Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта маҳсус таълим вазирлиги андижон машинасозлик институти

198. Давлат корхонасини ўзгартиришда акциядорлик жамиятини таъсис этиш 
тўғрисида қарор ким томонидан қабул қилинади? 
a) Акциядорлик жамияти муассислари — уни тузиш тўғрисида таъсис шартномасини 
имзолаган юридик ва жисмоний шахслар 
b) Акциялаштирилаѐтган корхонанинг меҳнат жамоаси 
c) Давлат мулкини тасарруф этишга ваколати бўлган орган 
d) АЖни инвестициялашга рози бўлган юридик ва жисмоний шахслар 
199. Акциядорларнинг ҳуқуқлари ва қонуний манфаатларига риоя этилишини ким 
кафолатлайди? 
a) Давлат 
b) Акциядорлик жамиятини бошқариш органлари 
c) Давлат мулкини тасарруф қилишга ваколатли бўлган давлат органлари 
d) Хўжалик суди 
200. Дивиденд деб ҳисобланади: 
a) Акциядорлар ўртасида тақсимланиши керак бўлган акциядорлик жамиятининг соф 
фойдаси 
b) Қайта инвестициялашдан кейин акциядорлар ўртасида тақсимланиши керак бўлган 
акциядорлик жамиятининг соф фойдаси 
c) Акциядорлар 
ўртасида тақсимланиши керак бўлган акциядорлик жамияти 
фойдасининг бир қисми 
d) Бюджетга солиқлар тўланганидан кейин даромаднинг бир қисми 
201. Тармоқ тузилмасини ифодаловчи кўрсаткичлар жумласига қуйидагилар киради: 
a)
тармоқнинг эскириш коэффициенти. 
b)
тармоқ 
ривожининг суръати; 
c)
енгил саноат тармоқининг сони; 
d)
тармоқларнинг саноат ишлаб чиқариш умумий ҳажмидаги салмоғи; 
202. Ихтисослаштириш: 
a) турли тармоқларга мансуб бўлган маҳсулот ишлаб чиқаришни ѐки 
жараѐнларни бир корхона миқѐсида мужассамлаштиришдир. 
b) маьлум турдаги маҳсулотни ҳамкорликда тайѐрлаш бўйича корхона 
(фирма)ларнинг биргаликда фаолият кўрсатишидир. 
c) бу алоҳида ишлаб чиқариш участкалари, цехлар, корхоналар, 
тармоқларни конструктив ва технологик жиҳатдан ўхшаш бўлган маҳсулотларни ишлаб 
чиқаришга ѐки жараѐнларни бажаришга мужассамлаштиришдир. 
d) бу бир хил, ўхшаш маҳсулот ишлаб чиқарувчи корхоналарни 
йириклаштиришдир. 
203. Маркетинг нима? 
a. истеъмолчига нима керак бўлса ўшани ишлаб чиқараш ва сотиш 
b. эҳтиѐжни ҳисобга олмаган ҳолда ишлаб чиқарилган маҳсулотни сотиш 
c. У талабни қондиришга қаратилган фаолиятдир 

---

429 
d. у истеъмолчилар ва рақобатчилар ҳақида ахборот тўплашдир 
e. у бозорда маҳсулотни сотишдир 
205.
Маркетинг қандай тизимни ифодалайди? 
a. ишлаб чиқариш 
b. сотиш 
c. ишлаб чиқариш - сотиш 
d. айирбошлаш 
e. ишлаб чиқариш – истеъмол 
205.
Ремаркетинг нима билан боғланган? 
a. нэгатив талаб билан. 
b. тўшаѐтган талаб билан 
c. ирроционал талаб билан 
d. катта талаб билан 
e. талабнинг йўқлиги билан 
206.
Товарни қайси ҳаѐтийлик даврида фирма юқори фойда олади? 
a. ҳаѐтга тадбиқ этиш 
b. пасайиш 
c. юксалиш 
d. етилиш 
e. ишлаб чиқиш 
207.
Сотишининг «Ишлаб чиқарувчи - улгуржи савдогар - истеъмолчи» каналини нима 
ишлаб чиқарадиган фирма тезроқ танлаб олади? 
a. сакич 
b. сигаретлар 
c. автомобиллар 
d. кир ювиш воситалари 
e. атир- упалар 
208.
Агар компания юқори нарх билан сотувчи ювелир маҳсулотларини ишлаб чиқарса, 
уни истеъмолчилари эса бир географик ҳудудга йиғилган бўлса, қайси товарни силжитиш 
услуби мақсадга мувофиқ бўлади? 
a. реклама 
b. шахсий сотув 
c. паблик релейшнз 
d. сотишни рағбатлантириш 
e. омма билан алоқа 
209.
Глобал маркетинг стратегияси нима?
a. тор товар специализацияси 
b. сегментация, интернационализация, диверсификация 
c. «қаймоғини олиш» 
d. концентрация 
e. диверсификация 
210.
Маркетинг дастурини маҳсулот бўйича тузилишга қандай маркетинг фаолияти 

---

430 
турини киритасиз? 
a. потенциал харидорларни суров қилиш 
b. бозор эксперименти 
c. бозор ривожланишини башорат қилиш, реклама компаниясини ишлаб чиқиш, нарх 
стратегиясини танлаш, маҳсулотни сотиш усуллари 
d. маҳсулотни сотиш усуллари 
e. нарх стратегиясини танлаш 
211.
Хорижий бозорга чиқиш стратегиясига нималар киради? 
a. тўғридан- тўғри экспорт 
b. оптимал бозор сегментини қидириш 
c. тўғридан- тўғри экспорт, корхонани инвестициялаш, лицензиялаш 
d. товарни дифференцияси 
e. лицензиялаштириш 
212.
Хизматлар бозорини маркетинг тадқиқотлардан фойдаланилади? 
a. кабинет тадқиқотлари 
b. дала тадқиқотлари 
c. кабинет тадқиқотлари 
d. тадқиқотлардан фойдаланилмайди 
e. танлов асосида кузатиш 
213.
Тўғридан- тўғри маркетинг нима? 
a. товарни савдовоситаларисиз сотиш 
b. компьютер база маълумотлари асосида мижозларни ўрганиш 
c. эҳтиѐжни ҳисобга олмаган ҳолда фирма ишлаб чиқарган маҳсулотини сотиш 
d. эҳтиѐжни ҳисобга олган ҳолда фирма ишлаб чиқарган маҳсулотни сотиш 
e. савдо воситачилари орқали товарларни сотиш 
214.
Тўғридан - тўғри маркетинг воситаларига нималар киради? 
a. фирма дўкони 
b. ИНТЕРНЕТ 
c. факс 
d. фирма дўкони, ИНТЕРНЕТ, факс 
e. ИНТЕРНЕТ, факс 
215.
Интеграцияланган тўғридан- тўғри маркетинг нима? 
a. максимаркетинг 
b. маркетинг комплекси 
c. реклама стратегияси 
d. сотишни амалга ошириш 
e. истеъмолчилар билан ўзаро алоқани ривожлантириш 
216.
Сегментация нима? 
a. истеъмолчиларни бир турдаги гуруҳларга бўлиш 
b. ўхшашлар қаторида ўз товари учун жой аниқлаш 

---

431 
c. бозорда рақобатчиларни турли гуруҳларга бўлиш 
d. бозорни талабга эга бўлган товарлар гуруҳига бўлиш 
e. бозор товар гуруҳларига бўлиш 
217.
Турли хил маълумотлар ва статистик адабиѐтларни ўрганиш бозорни комплекс 
тадқиқотининг қайси услубига киради? 
a. кабинет тадқиқотлари 
b. дала тадқиқотлари 
c. дала тадқиқотлари, кабинет тадқиқотлари 
d. танлов асосида кузатиш 
e. кабинет тадқиқотлари, танлов асосида кузатиш 
218.
Иккиламчи эҳтиѐжлар таркибига қандай эҳтиѐжларни киритиш мумкин? 
a. физиологик эҳтиѐжлар, хурматга оид эҳтиѐжлар, ижтимоий эҳтиѐжлар 
b. ижтимоий эҳтиѐжлар, хурматга бўлган эҳтиѐжлар, физиологик эҳтиѐжлар 
c. ижтимоий эҳтиѐжлар, хурматга бўлган эҳтиѐжлар, шахсий камол топиш эҳтиѐжлари 
d. шахсий камол топиш эҳтиѐжлари.
e. шахсий мухофазага оид эҳтиѐжлари. 
219.
Ўсиш стратегиясининг асосий йўналишлари нималардан иборат? 
a. интенсив ўсиш, интеграцион ўсиш, диверсификацион ўсиш 
b. интенсив ўсиш 
c. интеграцион ўсиш 
d. диверсификацион ўсиш, интенсив ўсиш 
e. интеграцион ўсиш, интенсив ўсиш. 
220.
Интенсив ўсиш деганда нимани тушунасиз? 
a. фирманинг амал қилиб тўрган доирасидаги ўсиш имкониятлари таҳлил этилади 
b. қўшимча фаолиятни ўзлаштириш ҳисобига ўсишга эришиш 
c. фирманинг тармоқ доирасида бошқа маркетинг тизими элементлари билан ўзаро 
алоқада ривожланиш имкониятлари таҳлил этилади. 
d. фирманинг тармоқ доирасидан бошқа соҳаларда ривожланиш имкониятлари таҳлил 
этилади 
e. фирманинг янги йўналишини танлаш орқали ўсиши. 
221.
Интенсив ўсишга қандай эришилади? 
a. бозорга чуқурроқ кириш 
b. бозор ҳудудларини кенгайтириш 
c. товарни такомиллаштириш 
d. товарни такомиллаштириш, бозорга чуқурроқ кириш 
e. бозорга 
чуқурроқ 
кириш, 
бозор 
ҳудудларини 
кенгайтириш, 
товарни 
такомиллаштириш. 
222.
Интеграцион ўсиш деганда нимани тушунасиз? 
a. фирманинг тармоқ доирасида бошқа маркетинг тизими элементлари билан ўзаро 
алоқада ривожланиш имкониятлари таҳлил этилади 
b. фирманинг амал қилиб тўрган доирасидаги ўсиш имкониятлари таҳлил этилади 
c. фирманинг тармоқ доирасидан ўзга соҳаларда ривожланиш имкониятлари таҳлил 

---

432 
этилади 
d. фирманинг амал қилиб тўрган фаолиятдан ташқаридаги соҳаларни бирлашиш ҳолати 
таҳлил қилинади 
e. фирманинг янги йўналишини танлаш орқали ўсиши. 
223.
Диверсификацион ўсиш деганда нимани тушунасиз? 
a. фирманинг янги йўналишини танлаш орқали ўсиш 
b. фирманинг амал қилиб тўрган доирадаги ўсиш имкониятлари таҳлил этилади 
c. фирманинг тармоқ доирасида бирлашиб фаолият юритиши 
d. фирманинг тармоқ доирасидан бошқа соҳаларда ривожланиш имкониятлари таҳлил 
этилади 
e. қўшимча фаолиятни ўзлаштириш ҳисобига ўсишга эришиш. 
224.
Интеграцион ўсиш қандай турларга бўлинади? 
a. регрессив интеграция 
b. прогрессив интеграция, регрессив интеграция 
c. горизонтал интеграция, регрессив интеграция 
d. регрессив интеграция, прогрессив интеграция, горизонтал интеграция 
e. прогрессив интеграция, горизонтал интеграция. 
225.
Диверсификацион ўсиш қандай турларга бўлинади? 
a. концентрик 
диверсификация, 
горизонтал 
диверсификация, 
конгломерат 
диверсификация 
b. горизонтал диверсификация, концентрик диверсификация 
c. конгломерат диверсификация, жамланма диверсификация 
d. жамланма диверсификация, кўрама диверсификация 
e. концентрик диверсификация, горизонтал диверсификация 
226.
Стратегия деганда нимани тушунасиз? 
a. истиқболни тадқиқ қилиш 
b. узоқ муддатли мақсад 
c. Ўрта ва узоқ муддатли мақсад 
d. мақсадга эришиш воситаси 
227.
Рақобатлиликни қандай стратегияларини биласиз? 
a. лидер стратегияси, лидер орқасидан борувчи стратегия 
b. кўрашга чакирувчи стратегияси 
c. лидер орқасидан борувчи стратегия 
d. мутахассис стратегияси, кўрашга чакирувчи стратегия 
e. лидер стратегияси кўрашга чакирувчи стратегияси, лидер орқасидан борувчи, 
мутахассис стратегияси 
228.
Страгик режалаштириш босқичлари қандай? 
a. корхона дастури, мақсад ва вазифалари, хўжалик риволантириш режаси, корхонани 
ўсиши стратегияси 
b. корхона дастури, хўжаликни ривожлантириш режаси 
c. корхонани ўсиш стратегияси, мақсад ва вазифалари, хўжаликни ривожлантириш 
режаси 
d. мақсад ва вазифалари, корхона дастури 
e. мақсад ва вазифалар, хўжаликни ривожлантириш режаси 

---

433 
229.
Маркетингни ситуацияли таҳлили деганда нимани тушунасиз? 
a. корхонани барча ички ресурсларини тафтиши, ташқи ва жалб қилинган маблағлардан 
фойдаланиш, аниқ бозорда талабни аниқлаб жами ресурсларни ўзаро нисбати 
b. ташқи ва жалб этилган маблағлардан фойдаланиш 
c. аниқ бозорда талабни аниқлаш билан ички ва жалб этилган ресурсларни ўзаро нисбати 
d. корхонани барча ресурсларини тафтиши 
e. ташқи ва жалб этилган маблағлардан фойдаланиш, корхонани барча ресурсларини 
тафтиши 
230.
Макромуҳитнинг асосий омилларига нималар киради? 
a. иқтисодий шароитлар 
b. демографик маълумотлар 
c. сиѐсий омиллар 
d. истеъмолчилар 
e. иқтисодиѐт, таъминотчилар, демографик омиллар, сиѐсий омиллар, истеъмолчилар, 
рақобатчилар, ҳукумат, технология 
231.
Маркетингни ситуацияли таҳлилини қандай турларини биласиз? 
a. ички таҳлил 
b. ташқи таҳлил 
c. ички ва ташқи таҳлил 
d. бозор улуши таҳлили 
e. сотиш ҳажми таҳлили 
232.
SWОТ таҳлил деганда нимани тушунасиз? 
a. корхонани кучли ва ожиз томонлари, имкониятлари, қулайликлар ва тахдидлар, 
стратегик аудит ўтказиш 
b. корхонанин кучли ва ожиз томонлари 
c. қулайликлар ва тахдидлар 
d. корхонани ожиз томонлари 
e. қулайликлар ва тахдидлар, корхона имкониятлари 
233.
«Стратегия» сўзи қайси тилдан олинган? 
a. русчадан 
b. юнончадан (грекча) 
c. немисчадан 
d. инглизчадан 
e. францўзчадан 
234.
«СТРАТЕГОС» сўзи нима маънони билдиради? 
a. «генерал санъати» 
b. «генерал махорати» 
c. «генерал фаолияти» 
d. «раҳбарлик қилиш илми» 
e. «йирик ҳарбий операциялар олиб бориш санъати» 

---

434 
235.
Стратегик режалаштиришнинг вазифаси нималардан иборат? 
a. ташкилотнинг глобал, узоқка мўлжалланган мақсадларинива уни амалга ошириш 
механизмини ўзида мужассамлаштириш 
b. қисқа ѐки узоқ муддатли режалаштириш 
c. корхонага келажакда таъсир қилишни мумкин бўлган ташқи ва ички омилларини 
баҳолаш 
d. Ўрта муддатли режалаштириш 
e. жорий шароитни, компаниянинг мақсадини, унинг стртаегиясини, фаолият дастурини, 
бюджет ва бошқариш усуллари 
236.
Маркетинг стратегияси деганда нимани тушунасиз? 
a. корхонанинг имкониятларини бозор талабига мувофиқлаштириб бориш, корхонанин 
истиқбол учун бозордаги ҳаракатларини аниқ мақсадлар бўйича режалаштириш усули чора 
тадирлари 
b. бозорни тадқиқ қилиш, истиқболни белгилаш, корхонани бозордаги хатти - ҳаракати 
режаси 
c. товар ва истеъмолчиларни ҳамда рақобатчиларни ўрганиш 
d. боззордаги тадбиркорлар хулқини қабул қилиш мажмуи 
e. маҳсулот ассортиментини кенгайтириш, коммуникация фаолиятини тақдим этиш 
237.
А. Маслоу таклиф этган эҳтиѐжлар иеархияси (зинапояси) бўйича эҳтиѐжлар қандай 
гуруҳларга бўлинади? 
a. абсалют ва нисбий эҳтиѐжлар 
b. мавжуд эҳтиѐжлар 
c. физиологик эҳтиѐжлар, хавфсизликка оид эҳтиѐжлар, ижтимоиѐ эҳтиѐжлар, хурматга 
бўлган эҳтиѐжлар, шахсий камол топиш эҳтиѐжлари 
d. физиологик эҳтиѐжлар, абсалют эҳтиѐжлар ва нисбий эҳтиѐжлар 
e. мавжуд эҳтиѐжлар, иккиламчи эҳтиѐжлар 
238.
Мотивация деганда нимани тушунасиз? 
a. тегишли зарурат эҳтиѐжни бирламчи қондириш учун амалга ошириладиган йўллар, 
услублар 
b. ходимларни жонли меҳнат фаолиятига рағбатлантирувчи воситалар 
c. кишилар фаолиятини рухий йўллар билан мақсадга мувофиқ йўналтириш 
d. кишиларни хулқ- атворини ўрганиш 
e. танлашни амалга оширишдаги харидорлик хулқ- атвори 
239.
Истеъмол товарларини савдо қилиш хусусиятига кўра қандай туркумланади? 
a. кундалик истъмол товарлари, дастлабки танлов асосида олинадиган товарлар, алоҳида 
олинадиган товарлар, алоҳида талабга эга бўлган товарлар 
b. кундалик истеъмол товарлари, дастлабки танлов асосида олинадиган товарлар, алоҳида 
талабга эга бўлган товарлар, пассив талабдаги товарлар 
c. пассив талабдаги товарлар, дастлабки танлов асосида олинадиган товарлар 
d. алоҳида талабга эга бўлган товарлар, кундалик истеъмол товарлари 
e. кундалик истеъмол товарлари, пассив талабдаги товарлар 

---

435 
240.