Ўзбекистон республикаси Олий ва урта таълим вазирлиги

O‘rta Osiyo xalqlari tarixida Xristian dini. 

XI asrning oxirida xristianlikning SHarqqa tomon harakati va tarqalishi ommaviy tus oldi. Bu 

dinni  mahalliy  aholi  orasida  tarqatuvchilar  SHarqning  ayrim  viloyatlariga  ilgariroq  kirib 

borganlar.  280  yildayoq  Talos  (Marke)  cherkovlari  qurilib  bo‘lgan,  Samarqandda  (310  yildan), 

Marvda  (334  yildan),  Hirotda  (430  yildan),  Xorazmda,  Marida  va  O‘rta  Osiyoning  boshqa 

shaharlarida  episkopik,  kafedra,  missiyalar,  keyinchalik  Samarqandda,  Maroda  (430  yillar), 

Hirotda  (658  yillar)  episkoplikdan  iborat  diniy  hududiy  jamoalar,  birlashmalar  bo‘lgan. 

Xurosonliklar  va  sug‘diyonaliklar  zardushtiylar,  monaviylar,  buddaviylar,  bilan  bir  qatorda 

xristianlar ham bo‘lgan.  

O‘rta  Osiyo  territoriyasida  islomning  tarqalishi  davrlarida  islom  bilan  xristianlik  o‘rtasidagi 

ziddiyatlar,  kelishmovchiliklar  keskinlasha  boshladi.  Biroq,  X  asrgacha  Samarqand,  Xorazm, 

Toshkent  viloyatlarida  xristianlarning  manzilgohlari  bo‘lgan.  Hatto  Beruniy  yashagan  davrda 

ham (973-1056) Marvda provoslav metropoliyasi bo‘lgan. 

Ana  shu  davrda  xristianlik  Kavkazda  ham  tarqala  boshladi.  Armaniston  (301  yil)  va 

Gruziyada (318 yili) davlat diniga aylanadi. Ozarbayjon va Janubiy Dog‘iston territoriyasida  IV-

VII asrlarda hukmron din hisoblangan.