Ўзбекистон республикаси соғЛИҚни сақлаш вазирлиги тиббий таълим ривожлагтириш маркази тошкент тиббиёт академияси


дарс. Яллиғланиш ва репарация. Яллиғланишнинг тавсифи ва умумий ривожланиш принциплари. Ўткир яллиғланиш. Мавзунинг руҳлантирувчи мақсади



Download 19,72 Mb.
bet10/36
Sana28.03.2022
Hajmi19,72 Mb.
#513614
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   36
Bog'liq
1 кисм Умумий Патологик анатомия

3 дарс. Яллиғланиш ва репарация. Яллиғланишнинг тавсифи ва умумий ривожланиш принциплари. Ўткир яллиғланиш.
Мавзунинг руҳлантирувчи мақсади: мавзуни билиш умумий курсдаги бошқа мавзуларни (компенсатор ва адаптив жараёнлар, ўсмалар) ўзлаштиришда ёрдам беради, шунингдек, касалликлар патологик анатомиясини клиник фанларни ўзлаштириш ва шифокор амалиётида клиник-анатомик анализ учун мавзуни ўрганиш муҳим.
Ўзлаштиришнинг асосий мақсади: яллиғланишнинг сабаблари, механизмлари, тўқималарнинг реакциялари, морфологик тавсиф даражасида яллиғланишни бошқа патологик жараёнлардан фарқлай олиш.
Ўзлаштиришнинг асосий мақсади:
1. Ялллиғланишга таъриф бериш унинг моҳиятини тушунтириш, этиологияси, ривожланиш механизмлари, ҳар бир фазасининг аҳамиятини тушунтира олиш;
2. Классификацияга боғлиқ бўлган яллиғланишнинг турларини билиш;
3. Экссудатив яллиғланишга таъриф бериш, ва унинг турларини санаб ўтиш;
4. Экссудатив яллиғланишнинг макро- ва микроскопик тузулишини билиш;
5. Экссудатив яллиғланишнинг функционал аҳамияти ва оқибатларини билиш.
Зарур билимлар даражаси: талаба гистология курсидан гистионнинг тузилишини, пиноцитоз ва фагоцитознинг морфологиясини, физиология курсидан–тўқималар (томирлар) аро ўтказувчанлик механизмлари, олдинги патологик анатомия курсидан-морфологию дистрофиялар, некроз, қон ва лимфа айланишиниг нуқсонларининг морфологиясини билиши керак.
Мустақил тайёрлов саволлари (мавжуд билимлар даражаси):
1. Яллиғланишга таъриф бериш, унинг моҳиятини, сабабларини ва босқичлари билиш;
2. Яллиғланишнинг босқичларининг таърифлаш (альтерация, экссудация, пролиферация);
3. Экссудатив яллиғланишнинг таърифи ва турлари;
4. Экссудатив яллиғланиш турларининг морфологиктавсифи;
5.Экссудатив яллиғланишнинг клиник аҳамияти ва унинг турларининг оқибатлари.
Терминология
Абсцесс – (abscessus – чипқон, йирингли яра) – чегараланган бўшлиқли йирингли яллиғланиш. Ўткир ва сурункали абсцесс учрайди. Ўткир абсцесс атрофидаги тўқималардан пиоген мембрана билан ажралган, сурункали абсцесс бўлса –пиоген (ички) ва фиброз (ташқи).
Альтерация – (alteratio) – ҳар хил даражадаги дистрофия ва некрозга учраган тўқималарнинг шикастланиши.
Ангина – (ancho – бўғияпман, босияпман) – ҳалқумнинг яллиғланиши.
яллиғланиш (inflammatio) – ҳар хил шикастланишга жавобан, патоген омилни йўқотишга йўналтирилган томирлаоаро мезенхимал реакциялар.
Дифтеритик яллиғланиш – (diphtera – терисимон пленка) – шиллиқ қаватларда қалин пленканинг пайдо бўлиши билан боғлиқ фибриноз яллиғланишнинг тури.
Катарал яллиғланиш – (katarrheo – оқиябман) –шиллиқ қўшилиб оқиб кетадиган экссудатли шиллиқ қаватнинг яллиғланиши.
Крупоз яллиғланиш – (croup –қуш тилидаги пленка) – унча чуқур бўлмаган некрозли, некроз массаларининг фибрин билан сингдирилиши билан кечадиган яллиғланиш.
Пролиферация – (proliferatio – ўсиш) – капиллярлар эндотелийси ва бириктирувчи тўқиманинг ҳужайраларининг кўпайиши.
Пиноцитоз – макрофаглар томонидан тўқималар суюқлигини олиниши.
Сиалоаденит (греч. sialon – сўлак, aden – без) – сўлак безларининг яллиғланиши.
Флегмона – (phlegmona) – тарқоқ йирингли яллиғланиш.
Экссудация (exudatio) –томирлардан плазманинг суюқ моддалари ва қоннинг шаклли элементларининг чиқиши.
Эмпиема (en – ичи, руоn – йиринг) – баъзи бўшлиқлар деворининг яллиғланиб, йиринг билан тўлиши (плевра, чувалчангсимон ўсимта, ўт қопи, гайморов бўшлиғи).
Эндоцитобиоз – тугалланмаган фагоцитоз (умуман – ҳужайра ичидаги ҳаёт).

Download 19,72 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   36




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish