Ўзбекистон республикаси соғЛИҚни сақлаш вазирлиги тошкент тиббиет академияси

ҲОМИЛАДОРЛИКНИНГ ДАСТЛАБКИ ДАВРИНИ АНИҚЛАШ
Ҳомиладорлик бошланишида унинг белгилари жуда аниқ бўлмайди. Бунда ҳомиладорлик фақат тахминий белгиларга кўра аниқланади.
Ҳомиладорликнинг тахминий белгиларига аёлдаги субъектив ҳолат ва объектив текшириш натижасида унинг организмида аниқланган ўзгаришлар киради. Ҳомиладорларнинг субъектив ҳолатига:

1. 
   иштаҳасини ўзгариши, нордон ва аччиқ ов-
   қатлар егиси келади, баъзан бўр истеъмол қилади, ҳўл тупроқ ва бошқалар ҳидини ёқтиради;
   
2. 
   жаҳлдор бўлиб кайфияти тез-тез ўзгариб туради, уйқучан
   бўлиб қолиши мумкин;
   
3. 
   ҳидни сезиш қобилияти бирмунча ўзгаради (папирос, атир,
   ёғ ҳиди ва бошқа ҳидлардан кўнгли айнийди);
   

4.) терисида бир қатор ўзгаришлар рўй беради: сут бези тугмачаси атрофида, юзида, қорин деворининг оқ чизиғида қорамтир доғлар пайдо бўлади.
5) сут безида оғиз сути (бошланғич сут) пайдо бўлиб кўкраклари катталашади. Агар сут безининг учи сиқилса, оғиз сути чиқади.
Шуни айтиб ўтиш керакки, илгари туққан баъзи аёллар кўкрагида сут сақланиши мумкин.
Ҳомиладорликнинг тахминий белгилари.
Бу хилдаги белгиларга жинсий органларда, сут безида, ҳайз кўришда бўладиган ўзгаришлар киради. Бу белгиларнинг ҳаммаси объектив белгилар ҳисобланади.
Ҳомиладорлик ҳайз кўришнинг тўхташи билан белгиланади. Маълумки, соғлом аёлларда ҳайз даври ўзгармайди. Фақат ҳомиладорлар ҳайз кўрмайдилар, баъзи бола эмизадиган аёллар ҳайз кўрмасликлари мумкин.
Ҳайз даврининг бузилиши умумий касалликларда ҳам учраб туради. Хусусан қандли диабет, сил, сурункали заҳарланиш (кимёвий моддалар ва бошқалар билан), оғир рўҳий изтироб ёки тўсатдан бошга тушган мусибат натижасида ҳам ҳайз тўхташи ёки унинг даври бузилиши кузатилади.
Ҳайз кўришнинг тўхташи ҳомиладорликнинг тахминий белгиларидан бири бўлишига қарамай, турли акушерлик текширишлари ўтказиш лозим бўлади.
Қиннинг кириш қисми ва қин шиллиқ қаватининг бўртиб кўкариши ҳам ҳомиладорликнинг тахминий белгисидир. Одатда ҳомиладорликнинг 5-6-ҳафтасидан бошлаб бачадон катталашади, шакли ва қаттиқ-юмшоқлиги ўзгаради.
Сут безлари ўзгариб катталашади ва қаттиқлашади, юқорида айтганимиздек сут безлари тугмачаси атрофини сиққанда, оғиз сути чиқади.
Ҳомиладорликнинг тахминий белгилари объектив белгилар ҳисобланади, қинни ва қин кириш қисмини гинекологик ойналар ёрдамда кўрилади. Ойналар асосан 2 хил бўлади.
Гинекологик ойна ёрдамида текширганда ҳам асептика ва антисептика қоидаларига тўла риоя қилиниши лозим. Бу мақсадда врач қўлини албатта илиқ сув билан чўткада совунлаб, тозалаб ювиши, сўнгра дезинфекция қиладиган эритмалар билан чайиши керак. Шунингдек, текшириш олдидан аёлнинг жинсий органлари ҳам дезинфекцияловчи эритма билан ювилади, стерилланган пахта билан аста артиб, қуритилади.
Гинекологик ойналар ёрамида қиннинг шиллиқ қавати, бачадон бўйнининг ранги, қинда яллиғланиш жараёни бор-йўқлиги аниқланади. Бундай текширишлар учун 2 тавақали қошиқсимон ойналардан фойдаланилади.
Икки тавақали гинекологик ойнани ишлатганда у қин орқасидаги чуқурчаларга етгунча қин ичига юборилади, сўнгра бачадон бўйнини кўриш учун ойна тавақалари очилади, қин деворларини эса ойнани қиндан чиқариб олиш пайтида кўрилади.
Бачадон бўйни ва қин девори қошиқсимон ойналар ёрдамида яхши кўринади. Бунинг учун ойна қиннинг орқа деворига қўйилиб, чот аста-секин пастга тортилади, иккинчи ойнани эса қиннинг олдинги деворига қўйиб, қин девори юқорига кўтарилади.
Икки қўл ёрдамида ҳомиладорларни текширишда бачадоннинг катта-кичиклигини, шаклини, қаттиқ-юмшоқлигини, қанчалик силжувчан, оғриқли ёки оғриқсиз эканлигини, жойлашиш ҳолатини, қин гумбазининг ҳолатини, қанчалик силжувчанлигини аниқлашда юқорида кўрсатиб ўтилган текшириш усулларининг ўзига хос аҳамияти бор.