„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi termiz davlat universiteti tarix fakulteti fuqarolik jamiyati kafedrasi

 
7.
Har qanday vaziyatda o„zini hammadan ustun qo„yish, haddan ortiq 
manmanlikka berilish. 
Bu illatni biz xalq orasidagi kazo-kazolarning serchiqim to‗y qilish va 
serhasham uy qurishi jarayonida kuzatishimiz mumkin. To‗y qilishganda manmanliklari natijasi 
o‗laroq, oddiy odamlar qilishi qiyin bo‗lgan yangi-yangi odatlar qilishadi, noo‗rin 
―hotamitoylik‖lar qilishadi. Uy qurganda esa qo‗ni-qo‗shnilarning uyidan bir necha barobar 
baland va xashamatli qilishadi. Bunday odatlarining bari milliy qadriyatlarmizga zid bo‗lib, 
odamlar orasida turli kelishmovchiliklarni keltirib chiqarishi ham kuzatilmoqda.
 
8.
Shuningdek, egotsentrizmning boshqa turlarini keltirish mumkin.
―Yosh avlodimizni turli ma‘naviy tajovuzlardan himoya qilish haqida gapirganda, nafaqat 
xalqimizni ulug‗laydigan buyuk xususiyatlar ayni paytda uning rivojlanishiga salbiy ta‘sir 
ko‗rsatgan, eski zamonlardan qolib kelayotgan noma‘qul odatlar xaqida ham ochiq so‗z 
yuritishimiz zarur. 
Birinchi navbatda xudbinlik va loqaydlik, qarindosh-urug‗chilik va mahalliychilik, 
korrupsiya va manfaatparastlik, boshqalarni mensimaslik kabi illatlardan jamiyatimizni butunlay 
xalos etish to‗g‗risida o‗ylashimiz lozim‖
47
. 
Shuni alohida ta‘kidlash lozimki, yuqorida keltirib o‗tilgan illatlar bevosita ―ommaviy 
madaniyat‖chilarning daromadlariga xizmat qilayotgan mahsulotlarning iste‘moli natijasidir. 
YA‘ni biz keltirgan barcha tushunchalarning o‗zi bevosita ―ommaviy madaniyat‖ deyilmasa-da, 
ammo ular ―ommaviy madaniyat‖ning mahsulotlari sanaladi. 
Yoshlar dunyoqarashini buzishga qaratilgan taxdidlar mafku-raviy xurujning eng salbiy 
oqibatlarga olib keladigan shakl-laridan biridir. Ma‘lumki, xalqimizning nisbatan ko‗pchiligi-ni 
yoshlar tashkil qiladi. Shu sababli ular bizning oltin fondi-miz hisoblanadi. Afsuski, ba‘zida 
yoshlarimiz dunyoqarashini buzishga qaratilgan xatti-harakatlar ko‗zga tashlanmoqda. YA‘ni 
Vatanini yomon ko‗rsatish, o‗tmishga nisbatan bepisandlik ruhini qaror toptirish, davlat va 
jamiyatga nisbatan ishonchsizlik uy-g‗otish kabilar. Yoshlarda bunday tahdidlarga qarshi 
zamonaviy tafakkur va siyosiy faollikni shakllantirish lozim. Bunda yoshlarda siyosiy ong, 
siyosiy qarash va siyosiy madaniyatni shakl-lantirish muhim o‗rin tutadi. Buning uchun oila, 
46
http://fikr.uz/posts/your-articles/2896.html/
 
Sevara Musayeva. Axborot tahdidlarini baholash va xavfsizlikni 
ta‘minlash imkoniyatlari. 
 
47
Islom Karimov. Yuksak ma‘naviyat – yengilmas kuch. T.: ―Ma‘naviyat‖, 2008 yil. 120-bet. 

---

ta‘lim tizimi, mahalla va tashkilotlar orasida shunday mexanizm shakllanishi kerakki, har bir 
yosh siyosiy voqelikni va ijtimoiy hayot jara-yonlarini to‗laroq idrok etsin. Bu jarayonda 
yoshlarni milliy va umuminsoniy madaniyat uyg‗unligi asosida tarbiyalash nihoyatda muhim 
ahamiyat kasb etadi. Buning uchun ularni erkin va musta-qil fikrlashga, mushohada yuritishga, 
oila va qavm-qarindosh-larni hurmat qilishga, dunyoda bo‗layotgan har bir voqelikka o‗z 
munosabatini bildirishga o‗rgatishimiz kerak. Bunda, avvalo, xalq ruhiyatini ko‗taradigan, uning 
ichki, botiniy qudratini namoyon etadigan tadbirlarni ko‗proq tashkil etish, shu ruhdagi adabiy-
badiiy asarlar, ilmiy-publitsistik tadqiqotlarni ko‗paytirish-ni rag‗batlantirish, ularni omma 
ongiga singdirishga erishishga e‘tibor qaratish lozim. Mustaqillik davrida erishilgan mil-liy-
ma‘naviy yutuqlarimizning ahamiyati, salohiyati va jozi-basini ko‗rsatish, istiqlol, xalq erki, 
milliy davlatchiligi-miz eng sharafli, eng muqaddas qadriyat ekanini yoshlar ongiga muntazam 
singdirib borish bu borada muhim ahamiyat kasb etadi. Yoshlarni qadimiy Buxoro, Xiva, 
Samarqand, Qo‗qon, Shahrisabz kabi shaharlarga sayohatlar uyushtirish, ulug‗ insonlar hokini 
ziyorat qilish, muzeylarga olib borib, o‗lmas tarixiy obidala-rimiz, ajdodlar madaniyati bilan 
tanishtirish ham katta ahami-yatga ega.