили мажбурий тартибда қайта баҳоланган (коэффицент усулида). 2021 йил 1 январдан бошлаб асосий воситаларни солиқ солиш мақсадларида қайта баҳолаш тартиби бекор қилингандан сўнг, ушбу санагача бўлган қайта баҳолаш суммалари бундай мулкларни ҳисобдан чиқариш пайтида даромадларга қўшилиши назарда тутилмоқда.
Асосий воситалар ва номоддий активлардан ташқари узоқ муддатли инвестициялар ва узоқ муддатли дебитор қарзлари бўйича ҳисобдан чиқариш тартиблари бухгалтерия ҳисоби қоидаларига кўра аниқланиши сақланиб қолмоқда.
|