Ўзбекистон Республикаси Саноат хавфсизлиги

M = AQ
Қулочнинг узунлиги краннинг 
ағанаш қиррасидан қулочнинг 
катталиги 
A 
гача бўлган 
масофп ва унга мос бўлган юк 
кўтариши Q кўпайтмасига 
тенг. 
2.10 
Конструктив 
массаси
G
Балластсиз ва посангисиз, 
ёғилғи 
тўлдирилмаган 
ҳолатда, 
ёғ 
ва 
мойлаш 
материаллари 
ва 
сувсиз 
краннинг массаси. Стрелали 
кранларда 
тўлдирилмаган 
ҳолатда ва асосий стрела, 
посанги билан биргаликда 
тушунилади. 
2.11 
Умумий массаси
 G
Краннинг 
тўлдирилган 
ҳолатда тўла массаси, балласт 

---

104 
ва посанги билан тушунилади 
2.12 
Ғилдиракларга 
тушадиган оғирлик P 
Битта юриш ғилдирагидан 
кран 
йўли 
ёки 
ўқга 
узатиладиган 
энг 
катта 
вертикал оғирлик ўлчами 
Кранларнинг чизиқли параметрлари 
2.13 
Қулоч
L
Буриладиган 
қисмининг 
айланиш ўқидан горизонтал 
бўйича юксиз юк ушлаш 
органининг вертикал ўқигача 
бўлган 
масофада, 
кранни 
горизонтал 
ўрнатилган 
майдончагача масофа. 
2.14 
Қулаш қирраси 
А
дан 
қулоч катталиги 
Юк 
ушлаш 
органининг 
краннинг ағанаш қиррасидан 
горизонтал бўйича вертикал 
ўқигача бўлган масофада юк 
краннинг 
горизонтал 
ўрнатилган 
майдончагача 
масофа 
2.15 
Консол қулочи 
l 
Кран консолига яқин тиркагич 
ўқидан 
кран 
консолида 
жойлашган 
юк 
кўтариш 
мосламаси ўқигача бўлган 
горизонтал бўйича энг узоқ 
масофа. 
2.16 
Ёндашиш 
C
Кран релси ўқидан горизонтал 
бўйича юк илиш органи 
вертикал ўқигача минимал 
масофа. 
2.17 
Орқа габарит
r
Стрелага 
қарама-қарши 
томондан краннинг бурилиш 
қисмининг энг узоқ радиуси. 

---

105 
2.18 
Кўтариш баландлиги 
H 
Кран туриш жойи сатҳидан юк 
илиш органигача вертикал 
бўйича 
масофа 
: 
юқори 
холатда бўлган 
-илгак ва паншахалар учун 
уларнинг таянч юзасигача; 
-бошқа юк ушлаш органлари 
учун 
уларнинг 
пастги 
нуқтасигача (ёпиқ холатда). 
Кўприкли 
кранлар 
учун 
кўтариш 
баландлиги 
пол 
сатҳидан қабул қилинади. 
Юксиз 
кран 
горизонтал 
майдончада 
жойлаштирилганда кўтариш 
баландлиги аниқланади. 
2.19 Тушириш чуқурлиги 
h
Краннинг турган сатҳидан 
вертикал бўйича краннинг 
пастки ишчи ҳолатида турган 
юк илиш органигача бўлган 
масофа: 
-илгак ва паншахалар учун 
уларнинг таянч юзасигача; 
-бошқа юк ушлаш органлари 
учун 
уларнинг 
пастги 
нуқтасигача ( ёпиқ холатда) 
Кўприкли 
кранлар 
учун 
тушириш чуқурлиги рельс 
сатҳидан қабул қилинади. 
Тушириш чуқурлиги юксиз 
кран горизонтал майдончада 
жойлаштирилганда 
аниқланади 
2.20 Кўтариш диапазони D 
Юк кўтариш органи юқори ва 
пастги ишчи холат орасида 
вертикал бўйича масофа (2.18 

---

106 
ва 2.19 бандларга қаранг) 
2.21 
Кран йўли баландлиги 
H
Ер 
сатҳидан 
кран 
йўли 
рельслари бошлари сатҳигача 
вертикал бўйича масофа 
Ишчи харакат тезликлари 
2.22 
Юкни кўтариш 
(тушириш) тезлиги