Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта

56-jadval. 

Risk zonalari 

 

Yutuqlar 

Yo„qotishlar 

Yo„qotishlar 

umuman yo„q 

Bo„lishi ehti-

mol risklar  

zonasi 

Kritik risk 

zonasi 

Halokatli risk 

zonasi 

Maksimum 

risk zonasi 

(yo„qotishlar)  

Risksiz  

zona 

Tushum bo„ladi 

Yo„qotish 

xavfi bor 

Yo„qotishlar 

bo„lishi aniq 

Mulkni ham 

yo„qotish 

holati. 

Foyda 

 

Halokatli risk aniq yo„qotishlar muqarrarligini va bankning foydasi 

mulkiy zarar bilan yakunlanishini ifodalaydi. 

Kreditlarni  shu  tariqa,  ya‟ni  risk  zonalari  bo„yicha  turkumlash 

kreditning  xavfli  zonaga  tushishining  oldini  olish,  kredit  risklarining 

darajasini kamaytirishga imkon yaratadi. 

[269].  Banklar  mablag„lar  yo„qligi  tufayli  yuzaga  keladigan  to„-

lovga  qobiliyatsizlik,  moliyaviy  va  xo„jalik  faoliyatini  davom  ettirish 

imkoniyatiga  ega  bo„lmaslik  kabi  risklardan  ehtiyot  bo„lishlari  lozim. 

Agar  bank  berilgan  kredit  talabnomasini  yaxshilab  tahlil  qilmas-dan, 

juda  katta  miqdorda  kreditlar  bergan  bo„lsa,  ularning  qaytmaslik 

ehtimoli  mavjud  bo„lsa,  bunday  «yomon»  kreditlar  bankka  katta  zarar 

keltirishi mumkin. 

Bundan  tashqari,  bank  portfelining  bozor  narxi  pasayib  ketsa,  uni 

sotishda bank katta yo„qotishlarga uchraydi. Bankning moliyaviy ahvoli 

yomonlashib  borayotganini  bilgan  investorlar  va  omonatchilar  o„z 

mablag„larini  qaytarib  olishni  boshlaydilar.  Bankning  bunday  ahvolga 

tushishi  natijasida,  bank  faoliyatini  tartibga  soluvchi  organlar  uni 

to„lovga qobiliyatsiz deb e‟lon qilishga majbur bo„ladilar. 

Bankning  inqirozga  uchrashi  nafaqat  bank  uchun,  balki  uning 

aksionerlari  va  omonatchilari  uchun  xam  juda  katta  salbiy  oqibatlarga 

olib  kelishi  mumkin.  Bunday  banklarning  aksiyalari  bozorda  juda  past 

baholarda  sotiladi  va  bank  o„zining  depozit  sertifikatlariga  yuqori  foiz 

stavkalari o„rnatishga majbur bo„ladi.  

---

 

419