Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта маxсус таълим вазирлиги урганч давлат университети

Иккинчи гуруҳда ўргатишнинг мазмуни ва вазифалари. Ҳаётни 4 йилида бола предметни яхшироқ ёки ёмонроқ тасвирлай олишни ҳам билмасалар ҳам, лекин улар расм чизишнинг маъносини биладилар. Улар ўзлари чизган шаклсиз расмларни предметнинг бирор бир белгисига асосан ўхшатиб чизадилар. педагог болаларнинг расм билан предметнинг ўхшаш белгиларини топишга урунишни рағбатлантириб туриши ва шу билан бир қаторда турли шаклларни тўғри тасвирийга ўргатиб бориш зарур. Бу ёшда тасвирий, фаолиятини ўргатиш вазифалари бир режага қўйилган.

• 
  Содда предметларни асосий белгилари (ранг, форма) бериб, турли хил тўғри ва айланасимон шаклларини тасвирийга ўргатиш.
  
• 
  Рангни билиш сезгиси асосий рангларни ажратиш ва айтишни билишни ривожлантириш;
  
• 
  Композисион кўникмаларни, қоғозни ўртасига тасвирларни жойлаштиршни ривожлантириш.
  
• 
  Техник кўникмаларни ўзлаштириш.
  

Бу гуруҳда тўғри ва эгри чизиқларни тўғри чизишга ўргатиш биринчи вазифа бўлиб қолади. Бунда турли чизиқларни турлича чапдан ўнгга, тепадан пастга, кесишган чизиқни чизишга ўргатилади. Буларни, масалан, тизимча, йўлакча, қалам, ёмғир шаклида чизиш мумкин. Икки кичик гуруҳ болаларига бир хил шаклдан (қорбобо, икки ёки уч айланадан иборат) ёки икки хил шаклдан иборат (қуйи битта айлана ва биргина тўғри чизиқдан иборат) бўлган предметларни анча қийин, чунки уч ёшли боланинг тахлил синтез қилиб фикрлаши яхши ривожланмагани учун бу гурух дастурида фақат икки хил шаклдан иборат бўлган предметни, масалан, (қуёшнинг нурлари, арчанинг игначалари) тасвири киритилган. Шакл қанчалик мураккаблашса рангдан фойдаланиши ҳам шунчалик мураккаблашади. Болалар расмда аниқ предметларни тасвири учун шу предметга мос рангни ишлата олишни ўрганадилар. Масалан, қизил ранг байроқ, сариқ ранг қуйи, яшил ранг арча ва бошқалар.
Ўрта гуруҳда расм чизишга ўргатишнинг мазмуни ва вазифалари.
Бу гуруҳда ўргатишнинг вазифалари қуйидагилар:

• 
  Тўғри тўртбурчакли ва айланасимон шаклдаги предметларни тасвирий уларнинг тузилишини, асосий қисми ва деталларини беришга ўргатиш.
  
• 
  Рангдан бадиий ифодалаш воситаси сифатида фойдаланишга ўргатиш.
  
• 
  Қоғоз марказида предметни жойлаштиришда композисион уқувини билишда ривожлантириш.
  
• 
  Расмни қалам ва бўёқ билан бўяшда техник кўникмаларни мустаҳкамлаш.
  

Бу гуруҳда болаларга ритмик жойлашган предметнинг қисмларини тасвирий ўргатилади. (юқорида, пастда, бир томонда, бошқа томонда) ҳамда бир қанча пропорсионал жойлашган қисмларни тасвирий ўргатилади. Бу алоҳида қисмларни ўзаро солиштириш ва тахлил қилиш имконини беради. Масалан, Қорбобо ва арча 2 томонлама жойлашган новдалари билан. Бу гуруҳда тасвири қийин бўлган объектни одамни расмини чизиш машғулотларга киритилади. Одамни чизишдан олдин болалар соддароқ шаклларни қорбобо, неволяшка, матрешка, қўғирчоқларини чизиш эди.