Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта

3.8.  Tayanch iboralar 

 



  tijorat banklari 



  zamonaviy bank 



  bank resurslari 



 

«umumiy zaxiralar» 



 

«maxsus zaxiralar» 



  taqsamlanmagan foyda 



  I darajali kapital 



  II darajali kapital 



 

«kapitalning yetarliligi» 



  likvidlikni boshqarish 



  bankning oltin qoidasi 



  aktivlarni boshqarish 



  passivlarni boshqarish 



  ssuda foizi 



  marjali ssudalar 



  gudvil 



  leveraj 



 

«Kuk koeffitsiyenti» 



  likvidli aktivlar 



 

aktivlar me’yori 



 

«yaxshi» aktivlar 



 

«standart» aktivlar 



 

«substandart» aktivlar 



 

«shubhali» aktivlar 



 

«umidsiz» aktivlar 



  bank daromadi 



  bank xarajatlari 



  foydalilik koeffitsiyentlari 



  bank 

kapitalining 

yetarlilik 

koeffitsiyenti 

---

 

196 



 

«to‘lovga layoqatlilik» 



  bank likvidligi 



  bankning likvidlik koeffitsiyentlari 



  lahzalik likvidlik koeffitsiyenti 



  aktivlarning diversifikatsiyalanishi 



 

«qaynoq pullar» 



  ishonchsiz mablag‘lar 



  barqaror mablag‘lar 



  aktiv hisoblar 



  passiv hisoblar 



  aktiv-passiv hisoblar 



  nomoddiy aktivlar 

 



  bankning o‘z kapitali 



  bank aktivining sifati 



  depozitlar sifati 



  likvidlikni boshqarish 



  likvidlikni baholash 



  likvid ko‘rsatkichlar 



  bank hisoboti  



  bank balansi 



  sintetik hisob 



  analitik hisob 



  mablag‘lar manbasi 



  mablag‘larni 

immoblizatsiya 

qilish 

 

3.9. Test topshiriqlari va masalalar 

 

1.  Tijorat banki: 

 

a) davlat bankining tarkibiy qismi hisoblanadi; 

b) nodavlat bank hisoblanadi; 

c) noto‘g‘ri javob yo‘q; 

d) to‘g‘ri javob yo‘q. 

 

2.  Mulkchilik  shakliga  qarab  tijorat  banklari  quyidagi 

turlarga bo„linadi: 

 

a) davlat banklari; 

b) aksioner banklar; 

c) kooperativ banklar; 

d) noto‘g‘ri javob yo‘q. 

 

3.  Tijorat  banklari  mulkchilik  shakliga  qarab  quyidagi 

turlarga bo„linadi: 

 

a) xususiy banklar; 

b) qo‘shma banklar; 

c) xorijiy banklar; 

d) noto‘g‘ri javob yo‘q. 

 

4.  Bajariladigan operatsiyalariga qarab banklar: 

 

a) universal banklarga; 

b) maxsus banklarga; 

c) viloyat banklariga bo‘linadi; 

d) a + b. 

 

---

 

197 

5.  Quyida  qayd  qilingan  funksiyalarning  qaysi  biri  bank 

kapitalining funksiyasi hisoblanadi?  

 

a) kreditorlarning manfaatini himoya qilish; 

b) bank faoliyatining barqarorligini ta’minlash; 

c) bank faoliyatini muvofiqlashtirish; 

d) a + b + c. 

 

6.  Leveraj – bu: 

 

a) bank jami aktivlarining kapital bilan ta’minlanganlik darajasini 

aks ettiruvchi ko‘rsatkichdir; 

b)  firmaning  moddiy  o‘lchov  ta’siriga  tushmaydigan  sarmoyasi, 

masalan,  obro‘-e’tibor,  kasbiy  omilkorlik,  aloqalar,  marketing  va 

boshqalardir; 

c)  moddiy  va  jismoniy  shaklga  ega  bo‘lmagan  nomonetar,  identi-

fikatsiyalanadigan aktivlardir; 

d) noto‘g‘ri javob yo‘q. 

 

7.  «Kuk koeffitsiyenti»: 

 

a) bank barqarorligiga berilgan umumiy bahoni va bankning riskka 

bardoshlik darajasini ifodalaydi; 

b) bank kapitalining balansdagi va balans orti aktivlari o‘rtasidagi 

minimal nisbatni belgilaydi; 

c)  bank  jami  aktivlarining  kapital  bilan  ta’minlanganlik  darajasini 

aks ettiruvchi ko‘rsatkichdir; 

d) noto‘g‘ri javob yo‘q. 

 

8.  Tavakkalchilik koeffitsiyenti 20 foiz bo„lgan aktivlar: 

 

a) o‘rtacha tavakkalchilik darajasiga ega aktivlar toifasiga kiradi; 

b) yuqori tavakkalchilik darajasiga ega aktivlar toifasiga kiradi; 

c) minimal tavakkalchilik darajasiga ega aktivlar toifasiga kiradi; 

d) tavakkalchilikdan xoli bo‘lgan aktivlar toifasiga kiradi. 

 

9.  Quyida  qayd  qilingan  aktivlarning  qaysi  bir  turi  yuqori 

darajadagi likvid aktivlar tarkibiga kiradi? 

 

a)  bir  yilgacha  qaytarish  sharti  bilan  so‘mda  va chet el  valutasida 

bank tomonidan berilgan kreditlar; 

b) garovdagi qimmatli qog‘ozlar; 

c)  yaqin  30  kun  ichida  qaytarish  sharti  bilan  so‘mda  va  chet  el 

valutasida berilgan kreditlar; 

d) naqd pullar va unga tenglashtirilgan mablag‘lar. 

---

 

198 

 

10.  Quyida  qayd  qilingan  aktivlarning  qaysi  bir  turi  likvid 

aktivlar tarkibiga kiradi? 

 

a) Markaziy bank schyotidagi mablag‘lar; 

b)  yaqin 30 kun ichida  mazkur bank schyotiga  o‘tkazilishi kutilgan 

to‘lovlar; 

c) davlatning qarz majburiyatlari; 

d)  50  foiz  kafolat  sharti  bilan  bir  yildan  ko‘proq  muddatda 

qaytarish sharti bilan berilgan kreditlar. 

 

11.  Quyida  qayd  qilingan  aktivlarning  qaysi  bir  turi  uzoq 

muddatli likvid aktivlar tarkibiga kiradi? 

12.   

a)  bir  yilgacha  qaytarish  sharti  bilan  so‘mda  va chet el  valutasida 

berilgan kreditlar; 

b) davlatning ichki zayomlari uchun ajratilgan mablag‘lar; 

c) norezident banklar korschyotlardagi mablag‘lar; 

d) Markaziy bank schyotidagi mablag‘lar.