Ўзбекистон республикаси соғЛИҚни сақлаш вазирлиги тошкент тиббиет академияси

Ички аъзолар касалликлари. Бошқача қилиб айтганда ,экстрагенитал ( яъни жинсий системага тегишли бўлмаган)касалликлар ҳам аёлларнинг ва эркакларнинг фарзанд кўра олиш қобилиятига сезиларли таъсир қилади.Бундай касалликларга мисол қилиб қуйидагиларни келтириш мумкин: қандли диабет, буйрак усти бези касалликлари, қалқонсимон без ва гипофиз касалликлари, бронхиал астма, жигар ва юрак қон-томир касалликлари.
Иш жойи. Ҳомиланинг ривожланишига сизнинг иш жойингиз ва иш вақтида қўллайдиган моддалар таъсир қилиши мумкин .Мисол учун ,алдрин,диелдрин,диоксин,фуран бирикмалари организмга салбий таъсир қилади.Улар эстерогенга ўхшаш таъсирга эга бўлиб, организмда худди эстерогенлар каби овуляция жараёнига тўсқинлик қилади. Бундан ташқари эркакларда сперматозоидлар етилишига салбий таъсир қилувчи токсик моддалар ҳам бор . Буларга бензин,гербицидлар,пестицидлар,қўрғошин,симоб,кадмий ва б. мисол бўлади. Агар иш жойида сиз доим ионланувчи нурланиш таъсирида ишласангиз , бу ҳужайра аппаратининг бузилишига ,тухум ҳужайрасининг нобуд бўлишига , шунингдек боланинг ривожланишига салбий таъсир қилади. Ионланувчи нурланишнинг асосий манбалари – радиоактив изотоплар , уларнинг парчаланишидан ҳосил бўлган моддалар .
Жинсий йўл билан юқувчи инфекциялар(ЖЙБЮИ).Ҳозирда ЖЙБЮИ нинг 40 га яқин турлари аниқланган.Улар орасида қуйидагилари жуда хавфли : хламидиоз, папиллома,генитал герпес,сифилис,сўзак, ва албатта ВИЧ. Бу касалликларнинг сурункали давом этиш ,аёлларда бачадон найларининг чандиқланишига , эркакларда простата, уруғдон ортиғи ва уруғ пуфакчасининг яллиғланишига олиб келади , натижада икки жинс вакилларда ҳам бепуштлик ривожланади .Шунинг учун агар сиз фарзанд кўрмоқчи бўлсангиз ЖЙБЮИ га анализ топширишингиз керак, чунки бу касалликлар вақтида ривожланган ҳомиладорлик асоратлар билан кечиб, кейинчалик болага катта зарар етказиши мумкин.
Чекиш. Текширувлар натижасида аниқландики.никотин эркакларда сперматогенез жараёнини сусайтиради. Статистика маълумотларига кўра ,чекувчи эркаклардан ҳомиладор бўлиш чекмайдиганларга қараганда қийинроқ, бу унинг қанча кўп чекиши билан ҳам боғлиқ. Бундан ташқари , чекиш аёлларда тухум ҳужайрасининг уруғланиш ва имплантациясини қийинлаштиради .
Умумий қилиб айтганда, чекиш ҳомиладорликка бевосита таъсир қилмайди , лекин бошқа сабаблар билан ҳомиладор бўла олмаяпган( масалан , ёши ўтган , бепуштлик билан даволанаётган ) оилаларга бу одатдан ҳам воз кечиш тафсия этилади.