Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта

2.3. Markaziy bankning pul-kredit siyosati va uni amalga  

oshirish vositalari 

 

[29].  «O„zbekiston  Respublikasining Markaziy  banki to„g„risida»gi 

Qonunning  IV  qismida  quyidagi  moddalar  Markaziy  bankning  pul-

kredit operatsiyalari sifatida qayd etilgan: 

23-modda. Monetar siyosatning asosiy yo„nalishlari. 

24-modda. Pul massasi o„zgarishining aniq maqsadli mo„ljallari. 

25-modda. Ochiq bozordagi operatsiyalar. 



  banklardan ustav kapitali eng kam  miqdorining bir foizidan oshmagan sum-

mada jarima undirish; 



  bankdan  bankni  moliyaviy  sog„lomlashtirish,  shu  jumladan,  aktivlar  tuzil-

masini o„zgartirish, bank xarajatlarini kamaytirish va aksiyadorlarga dividendlar 

to„lashni  to„xtatish  tadbirlarini  ko„rishni,  bank  yoki  uning  filiali  rahbarlarini  al-

mashtirishni, bankni qayta tashkil etishni, filialni tugatishni talab qilish: 



  bank uchun iqtisodiy normativlarni 6 oylik muddatgacha o„zgartirish; 



  bankning ayrim bank operatsiyalarini amalga oshirishini bir yilgacha bo„lgan 

muddatga,  shuningdek,  filiallar  ochishni  g„am  shuncha  muddatga  taqiqlab 

qo„yishga; 



  bankni  moliyaviy  sog„lomlashtirish  yoki  Markaziy  bank  ko„rsatmalarini 

bajarish  uchun  zarur  bo„lgan  davrda  mansabdor  shaxslar  aksiyadorlar  ega 

bo„lgan  barcha  vakolatlarni  vasiyga  berib,  bankka  vasiylik  qilish  tartibini 

belgilash to„g„risida qaror qabul qilish; 



  bank operatsiyalarini amalga oshirish huquqini beruvchi litsenziyani qaytarib 

olish. 

---

 

41 

26-modda. Markaziy bankning hisob operatsiyalari. 

27-modda. Hisob va kredit operatsiyalarining foiz stavkalari. 

28-modda. Majburiy rezerv talablari. 

29-modda. Majburiy rezerv talablari normasini bajarmaganlik uchun 

sanksiyalar. 

30-modda.  Markaziy  bankning  banklarni  qayta  moliyaviy  ta‟min-

lashi. 

31-modda. Markaziy bankning mijozlarga xizmat ko„rsatishi. 

Markaziy bank kelgusi yil uchun O„zbekiston Respublikasi monetar 

siyosatining  asosiy  yo„nalishlarini  ishlab  chiqadi  va  har  yili  keyingi 

moliya  yili  boshlanishida  kamida  o„ttiz  kun  oldin  Oliy  Majlisga  bu 

haqida axborot beradi. 

[30]. Monetar siyosatni amalga oshirishda Markaziy bank quyidagi 

asosiy yo„nalishlar doirasidagi operatsiyalarni bajaradi. Bu operatsiyalar 

quyidagilarni o„z ichiga oladi: 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Monetar siyosat davlatning pul muomalasini tartibga solishdagi g„oyat 

muhim usullaridan biri bo„lib, u pirovardida jamiyatda makroiqtisodiy bar-

qarorlikka erishishga qaratilgan. O„z navbatida, makroiqtisodiy barqarorlik 

keng  qamrovli  tushuncha  sifatida,  quyidagi  ko„rsatkichlarda  o„z  ifodasini 

topadi: 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 



  iqtisodiy kon‟yunkturaning tahlili va istiqbol ko„rsatkichlari; 



  muomalada bo„lgan pul massasining iqtisodiy jihatdan asoslangan che-

garalari; 



  pul massasi yillik o„sish sur‟atining aniq maqsadli ko„rsatkichlarini, shu 

jumladan, Markaziy bank ichki aktivlarining o„zgarishi; 



  valuta hamda foiz siyosatining asosiy yo„nalishlari; 



  pul-kredit  sohasini  tartibga  solishga  doir  harakatlarning  aniq  maqsadli 

asosiy ko„rsatkichlari.