Ўзбекистон республикаси соғЛИҚни сақлаш вазирлиги тошкет тиббиёт академияси

Амалий кисм.
Талаба бажариши керак!

1. 
   Курик
   
2. 
   Болаларни диспансер куригиги олиш
   
3. 
   Сурункали касалликларни аниклаш
   
4. 
   Иш 112- формаси
   
5. 
   Лабаратор, инструментал, клиник текширувлар интерпритацияси.
   

Амалий куникмалар.

1. 
   АГ диагностикаси, мониторинглаш.
   
2. 
   Бемор ва уни оила аъзоларини соглом турмуш тарзини таргиб килиш.
   

Номедикоментоз ва медикоментоз даво олиб бориш.

3. 
   Нишон аъзолар зарарланишини олдини олиш.
   
4. 
   Хавф омилларни аниклаш ва бошкариб буладиганларни бартараф этиш.
   

Коротков усулида АКБни улчаш техникаси.
Қўл ва оёқларда қон босимини ўлчаш.
Тонометр билан систолик ва диастолнк артериал қон босимини (АКБ) билвосита аускультация ёрдамида ўлчаш усули.
Кўрсатмалар: врачгача бўлган қабулда хамма беморларга, йилда камида бир марта: касаллик аникданганда - кўрсатма бўйича.
Қарши кўрсатмалар: йўқ
Керакли шароит ва анжомлар: тонометр (стандарт манжета кенглиги 12 см, семиз беморлар учун 18 см, болалар учун унинг ёшидан келиб чиққан холда манжета кенглиги танланади), фонендоскоп. АҚБ ўлчанишидан олдин бемор адреностимуляторларни қўллаши мумкин эмас, хамда 30 - 60 дақиқа ичида чекмаслиги ва таркибида кофеин бўлган ичимликларни (кока-кола, қахва, какао, чой ва бошқалар) ичмаслиги лозим. АҚБ бемор 5 дақиқа тинч холатда ўтирганидан сўнг ўлчаниши ва у қулай шароитда бўлиши лозим.
Тонометрни тайёрлаш. АҚБ ўлчашдан олдин аппарат ишлаётганлиги текширилади. Стрелка кўрсаткичи "О" да турган бўлиши лозим. Врач тонометрнинг беморга мос манжетасини танлаши керак.
Бемор ҳолати. АҚБ ни бемор турган, ўтирган ва ётган ҳолатида ўлчаш мумкин, лекин хамма ҳолатларда ҳам қўл юрак сатхида бўлиши лозим. Қўл яланғоч бўлиши, унинг манжета устидаги қисми хам кийим билан сиқилмаслиги керак. Беморнинг қўли столга таяниши ва тирсаги юрак сатхида жойлашиши зарур. Ўлчаш вақтида бемор гаплашмаслиги, оёқлари чалиштирилмаган бўлиши керак.
Манжета қўйиш. Врач манжетанинг пастки четини тирсакдан 2 - 3 см юқорига қўйиши, резина хаво чиқаргичи а.brachialis йўли бўйлаб жойлашиши лозим. Бунда манжета ва қўл орасида битта бармоқ жойлашадиган жой қолиши керак.
Стетоскопни қўйиш. Стетоскоп тирсак чуқурчасига, олдиндан пульсни аниқлаб, а.brachialis остига босмасдан, зич қўйилиши лозим.
Ўлчаш. Врач манжетага мўлжалдаги АҚБ дан тахминан 20-30 мм сим. уст. дан ошириб хаво юборади (бу билак артериясида пульснинг йўқолишига қараб аниқланади). Кейин манжетадаги ҳаво хар бир юрак уришида 2 мм.сим.уст тезлигида чиқарила бошланади. Коротков тонларининг пайдо бўлиши ва йўқолиши вақтларидаги манометрнинг кўрсатишларини ёзиб қўйиш керак.
Коротков товуши дастлаб пайдо бўлгандаги систолик, тонларнинг тўлиқ йўқолиши пайтидагиси эса, диастолик босим ҳисобланади.
Қайта ўлчаш. Врач манжетадаги хавони бутунлай чиқариб юбориши ва 2 дақиқадан сўнг қайта ўлчаши керак, агар олинган интерваллар ўртасидаги фарқ 5 мм сим.уст. дан ошса, у холда учинчи марта қайта ўлчаш лозим. Шу билан бирга бошқа қўлдаги босимни ҳам ўлчаб кўриш керак.
Натижа. Икки марта ўлчангандан сўнг олинган кўрсатишларнинг ўртачаси АҚБ деб ҳисобланади.