Ўзбекистон республикаси ветеринария ва чорвачиликни ривожлантириш давлат қЎмитаси

Токикокинетика. Пиретроидлар организмга тушгандан сўнг ичаклардан қонга сўрилиб, организмдаги ҳаёт учун муҳим бўлган орган ва тизимларга тарқалади ва ушбу жойларда ҳар хил қолдиқ миқдорларида тўпланади. Пиретроидларнинг энг кўп қолдиқ миқдори ҳайвонларнинг ошқозони (катта қорин) таркибида бўлганлиги аниқланган. Бундан ташқари пиретроидларни қўйидаги орган ва тизимларда қолдиқ миқдорларини сақланиши илмий тадқиқотларда аниқланган.
Пиретроидларнинг ажралиб чиқишининг ўзига хос хусусиятларида ҳайвонлар ва паррандаларда захарланишнинг нейротропли таъсирига хос бўлган клиник белгилари аниқланган пайтдан бошлаб, организмнинг улар қолдиқ миқдориларидан тўлиқ ҳоли бўлиши 25- 30 кун ўтганидан сўнг юз берар экан.
Пиретроидлар билан захарланган ҳайвонлар ва паррандалардан олинган гўшт маҳсулотларини ветеринария-санитария жиҳатидан баҳолаш асосан мушак тўқималарининг юза ҳамда ички қатламларидан тайёрланиб, мухрланган сурмаларни микроскопда кўриб, сўйиб олинган гўшт маҳсулотларини органолептик ҳамда биокимёвий сифат кўрсаткичлари аниқланади. Ушбу тадқиқотлар давлат стандартларига мос келадиган В.А. Макаров (1980) томонидан тавсия қилинган усулдан фойдаланиб амалга оширилади.
Пиретроидлар билан ҳайвонларни инсектоакорацид воситаси сифатида ишлов берилгандан сўнг уларни гўштга сўйиш муддати 10 кундан кейин, заҳарланишлар кузатилганда эса 30 кун ўтгандан кейин амалга ошириш мақсадга мувофиқдир.
Пиретроидларнинг захарловчи таъсирига қоракўл қўйлари юқори, товуқлар ва қуёнларнинг эса сезувчанлиги паст эканлиги аниқланган.
Замонавий сунъий пиретроидларни ҳайвонлар организмига қўйидаги захарловчи таъсир ҳусусиятлари мавжуд экан.
а) политропли
б) нейротропли
в) иммунодеприссив
г) репродуктив фаолиятга салбий таъсири.
Республикамиз ветеринария амалиётида суньий пиретроидларни ишлатишда уларни қўллаш, сақлаш ва ташишдаги белгиланган талабларга қатъий амал қилиш талаб этилади.
Захарланиш сабаблари. Аввало қишлоқ хўжалик ҳайвонлари ва паррандаларнинг захарланишлари пиретроидлар қўллаш қоидаларига риоя қилмаслик уларни сақлаш, ташиш ва қўллаш регламентларининг бузилиши (уларни қайта қўллаш муддатларини тезлатиш, қўллангандан кейин кутиш муддатларига риоя қилмаслик) натижасида сув манбалари ва озуқалардан уларни тўпланиши юз беради.