Ўзбекистон республикаси транспорт вазирлиги тошкент давлат транспорт университети кaфeдрa: “ ИҚтисодиёт”

Iб- тоифали автомобиль йўлининг техник кўрсаткичлари.

Кўрсаткичлар	Ўлчов бирлиги	Қийматлар
Йўл тоифаси	-	Iб
Ҳисобий тезлик	км/с	120
Ҳаракат тасмасининг сони	дона	4
Ҳаракат тасмасининг кенглиги	м	3.75
Қатнов қисми кенглиги	м	15
Йўл ёқаси кенглиги	м	3,75
Йўл ёқасидаги четки тасма кенглиги	м	0,75
Йўл ёқасининг мустаҳкамланган қисми кенглиги	м	2,5
Йўл пойи кенглиги	м	27.5
Энг катта бўйлама нишаблик	‰	40
Ҳаракат қисмининг кўндаланг нишаблиги	‰	15-20
Йўл ёқасининг кўндаланг нишаблиги	‰	25-30
Режадаги эгри радиуси -тавсия этилган -энг кичик	м	2000(3000) 800
Бўйлама профилдаги вертикал эгри радиуси Қавариқда -тавсия этилган -энг кичик Ботиқда: -тавсия этилган -энг кичик	м	70000 15000 8000 3000

АВТОМОБИЛЬ ЙЎЛЛАРИНИ ҚУРИШДА НАРХЛАРНИНГ ШАКЛЛАНИШИ ВА СМЕТА ҚИЙМАТИНИ ШАКЛЛАНТИРИШ АСОСЛАРИ.
1. Автомобиль йўлларини қуришни қуришда лойиҳалашни ташкил этиш.
Лойиҳа ҳужжатлар мажмуасидан иборат бўлиб, улар ҳисоб-китоблар, кўрсаткичлар ва чизмалар тизими асосида қабул қилинган лойиҳавий қарорлар бўйича объект қурилишининг техникавий имконияти ва иқтисодий жиҳатдан мақсадга мувофиқлигини асослайди. Лойиҳа – смета ҳужжатларининг мавжудлиги – қурилишни бошлаш ва инвестицияларни мувофақиятли жалб қилишнинг муҳим шартидир.
Автомобиль йўлларини қуриш, қайта қуриш ва таъмирлашни лойиҳалаш ихтисослашган лойиҳа ташкилотлари томонидан амалга оширилади. Улар Ўзбекистон Республикаси автомобиль йўллари Давлат қўмитаси қамровида ташкил этилган бўлиб, улар тармоқ йўналишида фаолият юритишади.
Лойиҳа институтлари – буюртмачилар билан шартнома асосида ишларини бажарувчи масъулияти чекланган жамиятлардир. Автомобиль йўлларин қуришда лойиҳа ҳужжатларини ишлаб чиқиш билан Ўзбекистон Республикаси қонунчилигига мувофиқ ушбу турдаги объектларни лойиҳалашга ҳуқуқ берувчи лицензияларга эга бўлган лойиҳа–қурилиш ташкилотлари ва бошқа юридик ҳамда жисмоний шахслар шуғулланишлари мумкин.
Лойиҳа–қидирув ишларининг қиймати йўлларни қуришга капитал қўйилмаларнинг умумий ҳажмига киритилади ва Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Республика Йўл фонди томонидан йўлларни қуриш учун ажратиладиган маблағлар ҳисобига буюртмачи томонидан тўланади. Лойиҳа-изланиш ишлари учун буюртмачи ва лойиҳа ташкилотлари ўртасида ҳисоб-китоблар тўлиқ амалга оширилган лойиҳа ёки лойиҳалашнинг босқичлари бўйича амалга оширилади.
Умуман олганда қурилиш объектлари бўйича лойиҳавий ва изланиш ишларининг қиймати капитал маблағлар умумий ҳажмининг тахминан 3,5%и ёки қурилиш-монтаж ишлари смета қийматининг 5% ини ташкил этади.
Шундай қилиб, қурилишнинг тайёргарлик босқичи сифатида лойиҳалашни ташкил этишни такомиллаштириш автомобиль йўлларини қуриш, қайта қуриш ва таъмирлашнинг иқтисодий самарадорлигини оширишнинг асосий шартларидан бири бўлиб, лойиҳа ҳужжатларини ишлаб чиқиш ҳажми лойиҳага топшириқ билан аниқланиб, буюртмачи билан лойиҳа ташкилоти ўртасида тузиладиган лойиҳалаш шартномасининг ажралмас қисми ҳисобланади