Zbekiston respublikasi oliy va o ‗ rta maxsus ta`lim vazirligi

“Ruhlar isyoni” 

dostonini o‘ tish jarayonida kompyuterda quyidagi 

fayllar ochiladi: ―Asar matni‖, ―Savol-topshiriqlar‖ va ―Muammoli vaziyat‖.  

 

 

―Asar matni‖ fayliga 

“Ruhlar isyoni” 

dostoni asosiy mazmunining qisqacha 

matni  kiritiladi.  Dastlab  o‘quvchilarga  ushbu  fayl  bilan  tanishib  chiqish  vazifasi 

yuklanadi.  O‘quvchilar  tomonidan  ushbu  vazifa  bajarilgandan  so‘ng,  ularga 

―Savol-topshiriqlar‖ fayliga kirish va unda o‘z ifodasini topgan savol-topshiriqlarni 

bajarish aytiladi. Mazkur faylda asosan, asarning mohiyatini ochib beruvchi savol 

va  topshiriqlar  kiritilgan  bo‘lib,  ularni  bajarishda  barcha  o‘quvchilarning 

imkoniyatlari inobatga olinadi.  

 

 

O‘quvchilar  tomonidan  savol-topshiriqlar  bajarilgandan  so‘ng  ulardan 

―Muammoli  vaziyat‖  fayliga  kirish  so‘raladi.  Ushbu  fayl  orqali  o‘quvchilar 

e`tiboriga  asar  yuzasidan  muammoli  vaziyatlar  kiritiladi  hamda  o‘quvchilarning 

mazkur  vaziyatlarning  yechimini  topishga  qaratilgan  faoliyatlari  nazorat  qilib 

boriladi.  Eng  yaxshi  yechim  aniqlanadi  hamda  mashg‘ulot  so‘nggida  yakuniy 

xulosalar chiqariladi.  

 

 

 E.Vohidov  asarlarini  o‘rganishda  konferensiya,  nazmiy  musobaqa, 

mushoira,  sayohat,  intervyu,  sinov,  xotira,  dialog  kabi  darslarning  turlaridan 

foydalanish  o‘quvchi  va  o‘qituvchi,  o‘quvchi  va  o‘quvchi  munosabatlarini 

faollashtirish, jarayonda o‘zaro yordam, hamkorlikning ustuvorligi dars ko‘zlagan 

maqsadga  erishishda  keng  imkoniyat  yaratadi.  Masalan:  konferensiya  darsidan 

biror  bir  mavzu,  bob  tugallanganda  yoki  o‘quv  choraklari  yakunida  qo‘llanilishi 

maqsadga muvofiqdir.  

 

 

 Nazm  darsi  o‘z  ko‘zlagan  maqsadi  va  tashkil  etilish  shakliga  ko‘ra  adabiy 

ta‘limning  qiziqarli  va  o‘quvchilarning  ijodiy  imkoniyatlari  hamda  mas`uliyatini 

oshirishga yo‘naltirilgan bir ko‘rinishidir. Bunda o‘quvchilarning she`r, dostondan 

parchalarni  yod  olishga  havasi  shakllantiriladi.  Nazm  ham  dars,  ham  sinfdan 

tashqari  o‘qish,  to‘garak  mashg‘ulotlari  shaklida  o‘tkazilishi  mumkin.  Ushbu  ish 

turi  ijodkor,  badiiy  iqtidorga,  she`r  yozish  qobiliyatiga  ega  bo‘lgan  o‘quvchilarni 

aniqlashga  va  ulardagi  bor  imkoniyatni  kelajakda  kasb  tanlash  darajasida 

rivojlantirishga turtki bo‘ldi. 

 

 

Erkin Vohidov asarlarini o‘rgatishda qo‘llanilishi mumkin bo‘lgan shu kabi 

mashg‘ulotlar  o‘quvchilarning  yakka  va  o‘zaro  birgalikdagi  faoliyati  asosida 

amalga oshirildi. 

 

Xulosa  sifatida  shuni  aytish  joizki,  5-11  sinflar  uchun  mo‘ljallangan  o‘quv 

darsliklarining  tarkibiy  tuzilmasidan  joy  olgan  dilbar  she`rlari  bilan  millatimizni 

maftun  etgan  Erkin  Vohidov  ijodini  o‘rganishda  uning  g‘oyasi,  yo‘nalishi, 

mohiyati, shuningdek, murakkablik darajasini inobatga olgan holda an`anaviy yoki 

interfaol  shakl,  metod  va  vositalarning  to‘g‘ri  tanlanishi,  elektron  ko‘rgazmali 

---

235 

 

qurollardan  maqsadli  foydalanish  adabiy  ta‘lim  samaradorligini  oshirishning 

muhim omili hisoblanadi. 

Foydalanilgan adabiyotlar: 

1.  Mirziyoyev  Sh.M.  Milliy  taraqqiyot  yo‘limizni  qat‘iyat  bilan  davom  ettirib, 

yangi bosqichga ko‘taramiz. – T.: ―O‘zbekiston‖ NMIU, 2017. 

 2. Madayev O. Dilbar shoirni eslab. // Til va adabiyot ta‘limi. 2017. №1 Q.Yo‘ldoshev. 

Yoniq so‘z. – T.: Yangi asr avlodi. 2006.