Zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi urganch davlatuniversiteti

lar
Adabiyotlar
1.	Kirish. Asosiy sintaktik birliklar.	Sintaksis va uning oʻrganish predmeti. O‘zbek tilshunosligida sintaktik nazariyalar va ularning tahlil usullari. Lisoniy sintaktik qolip (LSQ), uni ajratish yo‘llari. LSQlarning ikki asosiy turi, so‘z birikmalari LSQlari va gap LSQlari. Valentlik. Leksema va grammatik shakl valentligi nutqda so‘zlarni o‘zaro aloqalarga kirish omili sifatida.	2	[1, 2, 3, 7, 8, 11]
2.	So‘z birikmasi sintaksisi.	SBning o‘rganilishi. Erkin birikmalar va ularning turlari. SB, uning xususiyati, tarkibi, tiplari va turlari, yondosh hodisalarga munosabati. SB LSQlarining nutqiy voqelanishi, unda lisoniy va nolisoniy omillar munosabati. SB qoliplarida erkin birikuv omillari: ma’noviy, shakily va joylashuv omillari. SBda tobe aloqaning turlari: moslashuv, boshqaruv va bitishuv aloqalari. Birikmalarda sintaktik aloqani ta’minlovchi vositalar. Sintaktik munosabat turlari.	2	[1, 2, 3, 7, 8, 11]
3.	Sodda gap sintaksisi	O‘zbek tilshunosligida sodda gapning o‘rganilishi. Sodda gaplar tasnifi masalasi. Sodda gapning lisoniy va nutqiy xususiyatlari. Sodda gap LSQlari va uning turlari. Soddagapningmukammalklassifikatsiyasi.	2	[1, 2, 3, 7, 8, 11]
4.	Gap boʻlaklari nazariyasi	Gapning grammatik boʻlaklari. Bosh va ikkinchi darajali boʻlaklar tushunchasi. Gapning kommunikativ yoki actual boʻlinishi. Tema – rema tushunchalari. Kesim va uning o‘zbek tilshunosligidagi tadqiqi. Kesim – gap markazi va uning uyushtiruvchisi. Kesimning turlari: mustaqil va nomustaqil kesim, sodda va murakkab kesim. Ega va uning o‘zbek tilshunosligidagi tadqiqi. Eganing gap qurilishidagi o‘rni. Egali va egasiz gaplar. Eganing shakliy va mazmuniy paradigmasi.