Ўзбекистон республикасининг қонуни «Ўзбекистон республикасининг давлат чегараси тўҒрисида» I. Умумий қоидалар

ДАВЛАТ ГЕРБИ 
"Ўзбекистон Республикасининг Давлат герби тўғрисида"ги қонун 1992 йил 2 июлда 
Ўзбекистон Республикаси Олий Кенгашининг 13 сессиясида қабул қилинди. 
Гербнинг марказида тасвирланган – қанотларини кенг ёзиб турган ҲУМО қуши – бахт-
саодат ва эрксеварлик рамзидир. Буюк бобокалонимиз А.Навоий Ҳумо қушини барча тирик 
мавжудотлар ичида энг саҳоватлиси деб таърифланган. 
Гербнинг юқори қисмида Республикамизнинг собит ва барқарорлигининг рамзи 
сифатида саккиз қиррали юлдуз тасвирланган. Унинг ичида яримой ва беш қиррали юлдуз 
ифодаланган. 
Қуёш тасвири – давлатимизнинг йўли ҳамиша нурли бўлиши учун билдирилган яхши 
ният тимсоли. Айни пайтда у Республикамизнинг ноёб табиий иқлим шароитини кўрсатиб 
туради. 
Бошоқлар – ризқ-рўзимиз бўлмиш ғалланинг тимсоли, оппоқ бўлиб очилган пахта 
чаноқлари-серқуёш юртимизнинг донгини бутун дунёга таратган асосий бойлигимиз рамзидир. 
Буғдой бошоқлари ва пахта чаноқларининг давлат байроғига ўхшаган лента билан ўраб 
қўйилганлиги – бу Республикада яшаётган халқлар якдиллигининг тимсолидир. 

---

169 
Герб рангли тасвирда бўлиб, Хумо қуши кумуш рангда; қуёш, буғдой бошоқлар пахта 
чаноғи ва "Ўзбекистон" деган ёзув тилла рангда; ғўза шохлари ва барглари, водийлар яшил 
рангда; тоғлар ҳаво рангда; чаноқдаги пахта, дарёлар, яримой ва юлдуз оқ рангда; Ўзбекистон 
Республикасининг Давлат байроғи тасвирланган лента тўрт хил рангда берилган. 
ДАВЛАТ МАДҲИЯСИ 
Ўзбекистон Республикасининг Давлат Мадҳияси Ўзбекистон Республикаси Олий 
Кенгашининг ўн биринчи сессиясида 1992 йил 10 декабрда қабул қилинди. Мадҳиялар 
танловида Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмаси раиси, Ўзбекистон Қаҳрамони, Ҳалқ шоири 
Абдулла Орипов ёзган шеъри ва бастакор Мўтал (Мўтаваккил) Бурхонов басталаган варианти 
тасдиқланди. 
 
ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ МИЛЛИЙ ВАЛЮТАСИ 
Валюта
(итал. – қадрланмоқ, қиймат) – мамлакатнинг пул бирлиги ва унинг типи (олтин, 
кумуш, қоғоз) пулга тенглаштирилган тўлов воситалари пул ҳисоб - китобларни тақазо этадиган 
халқаро иқтисодий айрибошлаш ва бошқа алоқаларда қатнашади. Валюта сифатида миллий пул 
бирлиги (масалан АҚШда доллар, Европа давлатларининг сўм) валюта курсида ифодаланадиган 
халқаро баҳога эга. 
Амалиётда валюта миллий банкнотлар, шунингдек, тўлов воситалари ва ҳисоб 
китобнинг кредит ҳужжатлари шаклида кўлланади. Бундан ташқари, халқаро шартномалар 
асосида ташкил топган ҳисобларга ёзиб қўйиш ҳам валютага киритилади. Халқаро тўлов 
муомаласи эркин алмаштирадиган ёки Халқаро валюта фонди берилган курс бўйича эркин 
алмаштириладиган валюта билан бажарилади. 
Президент И.Каримовнинг 1994 йил 16 июндаги “Ўзбекистон Республикаси миллий 
валютасини муомалага киритиш тўғрисида”ги фармонига кўра сўм тарихида биринчи бор 1994 
йил 1 июлидан пул муомаласига киритилди. Сўм Республика ҳудудида Ўзбекистон 
Республикаси Миллий банкининг ўлчами (номинал) 1, 3, 5, 10, 25, 50 ва 100 бўлган сўмлар ва 
ўлчами 1, 3, 5, 10, 25, ва 50 бўлган металл тийинлари тарзида муомалага киритилди. 
1997 йилнинг март ойида 1997 йил нусхасида қиймати 200 сўм бўлган ва 2000 йилнинг 1 
июнидан бошлаб, Ўзбекистон Республикаси марказий банкининг қиймати 500 сўм бўлган пул 
билети муомалага чиқарилади. 2001 йилдан бошлаб қиймати 1000 сўм бўлган пул билети ҳам 
муомалага чиқарилади. 2013 йилдан бошлаб қиймати 5000 сўм бўлган пул билети муомалага 
чиқарилади. 2016 йилдан бошлаб қиймати 10 000 сўм бўлган пул билети муомалага 
чиқарилади. 2017 йилдан бошлаб қиймати 50 000 сўм бўлган пул билети ҳам муомалага 
чиқарилди