Ўзбекистон республикаси қурилиш вазирлиги ўзбекистон республикаси

Бино ва иншоатлардан фойдаланиш
Қурилиш буюмлари ва конструкциялари ишлатилиш жараёнидаги талабларга жавоб бериши керак, яъни эксплуатация жараёнида белгиланган ишончлилик ва узоққа чидамлилик кўрсаткичларига эга бўлиши керак. Қурилиш буюмлари қайта тикланадиган (таъмирланиши ёки алмаштирилиши мумкин) ва қайта тикланмайдиган (деталь қисмлари, девор панелларининг бирикмалари) бўлинади.
Объектнинг хизматга яроқлилиги - бу объект илмий ва техник ҳужжатларнинг барча талабларига тўлиқ жавоб берадиган техник ҳолат.
Объектнинг ишга яроқлилиги - бу объект асосий функцияларни нормал бажарадиган техник ҳолат. Бунда, хизмат кўрсатиш қобилияти унинг ишга яроқлилигини ўз ичига олади.
Холат чегараси - бу объектни бошқа ишлатиб бўлмаслиги ёки унинг эскирганлиги сабабли, объектни ишлатишга йўл қўйиб бўлмайдиган ҳолат.
Конструкцияларнинг ишга яроқлилигидан яроқсиз ҳолатга ўтиши, унда нуқсонларнинг ортиши, яъни унинг белгиланган талабларга жавоб бера олмаслиги натижасида юзага келади.
Вазиятни тўғри баҳолаш учун нуқсонларни ажратиш амалга оширилади.
Қайта тикланмайдиган нуқсон - бу уни техник жиҳатдан бартараф этиш мумкин бўлмаган ёки иқтисодий жиҳатдан мақсадга мувофиқ бўлмаган нуқсон. Ҳозирги кунда технологиялар мукаммаллашаётгани сабабли бундай нуқсонларни бартараф этиш имкониятлари мавжуд.
Зарарланиш - бу объектнинг ишчи ҳолатига таъсир қилади, аммо унинг ишга яроқлилиги сақланиб қоладиган ҳолат.
Ишончлилик - бу объектнинг узлуксиз ишга яроқлилик, узоққа чидамлилик, таъмирлашга яроқлилик ва сақланиш кўрсаткичларини белгиланган вақт ичида ушлаб туриш каби мураккаб хусусиятларидан ташкил топади.
Узлуксиз ишга яроқлилик – бу объектнинг маълум вақт ишчи ҳолатини сақлаб туриш хоссасидир.


Синаш учун саволлар.
1. Ер ости ва ер устидаги қурилиш ашёларидаги нуксонлар ҳақида гапиринг.
2. Тавсия этладиган гидроизоляция ашёлари истикболини изоҳланг.
3. Бетон қоришмасини жойлаш жараёнида йўл кўйиладиган хатолар ҳакида сўзланг.
4. Бетон конструкцияларини қотиши жараёнида йўл кўйиладиган хатолар хақида тушунча беринг.
5. Бетон устунини электр иситиш усулида қотиришдаги нуксонлар тушунча беринг.
6. Куйма яхлит темирбетондаги айрим нуксонлар ҳакида сўзлаб беринг.
7. Бинодаги нуксонларни пайдо бўлишида лоихадаги камчиликлар хақида тушунча беринг.
8. Цементли бетон ишларидаги нуксонлар ҳакида сўзланг.