’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta ‘lim vazirligi qarshi davlat universiteti



Download 2,34 Mb.
Pdf ko'rish
bet189/282
Sana31.12.2021
Hajmi2,34 Mb.
#257152
1   ...   185   186   187   188   189   190   191   192   ...   282
Bog'liq
mikrobiologiya va virusologiya fanidan oquv metodik majmua

        Preparatni mikroskopda ko
‘rish. 
         Mikroskopni  talaba  o
‘ziga  nisbatan  perpendikular  holda  qo‘yadi.  Ko‘zgudan  va 
kondensorning iris diafragmasidan foydalanib, kunduzgi yorug
‘likda yoki maxsus yoritgichlar, 
masalan,  OI
—19  dan  foydalanib  yorug‘lik  topiladi.  Preparatga  bir  tomchi  immersiya  moyi 
tomiziladi  va  mikroskopning  buyum  stolchasiga  joylashtiriladi.  Mikroskop  revolveridagi  90x 
obyektiv (immersiya obyektivi) preparatni ko
‘rishga moslanadi, yon tomondan kuzatilgan holda 
obyektiv  linzasi  moyga  botiriladi.  Okulyarga  qaragan  holda  makrovint  yordamida  obyekt 
topiladi.  Aniq  ko
‘rinishga  erishish  uchun  mikrovintdan  foydalaniladi.  Mikrovintdan  juda 
ehtiyotlik  bilan  foydalaniladi  soat  milli  yo
‘nalishida  yoki  aksincha,  faqat  1-2,5  aylanishdan 
ortiq                                                                 
buralmaydi. Preparatning yoritilishini kondensorni vertikal yo
‘nalishda harakatga keltirib,  
kamaytiriladi  yoki  ko
‘paytiriladi.  Bo‘yalgan  preparatlarni  kuzatganda  kondensor  taqalguncha 
tepaga ko
‘tariladi. 
Mikrobiologiyadan  amaliy  mashg
‘ulotlar  uchun  tutilgan  maxsus  albomga  ko‘rish 
maydoniga  o
‘xshash,  3-4  sm  lik  doira  chiziladi.  Unga  o‘rganilayotgan  hujayralarning  rasmi 
solinadi, o
‘lchamlari va shakllariga alohida ahamiyat beriladi, kerakli yozuvlar yoziladi. 
Ish  tugagandan  so
‘ng  obyektivdagi  moy  tozalanadi  (toluol  shimdirilgan  paxta  bilan 
artiladi),  revolverdagi  kichik  obyektiv  fiksirlanadi,  tubus  va  kondensor  tushiriladi  hamda 
mikroskop va boshqa o
‘quv qurollari maxsus joyga qo‘yiladi, ish joyi tartibga keltiriladi. 
      Qizil  rangli  fuksin  bo
’yog’i juda barqaror bo’ladi. Uni quyidagicha tayyorlanadi: 1000 ml 
96oli  spirtga  10  g  asosiy  fuksin  kristallarini  qo
’shib,  to’yingan  eritma  hosil  qilinadi.  Shu 
eritmadan 10 ml olib, unga 100 ml suv qo
’shiladi. 
      Mikroorganizmlarni boshqa bo
’yoqlar yordamida ham bo’yash mumkin. Har qaysi bo’yoq 
o
’ziga  xos  ta’sir  ko’rsatadi.  Bitta  bo’yoq  yordamida  bo’yash  oddiy  usulda  bo’yash  deyiladi. 
Bunday  bo
’yash  usuli  materialda  mikrob  bor-yo’qligini,  ularning  sonini,  shaklini  va  joyla-
shishini aniqlash maqsadida amalga oshiriladi. Oddiy bo
’yashning bir necha usullari mavjud: 


     1.100 ml 960li etil spirtda 3 g metilen ko
’ki eritiladi. Bu eritma bir necha kun saqlanadi. Har 
zamon chayqatib qo
’yiladi. Eritmani filtrlanadi va filtratdan keraklicha olib, unga 5-10 baravar 
ko
’p  distillangan  suv  qo’shiladi.  1  tomchisini  preparatga    tomizilib,  2-3  daqiqadan  so’ng 
yuviladi. 
    2.Avval  5  g  karbol  kislota  (fenol)  100  ml  distillangan  suvda  eritiladi,  unga  1-2  g  eritrozin 
bo
’yog’i  qo’shiladi.  Bunday  bo’yoqni    tuproqdagi  mikrob-larni  tekshirishda  ishlatilganda, 
tuproq zarrachalari bo
’yalmasdan, faqatgina uning ichidagi bakteriyalargina bo’yaladi.  
    3. 1 g kristalik yodni 2 g kaliy  yodid tuziga qo
’shib, 300 ml distillangan suvda eritiladi. Bu 
eritma Lyugol eritmasi deyiladi. 
Bitta  preparatni  bo
’yash  uchun  ketma-ket  bir  nechta  bo’yoqdan  foydalanishga  murakkab 
bo
’yash  usuli  deyiladi.  Bunga  Tsil-Nelson  usulida  bo’yashni  misol  qilish  mumkin.  Preparat 
Tsil-Nelson  usulida    quyi-dagicha    bo
’yaladi:  fiksatsiya  qilingan  preparat  ustiga  filtr  qog’oz 
yopiladi  va  ustidan  karbolli  fuksin  eritmasi  quyiladi,  3  daqiqa  qizdiriladi,  preparat  suv  bilan 
yuviladi, 96o li spirtga 1-2 soniya solib qo
’yiladi, yana suv bilan yuviladi, 0,1%li metilen ko’ki 
bilan 3 daqiqa davomida bo
’yaladi, suv bilan yuviladi va quritiladi. 

Download 2,34 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   185   186   187   188   189   190   191   192   ...   282




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish