Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махус таълим вазирлиги алишер навоий номидаги самарқанд давлат



Download 1,96 Mb.
Pdf ko'rish
bet15/194
Sana23.02.2022
Hajmi1,96 Mb.
#147918
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   194
Bog'liq
Axborot xavfsizligi

42 
 
 
 
Факультет декани доц. Қурбонов Х. 
 
 
Кафедра мудири проф. И.И.Жуманов 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 


21
5. МАЪРУЗАЛАР МАТНИ 
 
ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ 
ОЛИЙ ВА ЎРТА МАХСУС ТАЪЛИМ ВАЗИРЛИГИ 
 
Самарқанд давлат университети 
«Ахборотлаштириш технологиялари» кафедраси 
А.Ахатов
«
АХБОРОТ ХАВФСИЗЛИГИ
» 
 
фанидан 
МАЪРУЗАЛАР МАТНИ 
САМАРҚАНД – 2010 йил 


22
 
Ушбу маърузалар матни факултет услубий кенгашида куриб чикилган ва 
фойдаланишга тавсия этилган «___»______________200__й. 
Тузувчи: Самарқанд давлат университети «Ахаборотлаштириш
технологиялар» кафедраси доценти 
т.ф.н., доц. А.Р.Ахатов 
Ушбу маърузалар матни «Ахборотлаштириш технологиялари» кафедраси 
йиғилишида 
куриб 
чикилган 
ва 
фойдаланишга 
тавсия 
этилган 
«___»______________200__й. 
Баённома №______ 
Кафедра мудири:
проф. И.И.Жуманов


23
СУЗ БОШИ 
Тез ривожланиб бораётган компьютер ахборот технологиялари бизнинг кундалик 
хаётимизнинг барча жабхаларида сезиларли узгаришларни олиб кирмокда. Хозирда “ахборот 
тушунчаси” сотиб олиш, сотиш, бирор бошка товарга алмаштириш мумкин булган махсус товар 
белгиси сифатида тез-тез ишлатилмокда. Шу билан бирга ахборотнинг бахоси куп холларда унинг 
узи жойлашган компьютер тизимининг бахосида бир неча юз ва минг баробарга ошиб кетмокда. 
Шунинг учун тамомила табиий холда ахборотни унга рухсат этилмаган холда киришдан, касддан 
узгартиришдан, уни угирлашдан, йукотишдан ва бошка жиноий характерлардан химоя килишга
кучли зарурат тугилади.
Компьютер тизимлари ва тармокларида ахборотни химоя остига олиш деганда, берилаётган, 
сакланаётган ва кайта ишланилаётган ахборотни ишончлилигини тизимли тарзда таъминлаш 
максадида турли восита ва усулларни куллаш, чораларни куриш ва тадбирларни амалга оширишни 
тушуниш кабул килинган. 
Ахборотни химоя килиш деганда: 
 Ахборотнинг жисмоний бутунлигини таъминлаш, шу билан бирга ахборот 
элементларининг бузилиши, ёки йук килинишига йул куймаслик; 
 Ахборотнинг 
бутунлигини 
саклаб 
колган 
холда, 
уни 
элементларини 
калбакилаштиришга (узгартиришга) йул куймаслик; 
 Ахборотни тегишли хукукуларга эга булмаган шахслар ёки жараёнлар оркали 
тармокдан рухсат этилмаган холда олишга йул куймаслик; 
 Эгаси томонидан берилаётган (сотилаётган) ахборот ва ресурслар факат томонлар 
уртасида келишилган шартномалар асосида кулланилишига ишониш кабилар тушунилади. 
Юкорида таъкидлаб утилганларнинг барчаси асосида компьютер тармоклари ва 
тизимларида ахборот хавфсизлиги муаммосининг долзарблиги ва мухимлиги келиб чикади. 
Шунинг учун хозирги курс Республикамизнинг олий ва урта махсус укув муассасалари укув 
режаларида муносиб урин эгаллайди. 
Ушбу курснинг вазифалари: 
 Талабаларда компьютер тармоклари ва тизимларида ахборот хавфсизлиги 
тугрисидаги билимларни шакллантириш; 
 Ахборотни химоя килишнинг назарий, амалий ва услубий асосларини бериш; 
 Талабаларга компьютер тармоклари ва тизимларида ахборот хавфсизлигини 
таъминлашнинг замонавий усуллари ва воситаларини куллашни амалий жихатдан ургатиш; 
 Талабаларни ахборотни химоя килиш буйича ишлаб чикарилган турли хил дастурий 
махсулотлардан эркин фойдалана олиш имконини берадиган билимлар билан таъминлаш; 
Курсни узлаштириш натижасида талаба куйидагиларнибилиши шарт; 
 компьютер тармоклари ва тизимларидаги ахборот хавфсизлигига тахдид солиши 
кутилаётган хавф хатарнинг мохиятини ва окибатларини тушуниши; 
 компьютер тармоклари ва тизимларида ахборотни химоя килиш буйича куйиладиган 
асосий талаблар ва асосларни узлаштириш; 
 компьютер тармоклари ва тизимларида ахборот хавфсизлигини таъминлашда 
кулланиладиган замонавий усуллар ва воситаларни билиш; 
 тизимларда ахборот бутунлиги ва ишочлигини бузувчи вируслар ва бошка манбалар 
мавжудлигини тизимли текширишни таъминлаш ва уларни зарарсизлаштириш буйича 
чораларни куриш; 
ахборотни химоя килишда кулланиладиган замонавий амалий тизимлар ва дастурий 
махсулотларни ишлата олиш;


24

Download 1,96 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   194




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish