Збекистон республикаси олий ва

1.3. Дешифраторлар ва код конверторлари

2-расм
К176ИД1 ва К561ИД1 чиплари (2-расм) - 10 та чиқиш учун Дешифраторлар. Микросхемаларда 1-2-4-8 кодини бериш учун 4 та кириш мавжуд. Чиқиш сигнали журнали. 1 Дешифраторнинг чиқишида пайдо бўлади, уларнинг сони кириш кодининг ўнлик эквивалентига тўғри келади, Дешифраторнинг бошқа чиқишларида, журнал эса. 0. Киришларга 9 дан катта ўнлик сонларга мос келадиган кодлар қўлланилганда, 1-киришга қўлланиладиган сигналга қараб - лог билан 8 ёки 9 чиқишлари фаоллашади. Ушбу кириш журналида 0. 1 чиқиш 8, журнал билан кўринади. 1 - чиқишда 9. Микросхемаларда махсус шлюзив кириш ёъқ, аммо 10 дан ортиқ чиқишга эга Дешифраторларни қуриш учун сиз кириш учун микросхемаларнинг 8-киритмасидан фойдаланишингиз мумкин, чунки чиқиш сигнали 0-7 чиқишларида фақат 0-7 чиқишларида пайдо бўлиши мумкин. журнал. 8 киришда 0.
К176ИД2 микросхема иккилик ўнлик кодни этти сегментли индикатор кодига ўзгартирувчи восита бўлиб, у кириш кодини эслаб қолиш имконини берувчи триггерларни ҳам ўз ичига олади. Микросхемада 1-2-4-8 кодини юбориш учун тўртта маълумот кириши ва учта бошқарув кириши мавжуд. Кириш С, шунингдек, К176ИЕЗ ва К176ИЕ4 микросхемаларида чиқиш сигналларининг поларитесини аниқлайди: лог билан. 1 чиқишлар журналидаги С киришида. 0 сегментларни ёқиш учун, лог билан. 0 де С киритишда - лог. 1 олов учун. Журнални топшираётганда. К киришига 1, кўрсатилган белги ўчади, лог. К киришидаги 0 кўрсаткични ёқади. Кириш C хотира триггерларининг ишлашини назорат қилади - C кириш журналига қўлланилганда. 1 триггерлар такрорлагичларга айланади ва 1-2-4-8 киришлардаги кириш сигналларининг ўзгариши чиқиш сигналларининг мос келадиган ўзгаришига олиб келади. Бироқ, агар C киришига лог.0 қўлланилса, журнални қўллашдан олдин киришларда мавжуд бўлган сигналлар сақланади. 0 бўлса, чип 1-2-4-8 киришларида сигналларнинг ўзгаришига жавоб бермайди.



4-расм

К176ИД2 микросхемаларининг чиқишларини этти сегментли кўрсаткичлар билан мувофиқлаштириш К176ИЕЗ ва К176ИЕ4 ҳисоблагичларининг чиқишлари билан бир хил тарзда амалга оширилиши мумкин. К176ИД2 микросхемаларидаги қисқа туташув оқими ҳисоблагичларга қараганда юқори ва миллиампердаги сонли кучланиш волтсдаги беслеме зўриқишига тахминан тенгдир. Шу сабабли, К176ИД2 микросхемаларининг чиқишларини тўғридан-тўғри АЛ305, АЛС321, АЛС324 серияли яримўтказгичли этти сегментли кўрсаткичлар электродларига улаш мумкин, албатта, ёруғликнинг тарқалиши сезиларли бўлиши мумкинлигини ёдда тутинг ва ёрқинликнинг ўзи номиналдан кам бўлиши мумкин. К176ИДЗ чипи К176ИД2 билан бир хил пиноут ва бир хил иш мантиғига эга. Фарқи шундаки, микросхеманинг чиқиш босқичлари "очиқ" дренаж билан амалга оширилади, шунинг учун улар тўғридан-тўғри вакуумли люминестсент индикаторларнинг анодларига уланиши мумкин (179-расм, ДА1, ДА2 чиқариб ташланган йиғилишлар билан). К176ИДЗ чипининг С бошқарув кириши умумий симга уланган бўлиши керак. 564ИД4 микросхемаси иккилик кодли ўнлик кодни этти сегментли кўрсаткич кодига ўзгартирувчи (235-расм), асосан суюқ кристалл индикаторларни бошқариш учун мўлжалланган. Худди К176ИД2 чипи каби, конвертор С киришига назорат сигналини қўллаш орқали чиқиш сигналларининг поларитесини ўзгартиришга имкон беради - лог билан. 0 сегментларнинг киритилиши журналга мос келади. а - г чиқишларида 1, лог билан. С киришида 1, сегментларнинг киритилиши журналга мос келади. 0. Худди 564УМ1 микросхемаси каби, микросхема ҳам учта қувват чиқишига ва чиқиш сигналларининг амплитудасини оширади. Бу Кўпгина микросхемаларнинг таъминот кучланиши 3 ... 5 В бўлган ҳолда, 10-15 В кучланишни талаб қиладиган бундай кўрсаткичларни бошқаришга имкон беради.

Суюқ кристалл индикаторнинг 564ИД4 чипига уланиши расмда кўрсатилган. 236. Микросхеманинг С киришига 30 ... 200 Гтс частотали меандер берилади, бу сигнал 564УМ1 микросхема учун юқорида айтиб ўтилганидек, амплитуда ортиб бораётган П чиқишига инверсиясиз ўтади. Белгининг иккилик коди кўрсатиладиган сегментларга мос келадиган чиқишларда 1-8 киришларига қўлланилганда, кучланиш П чиқишидаги кучланиш билан антифазада ўзгара бошлайди ва бу сегментлар қоронғи бўлади. Кўрсатилмаган сегментларга мос келадиган бир хил чиқишларда кучланиш П чиқишидаги кучланиш билан фазада ўзгаради ва сегментлар фондан фарқ қилмайди. Киришларга 0...9 рақамлари берилганда индикаторда мос келадиган рақамларнинг тасвири ҳосил бўлади, 10...13 кодлари учун “Л”, “Ҳ”, “П”, “А” ҳарфлари. кўрсатилади, 14 коди учун - минус белгиси ", 15 коди қўлланилганда, индикатор ўчади.
Микросхеманинг юк кўтариш қуввати 564УМ1 билан бир хил бўлиб, бу микросхемадан ЛЕД кўрсаткичларини умумий анод билан ҳам, 5 ... таъминот кучланишида оқим чекловчи резисторларсиз умумий катод билан бошқариш учун фойдаланишга имкон беради. 10 В ва 10 ... 15 АТ да чекловчи резисторлар билан. 564ИД5 микросхемаси 564ИД4 дан унинг 1-2-4-8 киришларида ёзиш кириши C бўлган ва Р чиқиши бўлмаган статик ахборотни сақлаш регистрининг мавжудлиги билан фарқ қилади. Реестрга ёзиш худди шу регистрдаги каби содир бўлади. К176ИД2 ва К176ИДЗ микросхемалар, мусбат қутбли C кириш импулсларига қўлланилганда, регистр "шаффоф" бўлиб, маълумотни киришлардан чиқишларига (код конверторининг киришларига) узатади. Кириш пулси пасайган пайтда регистр сақлаш режимига ўтади.
Шуниси қизиқки, К176ИД2, К176ИДЗ, 564ИД4, 564ИД5 микросхемаларининг бир хил номдаги кириш ва чиқишлари бир хил рақамлар билан хулосалар чиқаришга уланган. 6-Шаклда ИЗҲКТс2-5/12 индикаторини бошқариш учун 564ИД5 ва 564УМ1 микросхемаларидан фойдаланиш мисолини кўрсатади. Ушбу беш хонали кўрсаткич рақамли частота ўлчагичда фойдаланиш учун мўлжалланган ва бешта рақамни кўрсатиш имкониятидан ташқари, тўртта каср нуқтаси (ҳ сегменти) ва "Ҳз" белгисига эга, ундан олдин "к" ёки " М” кўрсатилиши мумкин.
ДД1 - ДД5 чиплари ҳисоблагич чипларидан рақамли кодлар билан таъминланади, ДД6 - Д киришига, керакли вергул - логга мос келади. 1, бошқа киришларга - лог. 0. C киришларига мусбат қутбли импулс берилганда маълумотлар микросхемаларнинг регистрларида сақланади. ДД6 микросхемасининг иккита пастки триггерининг Д киришларида биполяр сигналлар қўлланилади ва киришларда Барча микросхемаларнинг С 30 ... 200 Гтс частотали меандердир. Натижада, "Ҳз" ва "Жами" хулосалари. индикатор ҲЛ1 фазага қарши сигналларни қабул қилади ва "Ҳз" белгилари доимий равишда кўрсатилади. Агар "к" ёки "М" белгиларини кўрсатиш зарур бўлса, ДД7 чипининг мос келадиган киришларига журнал юборилиши керак. 1, бундай эҳтиёж бўлмаса - лог. 0. Чип КР1561ИД6 - иккита кириш ва тўртта тўғридан-тўғри чиқиш учун иккита эшикли Дешифратор (8-расм). Журналда. 0 кириш С журналида. 1 Дешифраторнинг чиқишида пайдо бўлади, уларнинг сони 1 ва 2 киришларга қўлланиладиган кириш кодининг ўнли эквивалентига тўғри келади. Қачон журнал. 1 Дешифратор журналининг барча чиқишларида С киришида. 0.



7- расм.

Чип КР1561ИД7 - тескари чиқишлари бўлган иккита ўхшаш Дешифратор (7-расм). Инвертли чиқишларнинг мавжудлиги киришлар сонини ошириш учун уланганда стробинг Дешифраторлари учун бундай микросхемадан фойдаланишни қулай қилади (8-расм), шунингдек, қуйида тавсифланган мултиплексорлар.

8-расм
Агар КР1561ИД6 ёки КР1561ИД7 микросхемаларидан 8 та чиқиш учун Дешифраторни қуриш зарур бўлса, улар битта инвертер билан тўлдирилиши керак (9-расм). 564ИК2 микросхема (10-расм) комбинатсияланган микросхема эмас, худди қатъий муносабатда бўлгани каби, ахборотни сақлаш регистрларини ўз ичига олган К176ИД2, К176ИДЗ ва 564ИД5 микросхемалари комбинатсияланган микросхемалар эмас, лекин уларни ушбу бўлимда энг яқин деб ҳисоблаш қулай. Дешифраторлар ва код ўзгартирувчилар учун. 564ИК2 чипи беш хонали этти сегментли яримўтказгич кўрсаткичини ёки динамик режимда бешта алоҳида кўрсаткични бошқариш учун мўлжалланган. У етти сегментли индикатор кодига 1-2-4-8 иккилик код конверторини (1, 2, 4, 8 ва Э киришлари, а, б, c, д, э, ф, г чиқишлари), инвертингни ўз ичига олади. Шмитт тетик генератори ( Т кириш, Г чиқиш), 5 га қарама-қарши бўлинувчи, унинг кириш қисми генераторнинг чиқишига уланган. Ўз навбатида, ҳисоблагич 1, 2, 4 чиқишлари ҲЛ1 - ҲЛ5 беш тескари чиқишига эга бўлган Дешифраторнинг киришларига уланади.
Иккилик кодни этти сегментли индикаторнинг кодига ўзгартирувчи п-типли каналли транзисторларнинг очиқ дренажига эга чиқишларга эга. У умумий катодли етти сегментли индикаторда 0 дан 9 гача рақамларни кўрсатишни таъминлайди, агар унинг киришларига мос келадиган иккилик код ва "А", "б", "C", "д", "Э" ҳарфлари қўлланилса. >>, 10 дан 15 гача бўлган ўнлик сонларга мос келадиган код қўлланилганда "Ф". Кўрсатилган ҳарфлар шакли расмда кўрсатилган. Хусусиятларга кўра, конвертор 10 мА чиқиш оқими ва 10 В кучланиш кучланиши билан камида 9 В чиқиш кучланишини таъминлайди. Конверторнинг чиқишларида журнал бўлмаган пайтларда. 1, чиқишлар юқори эмпеданс ҳолатида. Кўрсаткични ёқиш учун рухсат кириш Э журналига мурожаат қилиш орқали тақдим этилади. 1, журналда. Ушбу киришда 0, индикатор ўчади.
Женераторнинг нормал ишлаши учун унинг терминалларига РC палласи уланиши керак (Т ва Г терминаллари орасидаги резистор, терминаллар орасидаги кондансатöр Т ва умумий сим). Резисторнинг қаршилиги 10 кОҳм, .5 МŌ бўлиши мумкин, кондансаткичнинг сиғими 100 пФ ёки ундан Кўп. Ишлаб чиқариш частотасини тахминан формула билан аниқлаш мумкин:
ф = к/РC,
Бу ерда мос равишда 3, 5, 10 ва 15 В кучланиш учун к \у003д 700, 400, 350 ва 300, частота гертсда, қаршилик килооҳмларда ва сиғим микрофарадларда ифодаланади. 100 кŌ резистор ва 0,01 мкФ кондансатöр сиғими учун частота 100 дан 300 Гтс гача бўлади, бу частотада индикаторнинг милтиллаши кўринмайди. Ҳисоблагич генератордан унга импулслар киритилганда, унинг 1, 2, 4 чиқишларида 0 ... 4 рақамларининг иккилик кодларининг муқобил кўринишини ва ҲЛ5 Дешифраторининг чиқишларида - ҲЛ1 журналини таъминлайди. 0 (243-расм). Шуни ёдда тутиш керакки, ҲЛ5 - ҲЛ1 чиқишларида журнал бўлмаган пайтларда. 0 бўлса, улар юқори эмпеданс ҳолатидадир, чунки улар н-типли каналли очиқ дренажли транзисторлар билан яратилган. Техник шартларга кўра, лог. 0 10 В таъминот кучланишида ва 80 мА чиқиш чўкиш оқимида, чиқиш кучланиши 1 В дан ошмайди. Ҳисоблагич 1, 2, 4 чиқишларининг юк ҳажми 10 В кучланиш кучланишида ва лог ҳолатида 1 В чиқиш кучланишида 1,3 мА ни ташкил қилади. 0, бир хил юк ҳажми ва лог ҳолатида 9 В чиқиш кучланишига эга. битта. Ҳисоблагичнинг ишлаши учун кириш соати импулслари ташқи генератордан Т киришига этказиб берилиши мумкин, бу ҳолда резистор ва кондансатöр керак эмас, Г чиқиши ишлатилмайди.
Умумий катодли бешта этти сегментли кўрсаткичлар бўйича ишлаш учун микросхемани ёқиш схемаси расмда кўрсатилган. 244. ДД2 - ДД5 мултиплексаторлари ДД6 конвертор микросхемасининг киришларига беш битли манбадан (ҳисоблагич, регистр) кўрсатилган рақамларнинг кодларини этказиб бериш учун хизмат қилади, СА1 калитли ДД1 мултиплексорлари вергул ўрнини аниқлайди. Агар вергул ўрнатилган бўлса, унинг киритилиши расмдаги диаграммага мувофиқ таъминланиши мумкин. 245. ВД1 диоди ДД6 микросхемасининг чиқишидан келадиган ўтказгичнинг узилишига киритилган. 244 индикаторнинг катодига вергул қўшиш керак бўлса, Р2 резистори ушбу индикаторнинг ҳ сегментига уланади. Диёт ЛЕД индикаторларининг тескари ёъналишини олдини олиш учун керак.
Шаклнинг схемасида ДД1.1 инвертери. 245 - ҳар қандай CМОС инвертинг элементи. Агар сиз К561ЛН2 ёки К176ПУ1, К176ПУ2 микросхема элементини ДД1.1 сифатида ишлатсангиз, ВТ1 транзисторига эҳтиёж қолмайди. Э ДД6 киришидан фақат кўрсаткичларни ўчириш учун эмас, балки расмда кўрсатилганидек, ушбу киришга берилган импулсларнинг иш айланишини ўзгартириш орқали уларнинг ёрқинлигини созлаш учун ҳам фойдаланиш мумкин. 246. Р1Р2C1 дифференциаллаш занжири ДД6 ва ДД1 микросхемаларнинг Э киришларига 244-расм ва ДД1.1 элементига қўлланиладиган импулсларнинг давомийлигини ўзгартиришга имкон беради. 245. Иккинчи ҳолда, ДД1.1 элементи камида иккита киришга эга бўлиши ва ЁКИ-ЭМАС функсиясини бажариши керак. Худди шундай, беш рақамли яримўтказгич кўрсаткичи АЛС311А уланиши мумкин.
Яримўтказгич кўрсаткичларини вакуумли люминестсент кўрсаткичлар (ёки битта Кўп хонали) билан алмаштириш мумкин, уларни шаклга мувофиқ ёқиш орқали. 12. Бу ҳолда ишлатиладиган п-н-п транзисторлари камида 30 В рухсат этилган коллектор-эмиттер кучланишига эга кремний бўлиши керак. Яримўтказгич кўрсаткичларини қўллашда бўлгани каби, ёрқинликни созлаш мумкин.



13-расм
Микросхеманинг ҳақиқий юк ҳажми паспортга қараганда анча юқори. ҲЛ1 - ҲЛ5 чиқишларида кучланиш 1 В бўлса, чиқиш чўкиш оқими мос равишда 3, 5, 10, 15 В кучланиш кучланишида тахминан 70, 150, 270 ва 350 мА ни ташкил қилади. Таъминот кучланишидан 1 В камроқ чиқиш кучланишида а - г чиқишлари орқали оқиб чиқадиган чиқиш оқими тахминан 10 баравар кичикроқ қийматга эга. Бу сизга 10 ... 15 В кучланишдаги микросхеманинг чиқишларига умумий катодли деярли ҳар қандай ЛЕД кўрсаткичларини улаш имконини беради, мос равишда оқим чекловчи резисторларни танлайди. Катта белгилар ўлчамига эга (масалан, АЛС335А) ва 5 В кучланишли яримўтказгич кўрсаткичларидан фойдаланилганда, микросхеманинг чиқиш оқимлари нормал порлаш ёрқинлигини таъминлаш учун этарли бўлмаслиги мумкин. Бундай ҳолда, а - г чиқишлари н-п-н транзисторларида эттита эмитент издошлари билан уланиши керак, масалан, КТ315, ҲЛ1 - ҲЛ5 чиқишлари - ўрта қувватли п-н-п транзисторларида (масалан, КТ502) такрорланувчилар.
ҲЛ1 - ҲЛ5 чиқишларида катта чиқиш оқимлари 564ИК2 чипини ўрни чиқишлари билан дистрибютор сифатида ишлатишга имкон беради (248-расм). Ушбу қурилмадаги ўрни ўрашлари микросхеманинг беслеме зўриқишида ва ҲЛ1 - ҲЛ5 чиқишлари учун юқорида кўрсатилганидан ошмайдиган иш оқими учун мўлжалланган бўлиши керак.



14-расм

15-расм
ҲЛ1 - ҲЛ5 оқимларининг поларитеси КУ208 серияли триакларни бевосита бошқариш учун қулайдир. Шаклда. 15-расмда 564ИК2 микросхемасидан фойдаланган ҳолда "ишлайдиган чироқлар" нинг энг оддий версиясининг диаграммаси кўрсатилган. Шаклнинг схемаларида фойдаланилмаган микросхема киришлари. 14 умумий сим ёки қувват плюсга уланган бўлиши керак.