„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi termiz davlat universiteti tarix fakulteti fuqarolik jamiyati kafedrasi

A) AXLOQIY BUZUQLIK. 
1.
 
Kashandalik (ayniqsa, xotin-qizlarning sigareta chekishga berilishlari). 
Biz bolalarimizni jismonan yetuk va aqlan barkamol avlod etib tarbiyalaymiz, deb jon 
kuydirib turgan bir paytimizda xomilador ayollarimizning sigareta chekishini qanday baholash 
mumkin. Eng qizig‗i, ana shu ayollar uchun ayol kishinining sigareta chekishi bu – zamonaviy 
madaniyatning bir turi.
Bugun tamakiga yo‗q deya olmagan bu ojizalarning ertaga giyohvandlik moddalarini 
iste‘mol qilmasligiga hech kim kafolat bermaydi, albatta. 
2.
 
Alkogolizm (ayniqsa, xotin-qizlarning spirtli ichimliklar ichishga ruju qo„yishlari). 
Buni ilgarilari faqat shahar joylaridagina ko‗rar edik. Hozir esa qishloqda ham 
ayollarning, ayniqsa, yosh qizlarning spirtli ichimliklar ichib yurishganining guvohi 
bo‗lmoqdamiz. Go‗yoki ular ichishmasa, o‗zlarini zamondan orqada qolgan, madaniyatsiz va 
tahqirlangan deb his etishar emish. Anglab turganingizdek, ichish undaylar uchun madaniyat. 
Demak, ayollarning spirtli ichimliklarni ichib yurishlari ―ommaviy madaniyat‖ niqobi ostida 
kirib kelmoqda. Nima qilibdi ayollar ichsa, deydiganlar ham yo‗q emas, albatta. Birinchidan, 
bizning dinu diyonatimizga to‗g‗ri kelmaydi, ikkinchidan ichkilik insonning ham jismoniy, ham 
ruhiy sog‗ligiga jiddiy salbiy ta‘sir ko‗rsatadi. Spirtli ichimlik ichgan ayoldan esa sog‗lom bola 
tug‗ilishi dargumon. Mamlakatimizda ichuvchi ayollarimiz ko‗payaversa, ularning aksariyat 
qismi yo tug‗ishdan bosh tortadi (chunki kayfu safoga berilgan ona farzand tarbiyasi bilan 
o‗ralashib yurishni xohlamaydi), yoki tuqqan bolasi ma‘lum bir darajada nomukammal bo‗ladi. 
Natijada kelajak avlodimiz barkamolligini yo‗qotish xavfi tug‗iladi. Chunki, olimlarning 
kuzatuvlariga ko‗ra, inson miyasida o‗n yetti milliarddan ortiq hujayra bor ekan. Bu 
hujayralarning har biri mikrokapellyar qon tomirlari orqali oziqlanadi. Ular shunchalik nozikki, 
qon tarkibiga alkogol qo‗shilganda, qurum paydo bo‗lib, hujayralarga qon o‗tmaydi, yetti-sakkiz 
daqiqadan keyin esa millionlab hujayralar o‗la boshlaydi va boshqa tiklanmaydi… 
Yuqoridagi illatlarning oldini olish uchun muntazam sport bilan shug‗ullanish lozim. Zero, 
Yurtboshimiz ta‘kidlaganlaridek, ―… sport – sog‗lom avlod, sog‗lom kelajak degani. Binobarin, 
faqat sog‗lom xalq, sog‗lom millatgina buyuk ishlarga qodir bo‗ladi. 
…bolalar va yoshlarning sport bilan ommaviy ravishda shug‗ullanishi ularning xarakterini 
toblaydi, kuchli, mard va jasur bo‗lib kamol topishiga xizmat qiladi, qat‘iyatli, hayot sinovlari va 
qiyinchiliklarini mardona yengib o‗tishga qodir insonlar etib tarbiyalaydi‖.