Ўзбекистон республикаси ветеринария ва чорвачиликни ривожлантириш давлат қЎмитаси

Ош тузи билан заҳарланиш-Ош тузи ҳайвонлар рационининг керакли озуқа қўшимчаси,оқ рангли, сувда эрийди.
Кўп ҳолатлар ош тузи билан чўчқа ва паррандаларни заҳарланиши кузатилади.
Токсикологияси. Чўчқа ва паррандалар комбикормасида кўп миқдорда ош тузи бўлганда заҳарланиш кузатилади,чунки 1 кг оғирликда қорамолга 5-6 г, қўй 3-4 г, от-2-3 г, чўчқа-1,5-2,5г, товуқ 3-4 г токсик доза ҳисобланади.
Патогенез. Ош тузи тез қонга сўрилади ва бирдан марказий нерв системаси, перифирик нерв системаларида ўзгаришлар чақиради, қонда осмотик босим кўтарилади, эритмалар ва ҳужайралар сувсизланиши ҳосил қилади,ошқозон ва ичаклар шиллиқ пардаларини қитиқлаб гемморагик гастроэнтерит чақиради.
Симптомлари. Қорамолларда заҳарланиш белгилари 30 минутдан сўнг бошланади: безовталаниш, тишлари ғижирлаши, тез-тез сийдик чиқаради, чанқоқ, ич кетишлари, узоқ ётади. Нафас ва юрак уриши сусайиб ҳайвон ўлади.
Чўчқаларда белгилар:2-3 ойдан сўнг бошланади,безовталаниш, қусиш мумкин, тинмай сўлак оқиши, чанқоқ кўз қорачиғини кенгайиши, кўришни сусайиши, ич кетиш, сийдик ажралишни кучайиши, мускуллар қалтираши, ўлишдан олдин итга ўхшаб ўтиради. Паррандаларда чанқоқ, тумшуғидан сув оқади, атоксия бериш орқали қалтирайди, ўлимидан олдин оёқ ва қанотлари фалажланади.
Диагноз-компилекс
Даволаш-Дастлаб нерв системаси, нафас ва юрак ишини нормаллаштириш, кўп сув бериш керак, антидот сифатида 10% ли кальций хлор эритмаси венага 1 кг оғирликда 1-2 мл юборилади.
Профилактика. Ҳайвонларда тузга эҳтиёжини қондириш ва озуқалар туз миқдорини назорат қилиш.(чўчқа ва товуқ)
Селен билан заҳарланиш-Селен – (Se), буни терапия курсида эшитгансизлар, натрий селенат дори жигар дистрофиясида қўлланади.
Белгилари ўткир ва сурункали заифлашиш, моторика, кавш қайтариш тўхтаб қолади, қусиш, парез, паралич бўлади.
Сўйганда кўкариш бўлади, озиб кетиш тез бўлади, касал ҳайвонда ачиган ҳид бўлади.
Даволаш. Сурги дорилар, юрак яхшилаш, арсенат натрий сувга қўшиб берилади ва бошқа бирикмаларини ҳам қўллайди.