‘zbekiston respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi umumiy psixologiya



Download 5,99 Mb.
Pdf ko'rish
bet44/253
Sana27.08.2021
Hajmi5,99 Mb.
#157064
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   253
Bog'liq
77umumiypsixologiyapdf

ning  eng  yu qori  psixik 
nam oyondasi  hamda  f a ­
qat  sotsial  m avjudotga 
tegishli bo ‘Igan о ‘z-o ‘zini 
boshqarishning eng yu qo ­
ri sathidir.
Psixika 
—  bu  yuksak 
darajada 
rivojlangan, 
alohida  tashkil  topgan 
materiyaning xususiyati­
dir.  Psixika  -   bu  obyek­
tiv 
olam 
ta sirlarini 
subyektiv  tarzda  inson 
miyasida  aks  ettirilishi 
hamdir.
41


sifatidir.  Sifatni  bo‘lib  bo‘lmaydi,  u  yoki  bor  yoki  yo‘q.  Yuqorida 
keltirilgan qarashlarning umumiy qismi -  bu psixologik sifatsiz ong- 
ga  urg‘u.  Vigotskiyning  ongga  qarashlari  qiziqish  uyg‘otadi.  Uning 
aytishicha  “Ong -  bu  o‘ziga  o ‘zi  reallikga refleksiyadir”.  “Ong  o ‘zi 
bilan  o ‘zi  aloqadadir”.  Ong  -   bu  ongdir,  ong  faqatgina  jam iyat 
ongi  va  tili  mavjud  bo‘lgandagina  mavjud  bo‘lishi  mumkin.  Ong 
tug‘ma bo‘lmaydi yoki tabiat tomonidan berilmaydi balki u jamiyat- 
da rivojlanadi.  Shuning uchun ong psixologiyaning sharti emas balki 
uning  muammosi  -   ilmiy  psixologik  izlanishlar  predmetidir”.  Har 
qanday  tirik  organizm  uni  o‘rab  turgan  muhitga  o‘zaro  munosabati 
bilan xarakterlanadi.  0 ‘zaro munosabatning buzilishi muhit va shaxs 
o ‘rtasidagi nomutanosiblikni keltirib chiqaradi.
Organizmlar va muhit o'rtasidagi o ‘zaro munosabat faqat har qan­
day organizm seskanuvchanlik qobiliyatiga, ya’ni muhit ta’sirida ak- 
tiv holatiga o‘tish va modda almashish qobiliyatiga ega bo‘lgandagina 
amalga oshishi mumkin.
Seskanuvchanlik  aks  ettirishning  ancha  umumiy,  hamma  yirik 
organizmlar  uchun  xos  bo‘lgan  biologik  formasidir.  Materialistik 
yo‘nalishdagi  olimlar  psixikaning  paydo  bo‘lishini  materiyaning 
uzoq muddat  davom  etgan  taraqqiyoti  bilan  tushuntiradilar.  Olimlar 
materiyaning  tabiatini  tekshirib,  materiya  harakatining  turli  shaklla- 
rini aniqladilar. Harakat esa materiyaning yashash usuli, uning mohi- 
yatini tashkil qiluvchi ajralmas xususiyatidir.
Jami  materiya,  jonsiz  anorganik  materiyadan  tortib,  to  ma­
teriyaning  yuksak hamda  murakkab  formasi  -   inson  miyasigacha 
moddiy olamning umumiy xususiyati bo ‘lmish aks ettirish xususi- 
yatiga, y a ’ni ta ’sirlarga javob qaytarish qobiliyatiga egadir. Aks et­
tirish  formalari  materiyaning yashash  formalariga bog‘liqdir. Aks 
ettirish  materiyaning  yashash  tarzi  va  ta ’sir  xarakteriga  muvofiq 
ravishda  tashqi  ta ’sirlarga javob  qaytarish  qobiliyatida  namoyon 
bo‘ladi.
Tirik  materiyaga  o‘tishda  materiya  harakatining  yo ‘nalishlari 
ham  sifat  jihatidan  o‘zgaradi.  Tirik  materiyaga  aks  ettirishning 
biologik ko ‘rinishi  xosdir.  Tirik materiya taraqqiyotining  m a’lum
42


bosqichida  esa  aks  ettirishning  sifat jihatidan yangi  ko ‘rinishi  hi- 
soblangan psixika yuzaga keladi.

Download 5,99 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   253




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish