Zbekiston respublikasi transport vazirligi toshkent davlat transport universiteti

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI TRANSPORT VAZIRLIGI

TOSHKENT DAVLAT TRANSPORT UNIVERSITETI

«Transportda axborot tizimlari va texnologiyalari»
kafedrasi

«Veb dasturlash va loyihalashtirish»
fanidan

4-Amaliy ish

Mavzu: MVC modelini qо‘llash. MVC modeli komponentlar
PHP freymvorklar. Laravel bilan tanishish.


Topshirdi: MAT-2 guruh magistranti Shukurova Sh.B.
Qabul qildi: Gulyamov J.N.
Toshkent -2022
MVC - bu sizning dastur logikasini uch qismga bo'lishga imkon beruvchi dasturlash shablonidir:
Model (model) Controller-dan ma'lumotlarni qabul qiladi, kerakli operatsiyalarni bajaradi va ularni View-ga o'tkazadi.
View (ko'rinishi yoki ko'rsatish). Modeldan ma'lumotlarni oladi va foydalanuvchi uchun namoyish qiladi.
Controller (boshqaruvchi) Foydalanuvchilarning ma'lumotlarini qayta ishlaydi, olingan ma'lumotlarni tekshiradi va ularni model-ga uzatadi. (Bu biroz chalkash tuyulishi mumkin, ammo aslida bu oddiy.)

MVC qanday ishlaydi?

MVC kontseptsiyasini tushunishning eng yaxshi usuli bu hayotda bo'ladigan misoli - tassavur qiling fastfud restorani bor. Unga bir mijoz keldi (foydalanuvchi deb oýlang) kassaga keladi (view va controller kassa deb fikrlang), menyuni ko'radi va o'zi yoqtirgan taomlarga buyurtma berishadi.
Kassir buyurtma bilan hammasi joyida yoki yo'qligini tekshiradi va to'lovdan so'ng oshpazga (model-ga) kerakli ma'lumotlarni o'tkazadi. Oshpaz buyurtma qilingan taomni tayyorlaydi, garchi u mijozning qanday ko'rinishini, buyurtma uchun pul to'ladimi va hokazolarni bilmaydi.
Model o'z ishini tugatgandan so'ng, natijani view-ga yuboradi - kassaga qaytarib beradi, u esa o'z navbatida, tayyor ovqatni mijozga beradi.
Agar dasturlar haqida gapiradigan bo'lsak, unda tarkibiy qismlar quyidagicha bo'ladi:

• 
  View - interfeys.
  
• 
  Controller - foydalanuvchi ishlarini boshqaradi.
  
• 
  Model - view va asosiy operatsiyalarni boshqaradi.
  

Shuni ham ta'kidlash joizki, MVC shablonini amalga oshirish vazifaga qarab farq qilishi mumkin. Masalan, veb dasturlashda model va view bir-biri bilan contoller orqali o'zaro ta'sir qiladi (restorandagi misolda bo'lgani kabi) va dasturlarda model o'zi biror narsani o'zgartirish kerakligi to'g'risida ma'lumot beradi.

MVC-ning ishlashi

Nima uchun dasturchilarga MVC kerak?

Ushbu shablon dasturning logika qismlarini ajratish va ularni bir-biridan alohida yaratish uchun kerak. Ya'ni boshqa dastularga ta'sir qilmasdan o'zingiz xohlagancha o'zgartirishingiz mumkin bo'lgan mustaqil kod bloklarini yozishdir.
Masalan, ma'lumotlar ko'rinishini o'zgartirmasdan ma'lumotlarni qayta ishlash usulini qayta yozishingiz uchun. Bu bir nechta dasturchilarga samarali ishlashga imkon beradi - ularning har biri o'z komponenti bilan shug'ullanadi. Shu bilan birga, ishlab chiquvchiga birovning kodini o'rganishning hojati yo'q va uning funksiyalari dasturning boshqa qismlariga hech qanday ta'sir qilmaydi.

MVC dastur yaratamiz

Ushbu shablonni yaxshiroq tushunish uchun uni amalda qo'llash zarur. Buning uchun WPF dasturini yarating va quyidagi kod yozing:









Yuqoridagi kodlar View-ga tegishli - foydalanuvchi buni ko'radi. Tugma bosilganda Controller-ni chaqiradigan funksiya mavjud:
private void CalculateButton_Click(object sender, RoutedEventArgs e) //Metod "Hisoblash" tugmasi bosilganda ishlaydi
{
//ma'luumotlarni kiritamiz


string text1 = Num1TextBox.Text.Trim();
string text2 = Num2TextBox.Text.Trim();


int num1 = 0;
int num2 = 0;


if (!string.IsNullOrEmpty(text1) && !string.IsNullOrEmpty(text2))
{
try
{
num1 = Convert.ToInt32(text1);
num2 = Convert.ToInt32(text2);
}
catch (Exception exc) { }


Calculate(num1, num2); //Model-ga yuboramiz
}
}
Controller kodlarni tekshirishi mumkin. Agar tekshiruv muvaffaqiyatli bo'lsa, ma'lumotlar Model-ga uzatiladi:
public void UpdateView()
{
ResultTextBlock.Text = result.ToString(); //Ko'rinishning o'zgarishi
}
Mana natija: