Ўзбекистон республикаси ўрта ва олий таълим вазирлиги мирзо улуғбек номидаги ўзбекистон миллий университети иқтисодиёт факультети

Ходимларни ёллаш босқичлари.
Шундай қилиб, ходимларни ишга қабул қилиш ходимларни қўллаб-қувватлашнинг ажралмас қисмидир. Бу қуйидаги операцион тизимлардан иборат кўп қиррали жараён:
Муайян ишлаб чиқариш ёки бошқарув функцияларини бажаришга қодир номзодларни аниқлаш.
Ходимнинг ташаббуси билан (ўз хоҳиши билан) меҳнат шартномасини бекор қилиш тартиби Ўзбекистон Республикаси меҳнат кодексининг 99-моддасида назарда тутилган.
Ўзбекистон Республикаси меҳнат кодексининг 99-моддаси иккинчи қисмига кўра, ходимнинг ўз ташаббуси билан ишдан бўшатиш тўғрисидаги аризаси (ўз хоҳиши билан) ўз ишини давом еттиришнинг мумкин емаслиги (таълим муассасасида, пенсия ва бошқа ҳолларда), шунингдек, меҳнат қонунчилиги ва меҳнат тўғрисидаги қонун нормаларини ўз ичига олган бошқа норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар, маҳаллий ҳужжатлар, жамоа шартномаси шартлари), шунингдек, меҳнат тўғрисидаги қонун ҳужжатларини ўз ичига олган иш берувчи томонидан белгиланган бузилиши ҳолларда. Ишдан бўшатиш тўғрисидаги хабарнома ўтгунга қадар ходим ўз аризасини исталган вақтда қайтариб олиш ҳуқуқига ега. Бундай ҳолда, агар Ўзбекистон Республикаси меҳнат кодекси ва бошқа қонунларга мувофиқ меҳнат шартномасини тузишдан бош тортмайдиган бошқа ходим ўз ўрнини егаллаш учун ёзма равишда таклиф қилинмаса, ишдан бўшатилмайди.
Ишдан бўшатиш тўғрисидаги хабарнома тугагандан сўнг ходим ишни тўхтатишга ҳақли. Ишнинг охирги кунида иш берувчи ходимнинг ёзма аризасига биноан ходимга меҳнат дафтарчаси, иш билан боғлиқ бошқа ҳужжатларни бериши ва у билан якуний ҳисоб-китоб қилиши шарт. Ўзбекистон Республикаси меҳнат кодекси 99-моддасининг учинчи қисмига кўра, агар хабарнома муддати тугаганидан кейин меҳнат шартномаси бекор қилинмаган бўлса ва ходим ишдан бўшашни талаб қилмаса, меҳнат шартномаси давом етади. Ишдан бўшатилган ходим учун хужжатлар расмийлаштирилади.
Бундан ташқари, ишдан бўшатишнинг яна бир имконияти ҳам бор: кейинги ишдан бўшатиш билан қолдиринг. Ўзбекистон Республикаси меҳнат кодекси 126-моддасининг 2-бандига асосан:
Ходимнинг ёзма илтимосига биноан унга кейинчалик ишдан бўшатиш билан фойдаланилмаган таътил берилиши мумкин (айбдор ҳаракатлари учун ишдан бўшатиш ҳоллари бундан мустасно). Бундай ҳолда, таътилнинг охирги куни ишдан бўшатиш куни ҳисобланади.