Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 1998 йил 27 июлда “Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси Тарих институти фаолиятини такомиллаштириш тўғрисида”ги қарорида ўзбек халқи ва унинг давлатчилиги тарихини холисона ўрганишнинг илмий асос-ларини

تصدیق شدن тасдиқ шўдан – тасдиқланмоқ.
تأمین کردن таъмин кардан – таъминламоқ.
تأمین شدن таъмин шўдан – таъминланмоқ.

Маруза-17

17-мавзу. Ислоҳ қилинган эски ўзбек ёзуви ҳақида. Баъзи ҳарфларнинг қўлёзмалардаги ҳолати
Асрлар давомида қўлланиб келинган араб алифбоси халқ оммасининг савод чиқариши учун бирмунча қийинчилик туғдирарди. Шунинг учун ҳам ўзбек зиёлилари олдида турган алифбони соддалаштириш ёки бошқа осонроқ имлони қабул қилиш масаласи кўндаланг турарди.
Ниҳоят, 1921 йилда араб ёзуви ислоҳ қилинди. Яъни ёзув олдингисига нисбатан бирмунча соддалаштирилди. Халқнинг осонроқ совод чиқариши учун муайян қулайлик яратилди.
Ислоҳ талабига мувофиқ, ёзувда барча ҳарфлар ифодаланди, араб тилига хос бўлган товушларни ифодаловчи айрим ҳарфлар (ص،ض،ط،ظ، каби) ёзувдан бутунлай чиқариб ташланди. Улар ўрнига эса талаффузи жиҳатидан ўзбек тилидаги товушларга яқин бўлган ҳарфлар қўлланиладиган бўлди. Эски ёзувдаги сод, се ҳарфлари ўрнига ислоҳ қилинган алифбода син ҳарфи, зо, зод, зол ҳарфлари ўрнига зе, то ҳарфи ўрнига те ишлатила бошланди.
Маълумки, эски ёзувда қисқа унлилар ёзувда ифодаланмас эди. Ислоҳ қилинган араб алифбосида эса улар ёзувда тўла акс этадиган бўлди.
Эски ёзувда вов ҳарфи уч хил товушни, яъни в, ў, у ни ифодалаб келар эди. Ислоҳ қилинган ёзувда эса улар бир биридан фарқланиб турувчи ҳарфий белгилар билан ёзиладиган ёзиладиган бўлди. Ҳатто в ундоши учун махсус белги қабул қилинди.
Баъзи ҳарфларнинг қўлёзмалардаги ҳолати.
Баъзи ҳарфларнинг қўлёзмалардаги ҳолати биз ўрганаётган босма ёзувлардан кескин фарқи бўлади. Аксар ҳарфлар эса қисман ўзгариш билан ёзилади. Масалан, син ҳарфи қўлёзмаларда икки ҳолатда учрайди: тишли ва тишсиз. Демак, син ҳарфининг қўлёзма китобларда ифодаланиши:
а) син баъзан сўзнинг қайси ўринларида келишидан қатъий назар, остки қисмига уч нуқта қўйилган ҳолда ёзилади.
б) син ҳарфи сўз охирида (кўпинча бир томондан қўшиб ёзилувчи ҳарфлардан кейин келганда) ҳарф устига миндириб ёзилади.
Шин қўлёзма асарларда кўпинча тишсиз ёзилади.
Шунингдек, қўлёзмаларда мим ҳарфи сўз охирида бир томондан қўшилувчи ҳарфлар билан келганда кўпинча ўша ҳарфларнинг устига мингаштириб ёзилади.
Ҳойи ҳаввазнинг босма ва ёзма шакллари бир-биридан фарқ қилади. Ҳойи ҳавваз сўз бошида келганда босма хат шаклида қуйидагича ёзилади:  همراهҳамроҳ. Қўлёзмаларда эса бутунлай бошқа кўринишда бўлади.
Ҳойи ҳаввазни ифодалаш учун битта илмоқ ҳосил қилиниб, сатр чизиғидан пастда унга томон қаратилган кичкина вергул шаклидаги белги қўйилади: ________ ҳижрон каби.
Ёзма ва босмада ҳойи ҳавваз ҳарфининг сўз ўртасидаги кўринишлари ўзаро фарқ қилади. Босма ҳолатда шаклида, ёзма усулда ёки тарзида ёзилади. Айрим тошбосма китобларда митти вергул шаклидаги белги ҳарфнинг сўз ўртасидаги шаклида ҳам қўйилади, масалан: ________ наҳр каби.
Худди шундай фикрларни ҳойи ҳавваз ҳарфининг сўз охиридаги шакли ҳақида ҳам айтиш мумкин.