Õzbekiston respublikasida jismoniy madaniyat tizimini rivojlanishining umumiy tavsifi reja

Mashğulotni õtkazish usullari
Darsdan tashqari mashğulotlarning kõngilli. erkin bõli- shi va
liar bir õquvchi õzining jismoniy tayyorgarlik darajasi qanday
bõlishidan qat’i nazar, õzini kõrsalishi zarur. Õqi- tuvchining
pcdagogik niahorat darajasi kõproq darsdan tashqari
mashğulotlarni tashkil eiganda bilinadi. Agarda, shu
mashğulotlarga õquvchilarni qainashishlari yaxshi bõlsa, demak,
õqituvchi mashğulotlarni õtkazish metodi, usuli, ularni tashkil
ctishni biladi.
Jismoniy taibiyani uzluksiz faoliyat jarayoniga aylantirish
zarur. Darsdan tashqari mashğulotlar jarayonida. darslarda
õzlashtirilib olingan jismoniy mashqlar, bilimlar mustahkamlanadi va takomillashadi.
Darsdan tashqari mashğulotlarda asosiy diqqatni darslarda
õzlashtirib olingan bilim, kõnikma va malakalarni mustahkamlashga qaratish zarur. Bolalar va õsmirlar sport maktablarida shuğullanayotganlar uchun bulling katta foydasi bor.
Mamma shakllar umumiy vazifalarni hal etishga yordam- lashadi.
Umumta’lim maktablarini isloh qilishning asosiy yõnalishlarida,
hamma õquvchilar uchun liar kungi jismoniy mashqlami,
mashğulotlarni tashkil clisli zarurligi, kun tartibida jismoniy
tarbiya-soğlomlashtirish tadbirlarini muntazam õtkazish bosh
vazifa qilib qõyilgan. Bundan tashqari, õquvchilar keng ommasini
sport tõgaraklari mashğulotlariga jalb etish, jismoniy tarbiya
bõyicha qõshimcha va fakullativ mashğulotlarni õtkazish, zaruriy
shart-sharoitlarni yaratish zanir.
Õquv kun tartibida jismoniy tarbiyaning shakllari
Õquv kun latlibidagi jismoniy tarbiya butun sinf bõyicha
jismoniy tarbiya tashkilotchisi yoki instruktor yordamida sinf
rahbari tomonidan, jismoniy tarbiya õqituvchisining kuzatuvi
ostida tashkil etiladi.
Darsgacha bõlgan gimnastika
Darsgacha bõlgan gimnastikani tashkil etish va otkazish
quyidagilarni õz ichiga oladi: sport maydoni va binoda. faqat
sinf xonasida emas, har bir sinf uchun alohida joy ajratiladi.
qizlar doimo orqa lomonga joylashtiriladi, pedagog va yuqori
sinf õquvchilaridan instruktorlar tayyorlanadi, gimnastika
maydonining atrofiga ustibosh ilgichlar õrnatiladi.
Ertalabki darsgacha gimnastikaga navbatchi õqituvchi rahbarlik
qiladi. har bir sinf uchun jismoniy tarbiya tash- kilotchisi va
instruktor, sinf rahbarlari va jismoniy tarbiya õqituvchisi
mashqlaming sifatli bajarilishini, intizomni nazo- rat qilib
turadi.
Darsgacha bõlgan gimnastikani õlkazish qoidasi, mcto- dikasi
quyidagilardan iborat: dinamik tavsifga cga bõlgan 5—7 mashqdan
tuzilgan majmua hamma muskul guruhlariga ta'sir etishi,
kõrgazmalilikdan foydalanish va boshqalar.
Darsgacha bõlgan gimnastikaning asosiy manbasi majmuyi
gimnastik mashqlardir. Shuning uchun bu mashqlar majmua- sini
yilning fasliga qarab yangilab borish maqsadga muvofiqdir. Har
bir mashqni bajarish tczligini asta-sckinlik bilan oshirib
borib, oxirida sckinlatish zarur. Shundagina mashqlaming ijobiy
ta’sirchanligi asta-sekin onib boradi.
Jismoniy mashq daqiqalari va paytlari
Bu ikkala shaklning maqsadi bitta: charchagan bolaga ish
qobiliyatini, diqqatini qayta tiklash, muskul va aqliy
toliqishni yõqotish, qornat buzilishidan ogohlantirish.
Jismoniy tarbiya daqiqalari tashkil etish. xona dcrazalari va
darchalarini (fortochkalarni) ochish, bolalami tayyorlash, bola