196
О т з буш лит шиллиқ қавати ва лаб касалликлари
учрайди. Бу аутосом пассив наел ий ти п д а бўлади. Кўп ҳоллар-
да касал л и к оғи з бўш лиғи ш и л л и қ қ о б и қ қаватида, ш ун и н г
дек, ю тқин ва қизил ўнгачда тарқалади. К асалли кн и н г б и р и н
чи сим птом и бола туғилгач, би ри н чи эм и зи ш д ан к е й и н о қ оғиз
ш иллиқ қобиқ қаватида юзага келади. П уф ак ва кейинчалик эро
зия чандикдар пайдо бўлиб, тилда, ўтиш бурмада қўпол ўзга-
риш ларга олиб келади ва оғиз о ч и л и ш и н и н г чегаралан и ш ига
с аб аб бўлади. Ч а н д и к д а н и ш га к ў п и н ч а ш о қ л а н и ш ж а р а ён и
куш ил ад и. Ш у кўриниш да ян ги д ан -ян ги пуф аклар пайдо бўла-
ди. Бу пуф аклар ясси ш аклда, серозли ёки гем оррагик сую қ-
л и кка эга ва мустаҳкам қ о б и қ билан қопланган бўлади. Қ о б и қ
олинганда қизариш , қонаш ва жуда кучли о ғр и қ ҳис қилинади.
Ч ан д и қн и н г ҳосил бўлиб б ориш и билан ти л н и н г д еф орм ац и я-
си кучаяди ва баъзи ҳолларда, ун и н г ҳаракатчанлиги пасаяди.
Я на шунга ўхшаш ўзгариш лар бир вақгда халкум ва қизил ўнгач-
да кузатилади. К асалликнинг қўп роқ ф аол кечадиган вақти, асо
сан 12-15 ёш даги даврга тўғри келади.
К ўп ч и ли к бем орларда ти ш л а р н и н г сон и ва ш акли ўзгара-
ди. Чандиғу
1
И ўзгариш ларнинг оғи з ш и л л и қ қ о б и қ қаватида ку
зати л и ш и ,
болаларда тери, соч ва ти р н о к д ар р а н ги н и н г ўзга-
ри ш и б и л ан кеч ад и , бу эса буллёз э п и д е р м о л и зн и н г б ош қа
ш аклидаги пуф акли касалликлардан ф ар қ и н и кўрсатади. Бул
л ё з эп и д ер м о л и зн и н г атроф идаги ўзгариш , кўпинча ясси те-
м и р атки н и н г эр о зи в-яр ал и шакли ш иллик, қа ват ида
юзага кел-
ган тури б илан ўхш аш и кузатилади.
Буллёз эп и д ер м о л и зн и н г летал ш аклидаги кўриниш и ауто-
сом ли рец есси в наслий тавси ф га эга. К асал л и к бола туғилиш и
б и л ан , би ри н чи соатлардаёқ юзага келади ва с о \ал ар д аги э п и -
д ерм и сн и н г катга қисм ларини қаватларга аж ралиш и билан та в
с и ф л а н а д и , а с та -с е к и н б ол а т е р и с и н и н г ш и к а с тл а н и ш и ҳам
ж ароқат келтириб чиқаради, оғи з ш и л л и қ қ о б и қ қаватида пу
ф ак лар тош ади. Бола ҳаёти н и н г би ри н чи \а ф т а с и ёки б и р и н
чи ой ларида ўлади.
С том атолог буллёзли эп и д ерм ол и з билан оғриган б ем ор га
ёрдам кўрсатади; оғи з б ўш лиғини сан ац и я қилади ва о ғи з ги-
ги ен аси га
катта эътибор беради, бу вақдда ш и л л и қ қ о б и қ қа-
ватн и ян а ш икастлаб қўйиш идан эҳтиёт бўлиш и зарур.
П ЕЙ ТЦ -ЕГЕРС-ТУРЕН С И Н Д РО М И
П ейц -Е герс-Т урен синдром и меъда ва ичакнинг аралаш по-
л и п о зи ва оғи з ш и л л и қ қ о б и қ қаватида, л а б , оғиз атр о ф и д а
ги терида лен та тип ида пигм ентли д о ғл ар н и н г ҳосил бўлиш и
билан кечади. К ам дан -кам ҳолларда, пигм ентли доғлар т е р и
н и н г б ош қа соҳаларида ҳам юзага келади.
Оғиз бўшлит шиллиҳ қавити ва лабда кузатиладиган генетик асосдаги ўзгаришлар
19 7
К а с а л л и к од атд а, б о л ал и к д а н , к ў п и н ч а қи зл ар д а б о ш л а
нади.
Л аб тер и си д а, қ и зи л ҳош и яд а, оғи з ш и л л и қ қобиғида
ў тк и р -сар и қ , “ сутли к о ф е ” ран ги д ай , турли ҳажмдаги доғ ва
м ен ти ги н о зл и эл ем ен тл ар ю заға келиб, улар атроф и д аги т е
ри дан о зги н а бўртиб туради. А йрим ҳолларда бу тош м ал ар ас-
пидли рангда кузатилади. Л аб, тил, м илк, л ун ж ш и л л и қ қава-
ти д а к ў к и ш -л о й қ а рангда чегарали, пигм ентли д о г ҳосил бўла-
ди. Д огни нг айланаси 1-4 мм. К ўпчилик тош маларда терида вена
ш акли и н тен си в б ўялиш вужудга келади.
Б ундай б ем орл арн и те к ш и р ган и м и зд а
м еъ д а-и ч ак тракти -
д а п о л и п о з л а р н и н г т а р қ а л г а н л и г и , а с о са н и н ги ч к а и ч ак д а,
к ам д ан -к ам ҳолда м еъда ва йўғон ичакда кузатилади. П о л и п оз
ём он си ф атли ўсмага ўтиб кети ш и хавф и мавжуд.
К а с а л л и к н асли й та в си ф л и бўлиб, а у то со м -д о м и н ан т т и -
пида авлод д ан-авлод га ўтади.
Ю қоридаги каби огиз бўш лиғи ш и л л и қ қ о б и қ қавати ва л аб
да п и гм ен т а ц и я ж а р а ё н и н и н г а н и қ т а н и ш и б и л ан о қ , с т о м а
тол ог б ем орн и м еъ д а-и чак тр акти д а п о л и п о з борл и ги н и ан и қ -
л аш учун текш и р и ш га юборади.
КАУДЕН КАСАЛЛИГИ ЁКИ П О Л И М О Р Ф ГАМАРТОМАЛАР
СИНДРОМ И
Do'stlaringiz bilan baham: