Zbekiston respublikasi transport vazirligi qurilish muhandisligi fakulteti

1.6. Qiya darzlar ta’sirini hisobga olib to‘sinning egilgan xomutlar chidamliligi bo‘yicha sinfini aniqlash
Ishchi armatura egilgan xomutlarining qiya darzlar bilan kesishgan zonasida oraliq qurilmaning chidamliligi bo‘yicha sinfi tekshirish va sinashning quyidagi ma’lumotlarida aniqlanadi:
a) kesim holati (darzning to‘sin bo‘ylama o‘qiga proeksiyasi uzunligining taxminan o‘rtasida) a= 2.3sm;
b) darz yo‘nalishi va egilgan armatura orasidagi burchak a=78^o;
v) sinash yuki ostida indikatorlar yordamida o‘lchangan darzlar eni va uning chetlarini siljishi tegishlicha D_s=0,08 va D_t=0,07 mm ga teng.
To‘singa to‘g‘ri keladigan muvaqqat yuk xissasi, muvaqqat yuk bilan yuklanadigan ko‘ndalang kuch ta’sir chizig‘ining yuzasi, sinash yukidan sodir bo‘lgan ko‘ndalang kuch (1.4,b–rasm) tegishlicha quyidagi formulalardan aniqlanadi /12, b.b.3.7,4.8/:
; (1.38)
W_k= ; (1.39)
; (1.40)

W_k=
kN.
Ko‘ndalang kuch ta’sir chizig‘ining ordinatalari formula bo‘yicha
=x_i/l_i. (1.41)
Ko‘ndalang kuch ta’sir chizig‘i ordinatalarining yig‘indisi
=y₁+y₂+y₃+y_4+Y5=0.77+ 2.39+1.434+0.956+0.478=4.028m.
Doimiy yuk bilan yuklanadigan ko‘ndalang kuch ta’sir chizig‘ining yuzasi, doimiy yukdan sodir bo‘lgan ko‘ndalang kuch tegishlicha quyidagi formulalardan aniqlanadi:
W_p=0,51–a; (1.42)
Q_p=(R_r+P_b) W_p; (1.43)
W_p=0,5×13.6-3.1=4.05 m;
Q_p=(23.0522+30.368)*4.05=216.35 kN.
Sinash yukidan xomut yoki egilgan armaturalardagi cho‘zuvchi kuchlanishlar formuladan aniqlanadi /12, 10–ilova/:
, (1.44)
bunda – xomut yoki egilgan armaturadagi cho‘zuvchi kuchdan sodir bo‘lgan kuchlanish; – betonda xomut yoki egilgan armatura egilishi ta’siridan sodir bo‘lgan cho‘zuvchi kuchlanish
= , (1.45)
= , (1.46)
bu yerda E_s – armaturaning elastiklik moduli, kgs/sm²; d – sterjen diametri, sm; I_s – sterjen kesimining inersiya momenti, sm⁴; R – betonning amaliy mustahkamligi, kgs/sm²; a_r – davriy profilli armatura uchun 9, silliq armatura uchun 13 diametrga teng qilib qabul qilinadigan armaturali sterjenning shartli uzunligi
; (1.47)
d=120Rd; (1.48)
I_s= ; (1.49)
I_s= =5.15 sm⁴;
d=120×240×3.2=92160 kgs/sm²;
sm²;
=(0,08sin78^o+0,07cos78^o)10^–1[2,1×10⁶/9×3.2]=748.03 kgs/sm²;
=(0,08cos78^o+0,07sin78^o)10^–1[0,332×2,1×10⁶×3.2/2×21.67]=449.208 kgs/sm²;
=748.03+449.208=1197.238 kgs/sm² =119.72 MPa.
Armaturali sterjenning chidamliligi bo‘yicha chegaraviy ko‘ndalang kuch va ruxsat etilgan muvaqqat yuk quyidagi formulalardan aniqlanadi /12, 10–ilova/:
; (1.50)
; (1.51)
MPa;
Q=215.328×470.68/119.723=846.54 kN;

Qiya darzlarning ta’sirini hisobga olib armaturaning chidamliligi bo‘yicha to‘sin sinfi
K= =