Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта маҳсус таълим вазирлиги

2.2. Баргли ёғоч жинслар 
Баргли ёғоч жинслар дурадгорлик буюмлари, фанера, паркет, мебель ва 
шу кабилар учун ишлатилади.
Эман (дуб) - жуда қаттиқ, пишиқ, оғир ва чиройли бўлиб, қўнғир ёки 
сарғиш рангда бўлади. Эман ёғочи 60-80
0
С ҳароратда қуритилганда, унинг 
ҳажми бирмунча кичраяди, яъни киришади.
Техник хоссалари яхши бўлганлиги, чидамлилиги сабабли эман 
кўприклар, гидротехник иншоотлар қуришда кенг ишлатилади. Эман 
ёғочининг радиал ва тангенциал кесими жуда чиройли. Эман паркет, бочка 
тахтаси, фанер, мебел тайёрлаш ва пардозлашда ишлатилади. 
Қайрағоч - ўзаги оч қўнғир ёки кулранг қўнғир, заболони кенг, оч сариқ 
ёғоч жинсдир. Қайрағоч тахтаси зарбга яхши қаршилик қилади. Ўзи оғир, 
пишиқ, бир оз эгилувчан, қаттиқлиги ўртача ашё 
Оқ қайин - баргли дарахтлар ичида энг кўп тарқалгандир. Унинг ёғочи 
қаттиқ ва пишиқ. Лекин, танасининг эгрилиги ва турли замбуруғлар таъсирига 
чидамсиз бўлганлиги сабабли айрим буюмларга яроқсиздир. У фанера ишлаб 
чиқариш саноатида кўп ишлатилади. Оқ қайин пўстлоғининг оқлиги унда 
смолали моддалар борлигини билдиради. Шунинг учун пўстлоғи шилинмаган 
оқ қайин танасидан нам ўтмайди, унга емирувчилар зарар етказмайди. Агар оқ 
қайин ёғочи чирий бошлаган бўлса, унинг ранги ўзгаради. 
Қора қайин – қизил, сарғиш рангларнинг турли тусларида учрайдиган 
жинс. Оқ қайин дарахтида бундай туслар бўлмайди. Ҳар томонлама кесганда 
ҳам қора қайинда йиллик қатламлар, ўзак нурлари яхши кўриниб туради
Қора қайин безакли пардозбоп қоплама ашёлар сифатида кўп 
ишлатилади. 
Қора қайиннинг радиал кесими жуда чиройли, пишиқ, аммо нам ва 
ҳароратлар таъсирига чидамсиздир. Қора қайин ёғочи асосан мебель ва фанера 
ишлаб чиқариш саноатида ишлатилади, ундан паркет ва ўқув ас модуллари 
ишланади. 
Тасвир (текстура) - ёғочнинг ҳар хил йўналишда кесилган юзасидаги 
безаги. Ёғоч юзасини силлиқлаб кейин, лок суртилса, унинг тасвири янада 
очилади. Чириш жараёни бошланган ёғочда, унинг ялтироқлиги ва тасвири 
йўқола боради. 

---

2.1-расм. Дарахтнинг ташкилий бўлаклари. 
Ёғочни тузилиши қуйидаги қатламлардан ташкил топган (2.1-расм). 
-пўстлоқ; 
-кимёвий қатлам; 
-луб қатлами (луб қатлами орқали илдиздан пояга озиқалар ўтади); 
-тирик хўжайралар қатлами; 
-камбий; 
қопламалар. 
2.2-расм Қора қайин ёғочи.
1-кўндаланг кесим; 2-радиал кесим; 3-тангентал кесим.