Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта

Ma’lumotlarni biroz yukotgan xolda sikishtirish (arxivlash
da arxivlashtirilgan faylni ochilgandan sung biz boshlangich xujjat (fayl) ni 
emas, balki undan biroz fark kiladigan xujjat (fayl) ni olimiz. Ma’lumotlarni 
sikishtirish darajasi kancha kup bulsa, tegishli ma’lumotlarni yukotish mikdori 
xam shuncha kup buladi. Albatta bunday algoritmlarni matnli ma’lumotlarga, 
ma’lumot bazalariga va programmalarga kullab bulmaydi. Chunki bunda ularning 
ma’nosi uzgarib ketishi mumkin. Masalan programmadagi bittagina bitning 
uzgarib kolishi uni ishlatishga yaroksiz kilib kuyishi mumkin. Lukin boshka 
turdagi materiallar, masalan fotoillyustratsiyalar, audio va video materiallar, 
muzika kompozitsiyalarida ma’lumotlarning bir necha protsentidan voz kechilsa, 
faylni juda katta mikd
cha). Ushbu materiallarni uz xoliga keltirganda (tiklaganda) yukotilgan 
ma’lumotlar tovushning biroz uzgarishiga, rasmning biroz xralashuviga, filmning 
sifati biroz pasayishiga olib keladi xolos. Kupchilik buni sezmaydi xam va original 
yukoligi uchun aniklay olmaydi xam. Ammo bu ishni amalga oshirish muzikada 
fayl xajmini 10-15 martagacha, fotoda 20 martagacha, fideotasvirlarda esa 30 
martagacha kiskartirishga olib keladi.  
 
Ma’lumotlarni biroz yukotgan xolda sikishtirish (arxivlashtirish) usullariga 
misol kilib JPEG va MPEG algoritmlarini keltirish mumkin. JPEG algoritmlari 
fototasvirlarni arxivlashtirish (sikishtirish)da ishlatiladi. Bunday algoritm 
yordamida sikishtirilgan fayllar .JPG kengaytirgichli grafik fayllar kurinishida 
buladilar.  MPEG algoritmlari esa muzika va video fayllarni kichraytirishda 
ishlatiladi. Bunday fayllar ishlatilgan programma kandayligiga karab turli xil 
kengaytirishlarli bulishlari mumkin, ammo ularning ichida eng kup 
ishlatiladiganlari video fayllar uchun .MPG va muzika fayllari uchun  .MP3 lardir.