Ўзбекистон республикаси қурилиш вазирлиги мирзо улуғбек номидаги самарқанд давлат архитектура-қурилиш институти

6.5. Томнинг буғ изоляцияси ва гидроизоляцияси
 
Буғ изоляция қатлам - ички хоналардан келаётган буғ оқимини 
иссиқлик изоляция қатламига киришига қарши тўсиқ бўлиб хизмат қилади.
У
ўрамли гидроизоляцион материаллардан одатда, плёнкадан қилинади. Плёнка 
горизонтал йўналишда ҳам, вертикал йўналишда ҳам иссиқлик изоляция 
қатламининг ички томонидан, юк кўтарувчи ёғоч элементларга механик 
тикадиган асбобнинг (сшивателя) скобаси ёки япалоқ қалпоқчали рухланган 
мих билан қоқилади. Плёнка горизонтал ёки вертикал йўналишда 
ётқизилишидан қатъи назар, ён томони билан камида 100 мм бир-бирининг 
устига чиқариб, устма-уст ётқизилади. Уларнинг уланиш чоклари 
боғлайдиган лента билан ўзаро герметикланган ҳолда уланиши керак. Плёнка 
ўрнатгандан сўнг, шифтнинг ўзи буғ тўсиғига етиб бормаслиги учун, уларни 
рейка билан маҳкамлаш зарур. 
Гидроизоляция қатлам - иссиқлик изоляция қатламни том қопламаси 
остки сиртида пайдо бўлган конденсатдан ҳимоя қилади. Плёнка горизонтал 
ҳолда бевосита стропилага маҳкамланади. Стропилалар орасидаги масофа 
1,2 м дан ошмаслиги керак. Плёнка салқилигининг баландлиги 2 см дан 
ортиқ бўлмаслиги ва у иссиқлик изоляция қатламига тегмаслиги лозим. 
Стропилага плёнкани бириктиргандан кейин унинг устидан контррейкани ва 
ундан кейин обрешеткани қоқиш зарур. 

---

199 
Том қоплама фазоси остидаги вентиляция системаси намликка қарши 
курашнинг кескин усули ҳисобланади. Том қоплама фазоси остидаги нам 
ҳаво табиий ёки махсус том вентиляция системаси ёрдамида том остидан 
осонлик билан чиқариб юборилади. Вентиляция система учун қўшимча 
харажатлар талаб қилинади. Бу система томни хизмат муддатини анча 
узайтириш ҳисобига, харажатларнинг ортиғи билан қопланишига олиб 
келади. Ҳаво ўтиши керак бўлган том қоплама остидаги фазо - томнинг 
иккита конструктив элементидан вужудга келган – контррейка ва обрешетка.
Томнинг иссиқлик изоляция қатлами ўрнатилганда, вентиляция 
ускуналарини бир бутун қилиб бирлаштиришни илгаридан ҳисобга олиш 
зарур (6.11-расм).