|
Экзофит шаклидаги ракнинг
б ош л ан ғи ч д аври д аги ҳолати
о ғи з б ў ш л и ғи н и н г п а п и л л о м а ё к и ф и б р о м а си б и л ан ўхш аш
бўлади. Я рали ш акли н и қиёсий таш хислаш да л ей к о п л ак и ян и н г
э р о зи в -я р а л и , қ и зи л я с с и те м и р а т к и н и д еку б и тал я р а с и д а н
ф а р қ қилинад и. Й ўл д ош л и к қи лаётган я л л и ғл ан и ш ж араён и
ракли ж ар аён н и н г инф илтратига ўхш аб кетиш и м ум кин. Ш и
кастланиш бундай ҳолатда қи сқа вақт д авол ан и ш д а кузати ла
ди. И н ф и л тр ат-яр ал и ш а к л и н и н г тарқал ган ҳолида си л , захм
ва а к ти н о м и к о ти к ж ароҳатлар б илан ф аркданади.
Б и р қатор огиз бўш лиғи ш и л л и қ қ о б и қ қавати раки билан
оғриган б ем о р л ар н и н г ан ам незида оғиздаги сурункали ш и ка-
стл ан и ш н и ан и кд аш мумкин. К ўпинча, ж ароҳатга кари оз ка-
вакли ти ш л ар , п л о м б а н и н г нотўғри қ ў й и л и ш и , ём он т а й ё р
л ан ган протезлар сабаб бўлади. Турли хил ём он одатлар (че
ки ш , нос ч екиш ) оғи з ш и л л и қ қ о б и қ қаватида сези ларли ўзга-
р и ш л арн и ч ақ и р и б , рак олди ҳ о си л ал ари н и н г пайдо б ўлиш и-
га олиб келади. Ў см али ж ар аён н и н г кўп ж ой лаш ади ган ўрни -
тил олдинги соҳаси ё н туб и н и н г олдинги бўлими. Т и ш л ар н и н г
б и р и к и ш и чизиғи бўйлаб кузатиладиган соҳа эк ан л и ги н и яна
б и р бор кўрсатмоқда. Бунда жуда кўп ҳолатларда, оғи з ш ил-
л и қ қ о б и қ қаватига ф и зи кави й ва ким ёвий о м и л л ар н и н г бир
вақтдаги таъ сирид а с е н с и б и л и за ц и я л ан и ш и ёки т о к с и к таъ -
Отз бўшлит шил/шқ қавати ва лабнинг ёмон яхши сифатли ўсмалари
271
сири натиж асида ш и л л и қ қаватда ўзгариш келтириб ч и қар и -
ши м умкин.
К асбий касал л и кл ар н и н г патогенези, кўп ҳолларда, иш лаб
чи қ ар и ш ж араён идаги а н и қ сабабчи ом и л н и ан и кд аш қи й и н
бўлади. О гиз бўш лиғи ш и л л и қ қ о б и қ қавати касбий касаллик-
л а р и н и н г патогенезида та н а н и н г бош қа аъзоларидаги каби тур
ли иш лаб ч и қ ар и ш ом иллари б и л ан б ирга о р ган и зм н и н г ўзи-
даги сабабларни ҳам таъ ки д лаш л ози м .
О ғиз бўш лиғи ш и л л и қ қ о б и қ қаватидаги патологи к касбий
о м и л л ар н и н г патогенезида экзоген ом ил си ф атида иш лаб чи-
қариш б и нос идаги чан гл ан и ш ва и ф л о сл ан и ш , о р ган и зм н и н г
қизиб кетиш и ёки со ву қ қо ти ш и , о ғи з ш и л л и қ қ о б и қ қавати-
даги ш и кастл ан и ш ом и лл ари , орган и зм им м ун и тети н и н г куч-
си зл ан и ш и , ж ум ладан, о ғи з ш и л л и қ қ о б и қ қавати ҳим оя т и -
зи м и н и н г п асай и ш и , ундаги қон ай л ан и ш ҳ ол атл ари н и н г бу
зи л и ш и к аб и л арн и сан аш м ум кин. Э нд оген ом илларга ички
а ъ з о л а р н и н г ҳ о л а т и , а с а б , э н д о к р и н т и з и м ҳ о л а т и , о ғ и з
бўш л и ғи ҳ ол ати , сў л ак аж р ал и ш и т а в с и ф и , а л л е р ги к ҳолат-
д аги ў зга р и ш , м и к р о б л а р га с е з г и р л и к н и н г о ш и ш и каб и л ар
к и р и ти л ад и .
О ғиз бўш лиғи ш и л л и қ қ о б и қ қавати ва лабдаги касбий ка-
салл и кл арн и келтириб чиқарувчи ф и зи к ом и лл ар турличадир.
Турли хил ч ан г к ў р и н и ш и д а бун д ай м ех а н и к о м и л л а р о ғи з
ш и л л и қ қ о б и қ қавати н и ж ароҳатлайди ҳарорат таъсири-, м е-
тереол оги к ом ил ва нур эн ерги яси таъсири ни ҳам алоҳида таъ
кидлаш зарур.
О ғиз ш и л л и қ қ о б и қ қаватига а й н и қ с а , м илкдаги ш и л л и қ
қ о б и қ қ а сурун кал и ш и кастл о вч и та ъ си р қи л ад и ган м ехан и к
ом и лл ар дастлаб катарал ял л и ғлан и ш га, кей и н эса ф иброзли
ва шу соҳадаги ш охланиш нинг кўпайиш ига олиб келади. Оғиз
ш и л л и қ қ о б и қ қаватига у зо қ вақт давом ида ю қори ҳароратда
таъсир қилиш и дастлаб катарал стом атитни, кейин сўлак аж
ралиш и ва ш охланиш нинг бузилиш ини келтириб чиқаради.
О ғи з б ў ш л и ғи ш и л л и қ қ о б и қ қ а в а т и д а к а с а л л и к к е л т и
р и б ч и қ а р у в ч и к и м ё в и й о м и л л а р н и и к к и гу р у ҳ га б ў л и ш
м у м к и н . Б и р и н ч и д а н , бу к и м ё в и й м о д д а л ар о ғ и з ш и л л и қ
қ о б и қ қ а в а т и д а қ и т и қ л о в ч и т а ъ с и р к ў р с а та д и . Бу гуруҳга
о б л и г а т қ и т и қ л о в ч и л а р , ж у м л а д а н , к о н ц е н т р л а н г а н н е о р -
га н и к к и с л о т а ва и ш қ о р л а р , и ш қ о р и й м етал т у зл а р и , ш и л -
л и қ қ а в а т н и ў тк и р за ҳ а р л о в ч и м о д д ал ар т а ъ с и р и , к и м ё в и й
к у й и ш , я р а л а н и ш ч а қ и р у в ч и м о д д а л ар , б и р л а м ч и ж а р о ҳ а т-
л а р н и н г о ғ и з ш и л л и қ қ о б и қ қ а в а т и д а ж о й л а ш и ш и ҳ о л ат-
л а р и н и д а в о л а ш м а қ с а д и д а к о м б и н и р л а ш г а н д а в о у с у л л а
ри к и р а д и .
Д а в о н и н г натиж аси ўсма тў қ и м а с и н и н г ги стол оги к тузи -
272
Do'stlaringiz bilan baham: |
