¤збекистон республикаси олий ва ¤рта махсус

 

§

1.4. Tayyorgarlik ishlari. 

  

Qoziq  o’rnatish  ishlari  uchun  maydonni  tayyorlash.  Tayyorgarlik  ishlari 

tarkibiga  quyidagilar  kiradi:  amaldagi  muhandislik  tarmoqlarini  ko’chirish  yoki 

himoyalash; maydonni eski qurilmalardan, chiqindilardan va qordan tozalash; suv 

ketkazish  qurilmalarini  o’rnatish;  bino  erto’la  qismining  o’rnini  belgilash  va  enli 

handaq  qazish;  maydonga  vaqtinchalik  yo’llar  va  devorlar  qurish;tashqi  yoritish, 

vaqtinchalik  elektr  energiya  tarmoqlari,  suv,  bug’,  siqilgan  havo  qurilmalarini 

o’rnatish;  qoziqlar  va  boshqa  ashyolarni  saqlash  uchun  maydonlar  tayyorlash; 

qoziqlarni tashish va qabul qilish. 

Qoziqlarni  qatorlari  o’qlari  o’rnini  geodezik  belgilash.  Maydonni  tayyorlash 

va  bino  yoki  inshootning  asosiy  o’qlarini  belgilash  bo’yicha  ishlar  tugagandan 

---

so’ng qoziqlarni joylashish rejasiga mos holda qoziq qatorlarini o’rnini belgilashni 

ixotalash va o’qlarni mahkamlash belgilarini o’rnatish bilan amalga oshiriladi. 

Qoziq  o’rnatiladigan  joy  metall  qoziqlar  bilan  belgilab  qo’yiladi.  Bosh 

qismining vertikal sathi va rostverk osti sathi maxsus o’rnatilgan reperlarga asosan 

nazorat  qilinadi.  Reperlar  davlat  geodezik  tarmog’iga  bog’langan  bo’lishi  kerak. 

Qoziqlar  o’qlarini  belgilanganligi  va  mahkamlanganligining  bajarilish  sxemasi 

ishlarni bajarilganligi to’g’risidagi dalolatnomaga ilova qilinadi. 

                  Qoziqlarni tashish va taxlash. 

Qoziq  tashuvchi  yoki  boshqa  transport  vositalarida  qoziqlar  ob’ektga 

keltirilgandan so’ng unsurlarni to’g’ri nishonlanganligi tekshiriladi va qoziq tashqi 

tomondan nazorat qilinadi. Qoziqlarni to’qmoq ishlaydigan joyga tushirib taxlansa 

maqsadga  muvofiq  bo’ladi.  Qoziqlar  yakka  yoki  taxlam  holida,  bosh  tomoni 

bolg’aga  qaratib,  uning  harakat  o’qiga  perpendikulyar  holda  tashlab  chiqiladi. 

Qoziqlar  to’qmoq  ostiga  qoziq  o’rnatkichlar,  o’zi  yurar  kranlar, avtoyuklagichlar, 

maxsus ushlovchi moslamalar yoki to’qmoq chiQiri yordamida beriladi. 

Temir-beton  qoziqlar  3-4  qator  taxlam  holida  saqlanadi. Ular orasiga montaj 

ilgaklari ostiga o’lchami 10x6x20 sm li yog’och qo’yiladi. 

                Qoziqni va shpuntni o’rnatishga tayyorlash. 

Qoziqlarni  o’rnatishga  tayyorlash  jarayonida  hujjatlar  tekshirilishi  zarur, 

tashqi nazorat qilinishi kerak, qoziqni yig’ish va jihozlash, belgilar qo’yish kerak. 

Qoziqlarni  uzunlik  bo’yicha  yiriklashtirib  yig’ish  IBL  asosida  amalga 

oshiriladi,  oldindan  maxsus  maydonchalarda  yoki  o’rnatilishi  jarayonida  yig’ma 

temir-beton  qoziqlarni  zvenolarini  oshirish  quyma  qismlarini  elektrpayvandlab, 

gardishlarni  boltlar  bilan  ponali  yoki  qoziqli  qurilmalar  bilan  amalga  oshiriladi, 

kalta quvursimon qoziqlar tiqinlar yordamida biriktiriladi. 

Metall  shpunt  o’rnatilishdan  oldin  to’g’ri  chiziqliligi  va  qulfli  birikishining 

saqlanishi  tekshiriladi,  oqqan  qismlar  kesib  tashlanadi,  qoziqli  vibratsion 

o’rnatkich bilan mahkam birikishi ta’minlanadi.