Ўзбекистон республикаси вазирлар маҳкамаси ҳузуридаги таълим сифатини назорат қилиш давлат инспекцияси

100 баллни ташкил этади. ИҲТТ давлатлари ўқувчиларининг тахминан учдан 
икки қисми 400 дан 600 гача балл тўплаган. 
Иштирокчи мамлакатлар PISA рейтингида қандай баҳоланади? 
PISAўқиш (матнни тушуниш), математика ва табиий фанлар бўйича 
натижаларга кўра иштирокчи мамлакатларни баҳолайди. PISA барча фанларга 
умумий балл бермайди, аксинча, у ҳар бир фан соҳаси учун баҳо беради ва ҳар 
бир ҳудуд учун ўртача балл даражасини белгилайди. Бироқ, ҳар бир мамлакатга 
ҳар бир фан бўйича аниқ бир даража бериш мумкин эмас.
PISA тестлари ва натижаларининг ишончлилигини таъминлаш учун 
қандай қадамлар қўйилади? PISAнинг шаффофлилигига ишониш, фақат вақт 
ўтиши билан ривожланиб, бундан кейин ҳам давом этадиган статистик модел 
ҳақида эмас, балки, тадқиқотни лойиҳалаштириш, амалга ошириш ва таҳлил 
қилишнинг барча техник жиҳатларига татбиқ этиладиган қатъийлик асосида 
амалга оширилади. Хусусан, тестларни ишлаб чиқишда, баҳолашнинг 
ишончлилиги уларни ишлаб чиқиш, танқид қилиш, таҳлил қилиш, кўриб чиқиш 
ва танлашда қўлланиладиган тартибларнинг қатъийлиги билан боғлиқ. 
Экспертлар учун бу масала юзасидан барча жиҳатларни ҳисобга 
олинганлигини таъминлаш ва ушбу жиҳатларга етарлича мос мувозанатда 
бўлган тест материаллари тўпламини танлаб олишда эксперт фикрини 
беришдан иборат. PISAда бу иш халқаро экспертлардан ташкил топган 
маслаҳат гуруҳлари билан ишлайдиган баҳолаш мутахассислари томонидан 
амалга оширилади. Ушбу материални танлаш жараёнида иштирок этувчи 
мамлакатлар ва иқтисодчилар ҳам муҳим рол ўйнайди. 
Ўқувчилар PISA дастурида ёлғон ишлатишлари мумкинми? PISA- 
дунёдаги энг илғор халқаро, юқори сифатли ва юқори самарали таълимни 
баҳолаш дастури ҳисобланади ва шунинг учун PISA маълумотларининг 100% 
тўғри ва ҳақиқий эканлиги жуда муҳимдир.
Шу мақсадда, ИҲТТ ўқувчининг қобилиятларини, ўзи ҳақидаги 
маълумотлар ва фаолиятини аниқ акс эттириши ҳамда ҳар қандай алдов 
шаклларини ишлатмаслиги учун барча даражаларда жуда қаттиқ шартларни 
қўллайди. Ушбу ишонч ИҲТТ ва ҳар бир давлат ўртасида иштирок этиш 
шартлари 
талабларига 
розилик 
билан 
мустаҳкамланади. 
Розилик 
шартномасининг 4-моддаси давлатлардан синов материаллари хавфсизлигини 
назорат қилиш ва баҳолашни хавфсиз бошқариш кабиларни ўз ичига олган 
PISA учун кенг қамровли техник стандартларни талаб қилади. 

---

14 
Ушбу талаблар кейинчалик “PISA-Ҳаракатлар қўлланмаси”, “Мактаб 
координаторлари қўлланмаси” ва “Тест маъмурияти қўлланмаси” орқали 
такомиллаштирилади. Ушбу қўлланмалар барча тест материалларини хавфсиз 
тарзда қабул қилиш, уларни сақлаш ҳамда тест ўтказиш жараёнини хавфсиз 
бошқариш учун аниқ кўрсатмаларга эга. Тасдиқланган лойиҳа ходимларидан 
бошқа ҳеч ким PISA хавфсизлигига оид маълумотлар ва фойдаланиш 
таъқиқланган материаллардан фойдалана олмайди. Тасдиқланган лойиҳа 
ходимлари учун расмий конфиденциаллик қоидалари мавжуд.