Ўзбекистон республикаси соғЛИҚни сақлаш вазирлиги ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълими вазирлиги


Иккиламчи артериал гипертензияларнинг этиологик таснифи



Download 2,83 Mb.
Pdf ko'rish
bet62/150
Sana25.02.2022
Hajmi2,83 Mb.
#271707
1   ...   58   59   60   61   62   63   64   65   ...   150
Bog'liq
53c4fc4b7834b

Иккиламчи артериал гипертензияларнинг этиологик таснифи 
А — Буйрак артериал гипертензиялари (12—15%—артериал гипертензиянинг ҳамма 
ҳолларига нисбатан гипертензия частотаси): 
1. Ренопаренхиматоз. Икки томонлама ( 9% ) : ўткир ва сурункали гломерулонефрит
сурункали пиелонефрит; подагра, гиперкальциемияда интерстициал нефрит; анальгезия 
қиладиган айрим моддалар қабул қилиш; тугунчали периартериит ва бошқа буйрак ичи 
артериитлари; систем қизил волчанка; склеродермия, амилоид бужмайган буйрак; Гордон 
синдроми; нур касаллигида буйрак; ўткир буйрак етишмовчилигидан кейинги ҳолат. 
Бир томонлама (3—4% ) : сурункали пиелонефрит; гипоплазия ва буйракнинг бошқа туғма 
нуқсонлари; сийдик-тош касаллиги; обструктив уропатиялар, гидронефроз; нефроптоз; ренин 
ишлаб чиқарадиган ўсма; гипернефроид рак; плазмоцитома; нефробластома ва айрим бошқа 
ўсмалар; травматик периренал гематома; буйрак шикастлари; кўчириб ўтказилган буйрак 
касаллиги. 
2. Реноваскуляр (вазоренал, 2—5% ); буйрак артерияларининг фиброз-мушак 
дисплазияси, буйрак артериялари атеросклерози; носпецифик аортоартериит; буйрак 
артерийлари тромбозлари ва эмболиялари; буйрак артерияларининг ташқаридан (ўсма, 
битишма, чандиқ, гематома) босилиши. 
Б. Эндокрин (2—3%). 
1. Буйрак усти безларига тегишли: бирламчи альдостеронизм (0,5—1%): буйрак усти 
безлари пўстлоғи аденомаси, буйрак усти безлари пўстлоғининг икки томонлама 
гиперплазияси; Иценко — Кушинг касаллиги ва синдроми (0,5%); буйрак усти бези туғма 


65
гиперплазияси; 11-β-гидроксилланиш 
танқислиги, 17-а-гидроксилланиш 
танқислиги; 
феохромоцитома (0,1—0,6%). 
2. Гипофизар; акромегалия (0,1%); 
3. Тиреоид: гипертиреоз (тиреотоксикоз), гипотиреоз; 
4. Паратиреоид: гиперпаратиреоз. 
5. Карциноз синдром. 
В. Кардиоваскуляр (гемодинамик, ≈ 2 % ) : атеросклероз ва аортанинг бошқа зичлашувлари; 
аорта коарктацияси; аорта клапанлари етишмовчилиги; тўлиқ атриовентрикуляр блокада; 
артериовеноз фистулалар: очиқ артериал йўл; туғма ва травматик аневризмалар, Педжет 
касаллиги (шаклни ўзгартирувчи остит); эссенциал гиперкинетик синдром; қон айланишининг 
димланиш етишмовчилиги; эритремия. 
Г. Нейроген (≈0,6 %): мия ўсмалари, кисталари ва шикастлари (Пенфилд диэнцефал 
синдроми); уйқу ва умуртқа артериялари торайганда мия айрим зоналарининг сурункали 
ишемияси; эндефалит; бульбар полиомиелит; квадриплегия (гипертензив кризлар); 
сурункали нафас ацидози (СО
2
тутилиб қолиши); ўткир порфирия. 
Д. Ҳомиладорликнинг кечиққан токсикози. 
Е. Экзоген: 
1. Заҳарланишлар: қўрғошин, таллий, кадмий ва б.; 
2. Дорилар таъсири: преднизолон ва бошқа глюкокортикоидлар; минералокортикоидлар; 
симпатик аминлар; МАО ингибиторлари эфедрин, тирамин билан ёки тираминга бой озиқ-
овқат маҳсулотлари билан; қизилмия порошоги; контрацептив воситалар; индометацин 
эфедрин ёки фенилпропаноламин билан бирга. 
Ж. Ҳар хил: «стресс» — Гайсбок синдроми; оғир куйиш ва б. 
Мазкур тасниф мазмунига кўра артериал гипертензия аксарият буйрак патологияси 
(буйракнинг ренопаренхиматоз ва реноваскуляр касалликлари), сўнгра эндокрин (2—3%) ва 
гемо-динамик бўзилишлар оқибати ҳисобланади, деган амалий хулоса чиқариш мумкин. 
12-ж а д в а л 

Download 2,83 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   58   59   60   61   62   63   64   65   ...   150




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish