Zbekiston respublikasi oliy va

15-MAVZU. BO’LAJAK KASBIM

BANK TIZIMI

Banklar jamiyatda mavjud bo‘sh pul mablag‘larini to‘plash, joylashtirish va ularning harakatini tartibga solishga xizmat qiluvchi kredit muassasasi hisoblanadi. Bank tizimi bir yoki ikki bo‘g‘inli bo‘lishi mumkin. Bir bo‘g‘inli tizimda Markaziy va tijorat banklari bir mavqeda bo‘lib, teng huquqli agentlar tarzida ish yuritadi yoki hamma banklar davlat banki bo‘ladi.

Rivojlangan mamlakatlar uchun ikki bo‘g‘inli bank tizimi xos. Bunda birinchi bo‘g‘in mamlakatda pul muomalasini tashkil etuvchi va nazorat qiluvchi Mapkaziy bank bo‘lsa, ikkinchi bo‘g‘inni mustaqil va markaziy bankka bo‘ysunuvchi tijorat va maxsus banklar tashkil qiladi.

Ikki pog‘onali bank tizimi tijorat va maxsus banklarga bo‘linadi.

Markaziy bank - davlat banki hisoblanib, mamlakatda pul kredit tizimini markazlashgan tartibda boshqaradi va davlatning yagona kredit siyosatini amalga oshiradi.

Davlat banki - u amalga oshirayotgan siyosat tartibi yuqori davlat organlari tomonidan o‘rnatiladi.

Markaziy bank - pul muomalasini tartibga soladi, tijorat banklari va jamg‘arma muassasalaridan mablag‘lar qabul qilib, ularga kreditlar beradi.