Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта

 

---

 

207 

4-bob. TIJORAT BANKLARI OPERATSIYALARI 

 

4.1.  Tijorat banklarining passiv operatsiyalari 

 

[121].  Bank  resurslarini  shakllantirish  bilan  bog„liq  bo„lgan  opera-

tsiyalar banklarning passiv operatsiyalari deyiladi. Passiv operatsiyalar 

yordamida  tijorat  banklarining  passiv  va  aktiv-passiv  hisob  raqamidagi 

pul mablag„larining salmog„i oshib boradi. Tijorat banklari passiv opera-

tsiyalar  yordamida  kreditlash  uchun  zarur  bo„lgan  kredit  resurslarini 

tashkil qiladi. 

Passiv operatsiyalarni quyidagicha tasniflash mumkin (27-chizma). 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

27-chizma. Passiv operatsiyalar. 

 

Birinchi,  ikkinchi  operatsiyalar  tufayli  bankning  o„z  mablag„lari 

yuzaga  kelsa,  so„nggi  ikki  operatsiya  tufayli  bankning  jalb  qilingan 

resurslari yuzaga keladi. 

Banklarning o„z mablag„lari tarkibiga: 



 

bankning ustav kapitali; 



 

bankning zaxira kapitali; 



 

maxsus fondlar; 



 

moddiy rag„batlantirish fondi; 



 

bankning taqsimlanmagan foydasi; 



 

boshqa har xil tashkil qilingan fondlar kiradi. 

Amaliyotda  bank  passivlarining  20  foizi  banklarning  o„z 

Passiv operatsiyalar 

Qimmatli qo-

g„ozlarni muo-

malaga chiqa-

rish yo„li bilan 

resurslarni 

yig„ish 

 

Foyda hisobidan 

har xil fondlarni 

tashkil qilish yoki 

fondlar summasini 

oshirish 

 

Boshqa kre-

ditorlarning 

mablag„larini 

jalb qilish 

 

Depozit oper-

atsiyala-rini 

amalga 

oshirish 

Bankning  

o„z mablag„lari 

Jalb qilingan mablag„lar 

---

 

208 

mablag„lariga to„g„ri keladi.