Ўзбекистон республикаси

1.  O‟nliklar sanog‟i, 10, 20, 30, 40, 50 ... sonlarni hosil bo‟lishi va atalishi. 

2.  Sonlarning o‟nliklardan va  birliklardan  hosil  bo‟lishi.  Ikki xonali sonlarning 

o‟nli tarkibi, 100 ichida sonlarning natural ketma ketligi. 

3.  Ikki xonali sonlarni yozma nomerlash, yozish va o‟qish, birinchi va ikkinchi 

xona birliklari. 

4.  Sonlarni nomerlashni bilishga asoslanilgan qo‟shish va ayirish usullari. 

5.  Ikki xonali sonni xona sonlarining yig‟indisi bilan almashtirish. 

Demak,  yuz  ichidagi  sonlarni  nomerlash  metodikasi  20  ichidagi  sonlarni 

nomerlashni o‟rgatish metodikasi bilan o‟xshash ekan. Bunda xona va xona sonlarini 

tarkib  toptirish  yangilikdir.  Birinchi  xona  birliklari,  ikkinchi  xona  birliklari 

sonlarning o‟nli tarkibini tahlil qilish amaliy ravishda kiritiladi. Masalan: 56 sonida 5 

o‟nlik va 6 birlik bor. Buni boshqacha aytish mumkin: 56 soni I xonaning 6 birligidan 

va II xonaning 5 birligidan tashkil topgan. Xona soni tushunchasini egallash uchun 1, 

2,  3  ...  9,  10,  20,  30  ..  90  kabi  sonlar  yozilgan  kartochkalardan  foydalaniladi.  Bu 

kartochkalar  yordamida  istalgan  ikki  xonali  sonni  belgilab  oladilar.  Masalan,  6  soni 

va  20  soni  yozilgan  kartochkalardan  26  sonini  hosil  qilinadi.  Teskari  topshiriq  ham 

---

 

10 

berish  mumkin:  18  va  81,  43  va  34  qaysi  xona  sonlarida  tashkil  topgan?  10,  8,  18. 

Kartochkalar bilan bajariladigan bu amaliy ishlar har qanday sonni xona sonlarining 

qo‟shiluvchilarning  yig‟indisi  shaklida  tasvirlashda  yordam  beradi.  97=90+7, 

80+5=85.  O‟quvchilarning  nomerlashga  doir  bilimlari  keyinchalik  100  ichida 

qo‟shish va ayirishni o‟rganish vaqtida mustahkamlanadi.  

 

Yuz  ichida  sonlarni  nomerlashni  o‟rganish  natijasida  o‟quvchilar  quyidagi 

bilimlar, malakalar va ko‟nikmalarni egallab olishlari kerak.