Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги Тошкент врачлар малакасини ошириш институги


З А М Б У Р У ҒЛ И К А С А Л Л И К Л А Р



Download 13,62 Mb.
Pdf ko'rish
bet64/313
Sana14.07.2022
Hajmi13,62 Mb.
#799462
1   ...   60   61   62   63   64   65   66   67   ...   313
Bog'liq
Огиз бушлиги шиллик кавати Ж.А. Ризаев, 2008

З А М Б У Р У ҒЛ И К А С А Л Л И К Л А Р
О ғиз бўш лиғи ш и л л и қ қ о б и қ қавати касал л и кл ари ичида 
патоген зам буруғлар келтириб чи карган хасталиклар ачи тқи - 
сим он замбуруғлар жароҳатлари кўриниш ида бўлади. А. И. М ар­
ч ен к о ва б ош қа м уал л и ф ларн и н г (1970) м аълум отларига кара- 
ганда, оғи з бўш лиғи ш и л л и қ қ о б и қ қавати касалликлари ичида 
тарқалганлиги ж иҳатидан кандидоз учинчи ўринни эгаллайди. 
О ғиз бўш лиғи ш и л л и қ қ о б и қ қ а в а т и н и н г чуқур қатлам лари- 
даги м икозларидан а к ти н о м и к о з қ ў п р о қ кузатилади.
Кандидоз.
А читқисим он замбуруғлар C andida (Oldium. М inilia 
ва бош қ.) туркум ига киради ва табиатда кенг тарқалган. М р- 
ғорда улар с ап р о ф и т ҳолда яш аб , 50% аҳол и н и н г оғи з бўш ли- 
ғида ф аол бўлм аган турлари кузатилади. М аълум ш ароитларда 
бу замбуруғлар потоген ҳолатга киради ва оғи з бўш лиғи ш и л ­
л и к к о б и к каватини: те р и н и н г - асосан бурм аларини, ш у н и н ­
гдек, ти р н о к атроф и ва ти р н о к н и ж ароҳатлайди. К асаллик тур­
ли кўриниш даги кўағатувчилар н ом и билан: м о н и ли аз, леву- 
роз, ю заки б ластом икозлар, кандидо м икоз, кандидоз, эн г кенг 
тар калган тури “ кан д и д о з” ном и б и л ан ю ритилади.
Ачиткисимон замбуруғлар - 
Candida
туркумига кирувчиларни 
мева ва сабзавотлардан топиш м умкин. Бу замбуруғлар соғлом 
ода мл ар ш и л л и к к о б и қ қавати ва терисида с ап р о ф и тл и к к и ­
лади. К уп и н ч а янги туғилган бол ал арн и н г ш и л л и к к о б и к қа- 
ватида учрайди; болаларга о н ан и н г туғиш аъзоларидан ю қади. 
C andida туркум ига кирувчи замбуруғлар ўзи учун яхш и ш аро- 
итларга туш иб колса потоген ҳолатга ўтади. М еъд а-и ч ак ка- 
салликларида кўпинча, оғи з бўш лиғи ш и л л и к к о б и қ қаватида 
кадидозлар пайдо бўлади. М одда алм аш и н уви н и н г ай н и кса, уг­
ле водлар а л м аш и н у ви н и н г б узилиш и кан д и д оз ри вож лан и ш и
учун яхш и ш арои т яратади. К дндли диабетдаги бирлам чи бел- 
гилар натиж асида кўпинча оғиз ш и л л и к к о б и к қаватида к а н ­
дидоз ю зага келади. В итам инлар алм аш инуви б узилиш ида, р и ­
б о ф л а в и н , п и р и д о к с и д , н и к о т и н к и с л о т а е т и ш м а с л и г и д а , 
о рган и зм реакти вли ги тезда туш ганда, и н ф ек ц и яга нисбатан 
орган и зм ҳим ояси пасайганда кандидоз ривож ланади.
А нтибиотиклар ва корти костерои д д ори воситаларини к е ­
й и н ги йилларда ти б б и ётд а кенг кўлланилиш и окибатида огиз 
бўш лиғи ш и л л и қ к о б и к каватида кандидозлар учраш и кўпай-


70
Оғиз бўшлиғи ш и лт қ қавати ва ла б касалликлари
моқца. А н ти б и оти кл ар б и л ан у зо қ вақт д авол ан и ш оқибатида 
орган изм да д и сб ак тер и о з (м еъёрий б ак те р и я л ар н и н г ўлиш и) 
ж араён и кучаяди ва C andida туркум ига кирувчи замбуруғлар 
ри вож лан и ш и учун ш ароит туғилади. У зо қ вакд корти костери - 
од ва ц и тостати к дори воситаларидан даволаш м ақсадида и ш ­
л ати ш , о рган и зм реакти вли ги ни п асай ти ради , углевод ал м а- 
ш ин уви н и бузади, витам инлар тенглиги йўқолади: бу эса зам - 
буруғларнинг ри во ж лан и ш и учун қулай ш арои т яратади, улар­
н и н г сурункали кечиш и, а й н и қ са, оғиз бўш лиғи ш и л л и қ қ о б и қ
қаватида ҳуж айра им м унитети ети ш м овч и л и ги оқи б ати д а, тур­
л и ом и лл ар таъ сири натиж асида; м асалан, уй бекалари д а идиш
т о в о қ ю виш да, ш и ри н л и кл ар иш лаб ч и қари ш корхонаси иш - 
чиларида, сабзавот-м еваларга иш лов берувчиларда қў п р о қ уч ­
раш и кузатилади.
К а н д и д о зл ар н и к л и н и к ю зага ч и қ и ш и ва к е ч и ш и б е м о р ­
н и н г ё ш и га , ж и с м о н и й ҳ о л а т и га , б о ш и д а н к е ч и р г а н у м у ­
м и й к а с а л л и к л а р га, д о р и в о с и т а л а р и н и н г и ч и л га н м и к д о - 
р и г а ( а н т и б и о т и к л а р , к о р т и к о с т е р о и д л а р ) ва б о ш қ а л а р г а
б оғли қ. А. М. А риевич ва 3. Г. С т е п ан е н о в ал а р (1965Й.) а й т и ­
ш и ч а, уч хил к ў р и н и ш д а ги к а н д и д о зл а р ф ар қ л а н а д и : 

Download 13,62 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   60   61   62   63   64   65   66   67   ...   313




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish