|
«лобесил»,
цитизин
«табекс»
номлари билан таблеткалар ҳолида
чиқарилади. Препаратлар қўлланилганда организмда ўрганиб қолинган
www.ziyouz.com kutubxonasi
никотинга ўхшаш таъсир этиб уни чекиш тўхтатилгандагина «никотинга
очлик» ни йўқотади. Уларни қуллаш инструкцияси бўйича олиб борилади.
Кейинги пайтларда “анабазин гидрохлорид” қўлланилмокда.Уни
ўзимизда
фанлар
Академиясининг
Биоорганик
илмий-изланиш
институтида олинган. Препарат қуйдагича қўлланилади. Бошламасига
папирўс чеккандек кунига 20-25 таблетка, сўнгра ҳар куни бир
таблеткадан камайтира борилади. 20 кундан сўнг 10 кун мобайнида бир
таблеткадан, бунда чекилмаслик керак. Умумий даволаниш курси 30 кун.
Сўнгра,
агарда чекишни
батамом ташласа, даволаш
курси
яна
қайтарилади.
«Игна санчиш» усули билан даволаниш ҳам яхши натижалар
бермоқца.
Апоморфин ёрдамида чекишга қарши “салбий-ш артли рефлекс”
усули ҳам қўлланилади.
Гипноз ёрдамида ухлатиб қўйиб, тамаки тутинига қарши даволаш
усули ҳам жуда яхши самара бермоқда. Бунинг учун шифокор чекувчини
гипноздан олдин ва ундан кейин яхшилаб тушунтириш ва энг асосийси
бемор ишониши ва хоҳиши бўлиши керак. Гипноз бир ойда 3-4 марта
қайтарилади.
Яна яхши самара берувчи, ўз-ўзини ишонтирувчи, усул қўлланилади.
Бунда бемор-чекувчи доимо бир қанча сўзларни қайтариб юради: «мен
чекишдан бутунлай воз кечдим, энди чекмайман, чексам бошимни
огритади, чекмасам юрагим, нафасим яхшиланади, ўзимни яхши ҳис
қиламан, папирусни кўрсам кўнглим айнайди, энди огзимга ҳам
олмайман», каби сўзлар.
Булардан ташқари, бошқа жисмоний ишлар билан шуғулланиш,
чўмилиш, очиқ ҳавода кўпроқ юришлик керак. Аччиқ нарсалардан,
айниқса спиртли ичимликлардан ичмаслиги, яхши овқатланиш, минерал
сувлардан ичиши керак.
Никотин тутган, қоғозга сингдирилган суртма-мой «никотинли
лейкопластир»ни ҳар соатда бир марта терига, 16-24 соат давомида,
ёпиштириш усули билан чекишга қарши даволаш ҳамда «никотинли
резинани чайнаш » усули (1984 йили) билан ҳам чекишга қарши даволаш
усулидан фойдаланиб, маълум даражада ютуқларга эришилган. Қўшимча
дори сифатида никотиннинг норецептор антагонистлари бўлмиш, никотин
рецепторлари агонисти мекамиламин, антидепрессант - доксепин,
анксиолитик - буспирон каби препаратлар ҳам чекишга қарши курашда
фойдаланилади.
Азиз ўқувчи! Маълумки, кўпинча чеккан киши ичади ёки аксинча -
ичган киши чекади. Хаттоки ушбу ҳолат айрим шахсларда унинг турмуш
тарзига айланган. Демак, яна энг ёмони у ўз организмини икки томонлама
захарлайди.
www.ziyouz.com kutubxonasi
ХУЛОСА:
1. Энг
яхшиси.хурматли
ўкувчилар,турли
хил
касалликларни
келтириб чиқарувчи, мавжуд касалликларни ёмонлаштирувчи,
натижада ўлим содир бўлишига сабабчи сигарета чекишни
ташлашлик, энг маъқул иш хисобланади.
2. Чекиш натижасида 90% ўпка раки келиб чиқишини ҳисобга олиш
шарт.
3. Аёллардаги «кўкрак раки»дан кура, чекувчи аёлларда кўпроқ
«ўпка раки» учрайди.
4. АҚШ ва бошқа кўпчилик мамлакатларда содир бўлаётган ёнгин
ҳодисаларининг сабаби сигарета чекишдан келиб чиқар экан.
5. АҚШда 100000 дан ортиқ болалар чекишни 13 ёшгача бўлган
даврда ўрганганлари аниқланган.
6. «Пассив» чекиш натижасида чекмайдиган оилаларга нисбатан
чекувчи оилалар ўртасида ўпка раки 20% дан ортиқ учраши ҳам
қайд этилган.
7. Табобатдаги соғлиқ учун сарфланадиган харажат чекувчилар
орасида 5000 доллардан ортиқ эканлиги ҳам аниқланган.
8. Чекувчилардаги ишга яроқсизлик кунлари ҳам (бюллетенга)
чекмайдиганларга нисбатан 6,5 кун ортиқлиги ҳисоблаб чиқилган.
9. Жамоатчилик томонидан бир пачка сигарет учун сарфланадиган
пулнинг миқдори 1990 йилда 2,89 долларни ташкил килган.
10.
АҚШ да соғлик учун ҳамда иш қобилятини йўқотганлиги учун
сарфланадиган маблағ 1985 йилда 65 млд.ни ташкил қилган бўлса,
1994 йилда 100 млд. ни ташкил қилган.
Юқоридагилардан маълумки, тамаки чекиш маълумоти-илми паст ва
ҳаёти ночор ҳалқ орасида, айниқса ёшлар ва ёш аёллар орасида эрта
бошланиб, уларда одат тусига кириб қолади. Шунинг учун ҳам АҚШда
чекишга қарши ташвиқот ва тарғибот ишлари, профилактика масалалари, ана
шундай гуруҳ одамлар ичида кескинрок олиб бориш лозим, деб топилган.
Хулоса қилиб айтганда, кейинги ўн йилликларда, турли хил
мамлакатлардаги кўзга кўринарли кимёгар-олимлар, тиббиёт ходимлари,
биологлар ва бошқалар томонидан олиб борилган қатор салмоқли илмий
ишлар қилинди. Натижада тамаки чекишлик, тамаки махсулотларини хар
хил шаклда қаъбул қилишлик чекиш, чайнаш, насвой сифатида қўллаш,
уларнинг инсон организмига инсониятга, халққа, Ватанга, ижтимоий
хўжаликларга,оилага ниҳоятда зарарли экани жуда кўп мисолларда
аниқланган.
Тамаки ва тамаки махсулотлари, никотин, аввало тўғридан-тўғри
одам
организмига
захарли
таъсир
этади.
Организмнинг
салбий
www.ziyouz.com kutubxonasi
таъсуротларга курсатадиган қаршилигини, ҳимоя реакциясини, организм
иммун тизими фаолиятини камайтиради.
Мавжуд касалликларнинг кечишини тезлатади ва тараққий этишини
кучайтиради. Айниқса ёмон ўсимталарнинг ривожланиш жараёнини
кучайтиради.
Турли хил касалликларнинг келиб чиқишига сабабчи бўлади.
Тамаки чекиш болаларнинг, айниқса ёш болаларнинг, ривожланишига
ўсмирларга, қиз болаларга, ёш хотин-қизларга, ҳомиладорларга, ҳомилага
салбий, зарарли таъсир кўрсатади.
Усаётган авлоднинг руҳиятига, жисмоний ҳолатига, характерига
салбий таъсир кўрсатади. Шунингдек, чекувчилар бўлган ҳавода пассив
чекувчи бўлганлар ҳам, кўпроқ зарарланадилар.
Булардап ташқари чекиш натижасида оилага, давлатга, жамиятга,
ишлаб чиқаришга ва айниқса чекувчиларнинг ўзига катта иқтисодий,
маънавий, руҳий, нжтимоий-социал зарар келтириши тажрибалар ва
илмий тадқиқотларда исботланган.
Айтиш мумкинки кенг кўламда, кўпчилик мамлакатларда олиб
борилган ва олиб борилаётган ташвиқот ва тарғибот ишлари ўзининг
ижобий самарасини бермокда.
Сўнги сўз ўрнида:хар қандай олиб борилган ишлар, уринишлар
ташвиқот
ва
тарғибот
ишларига
нисбатан
энг
самарадорлиги,
натижалилиги ва энг муҳими чекувчининг ўзидаги хулоса ва иродадир
дейишга ҳақлимиз!
Энди асосий мақсад
Do'stlaringiz bilan baham: |
