‘zbekiston respublikasi oliv va o rta maxsus ta’lim vazirligi

Ko‘p qirrali jarayon

Uzoq muddatli jarayon

Tarbiya

- *

Uyushtirish jarayoni

j arayonining 

xususiyatlari

—►

Uzluksiz jarayon

—►

Ikki tomonlama aloqa jarayoni

Qarama-qarshiliklardan iborat

Tarbiya  jarayoni,  odatda,  o‘z-o‘zini  tarbiyalash,  o‘z-o‘zini 

qayta  tarbiyalash,  bolaning  atrof-muhitdagi  u  yoki  bu  hodisalar 

bilan salbiy aloqasi natijasida vujudga keladigan munosabatlar va

223

---

ularning xususiyatlarini bartaraf etish bilan olib boriladi. Insoniyat 

yaratgan  ma’naviy  boyliklar  bisotida  donishmandlaming  pand 

nasihatlari  va  o‘gitlari  va  tarbiya  haqidagi  fikrlari  alohida  o‘rin 

egallaydi. Donishmandlarning pand-nasihatlari umrboqiy ma’naviy 

boylik  hisoblanadi.  Chunki  ular  hayotdan,  hayot  tajribalaridan 

kelib chiqqan va ezgu orzu niyatni ifodalaydi.  Shuni ta’kidiash lo- 

zimki, eng qadimgi tarbiya haqidagi fikrlar bizgacha bevosita yetib 

kelmagan. Bu fikrlar insorming shakllanishida moddiy va ma’naviy 

madaniyatining  yillar  davomida  rivojlanishi  natijasidan  dalolat 

beradi.  Shuning  uchun  ham  har  bir  davrda  yashab  ijod  etgan 

mutafakkir allomalarimiz «tarbiya» so‘zini turlicha izohlagan.