Ózbekiston Respublikasi Oliy va órta maxsus ta'lim vazirligi Berdaq nomidagi Qoraqalpoq davlat universiteti Yuridika fakulteti yurisprudenciya mutaxassisligi 102- guruh talabasi Dawletnazarov Aynazarning "Yuristning yozma nutqi" fanidan

- muammo yoki mavzuni ongli ravishda qabul qilish, tushunish va qiyosiy tahlil qilish;
- muammoning aniq yechimini tavsiya etish;
- xulosaning aniq va malakali bayoni;
- taqdim etilgan faktlar va dalillarni to'g'ri qo'llash.
Esse hajmi taklif qilingan mavzudagi 1000 so’zdan 5000 so’zgacha bo’lgan asardir.
Esse – bu muallifning alohida individual pozisiyasiga ega erkin shakldagi bayon bo’lib, qandaydir buyum yoki qandaydir sabab bo’yicha umumiy yoki oldindan bildirilgan fikr-mulohazalardan iboratdir.
Dalillangan esse bu qo’yilgan savolga dalillangan javob mavjud bo’lgan yozma ishdir. Muallif muayyan pozisiyaga ega va uni himoya qiladi, o’z pozisiyasini quvvatlash uchun bir qator dalillarni taqdim etadi. Maqsad – muallif o’zi qo’llaydigan nuqtai nazarga boshqalarni ham ishontirishni xohlaydi.
Dalillangan essening tuzilishi:
- Masala yuzasidan muallifning nisbiy nuqtai nazarini bildirish (1 xatboshi).
- Aytilgan pozisiyaning dalillanishi – muallifning shu pozisiyani qo’llash uchun ishonarli dalillari bunday pozisiyani qabul qilishga ishontiradi.
- Xulosa – rezyume (1 xatboshi).
Dalillangan esseni baholash ko’rsatkichlari va mezonlari:
• mazmunning mavzuga muvofiqligi;
• muammoni ko’rish, unga munosabat, o’zining nuqtai nazari, dalillarning ishonchliligi;
• uslub: bayonning aniqligi,ochiq-ravshanligi;
• yozish qoidalariga rioya qilish.
Esse namunasi:
Inson hayotida yoshlik qanday ahamiyatga ega?
Menimcha, yoshlik insonning kuch-g‘ayratga to‘la davri. U bitmas-tuganmas kuch, g‘ayrat, shijoat va qat’iyat manbai. Yoshlik yillarida insonning misli ko'rilmagan ijodiy va ijodiy faoliyati namoyon bo'ladi, jamiyat uchun yangi kashfiyotlar qilinadi. Bu mavzuda qalam tebratish, nazarimda, juda dolzarb masala, chunki yoshlar jamiyatning asosiy harakatlantiruvchi kuchi va ertangi kun vorislaridir.