Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ўзбекистон республикаси

Текшириш учун саволлар 
1. Электр ускуналар ва автоматика элементларининг ишочлилиги 
деганда нимани тушунилади?
2. 
Автоматлаштириш 
системаларининг 
ишончлилиги 
қандай 
катталиклар ёрдамида баҳоланади?
3. Резервланмаган автоматлаштириш системаларининг ишончлилиги 
қандай аниқланади? 
4.Атроф муҳит шароити ва автоматлаштириш системаларининг
ишончлилигига қандай таъсир кўрсатади? 
5. Автоматлаштириш системалари ва элементларининг ишончлилигини 
ошириш йўлларини айтинг? 
6. Электр ускуналарини резервлащ ҳақида нималарни биласиз?
7. 
Электр 
ускуналар 
ва 
автоматлаштириш 
системалари 
эксплуатациясининг 
қайси 
босқичларида 
ишончлилик 
тадбирлари 
қўлланилади? 
8. Нима учун фақат эксплуатация шароитида ишончлилик тадбирлари 
жуда катта ҳаражатларни талаб қилади? 
9. 
Электр 
ускуналар 
ишончлилигида 
электротехник 
хизмат 
ходимларининг ўрни қандай?
10. Бошқариш ҳимоя воситаларини синаш ва созлаш қандай
бажарилади? 

---

129 
10-боб. ЭЛЕКТР УСКУНАЛАР ЭКСПЛУАТАЦИЯСИНИ
ТАШКИЛ ҚИЛИШ
 
10.1. Қишлоқ хўжалигини электрлаштириш таркиби 
Ҳозирда қишлоқ ва сув хўжалиги мустақил тармоқ бўлиб, ўз бошқариш 
элементларига эгадир. Қишлоқ ва сув хўжалигининг электр ускуналари ва 
электр тармоқлари эксплуатацияси «¡збекэнерго» таркибидаги акциядорлик 
жамиятлари ёрдамида амалга оширилади. Туман, вилоят ва корхоналарда 
«¡збекэнерго» ташкилотлари ва бўлимлари қишлоқ ва сув хўжалигида ҳам 
электр энергия хизматини ташкил қилади. Улар электр ускуналарнинг техник 
қаровини ва ремонтини, улардан мақсадга мувофиқ фойдаланишни ҳамда 
электр тармоқларини такомиллаштиришни ташкил қилади. «¡збекэнерго» 
бирлашмаси лойҳалаш ва бошқа ташкилотлар билан бирга, келажак учун 
режалар тузади. Шунингдек малакали ходимлар тайёрлаш ишлари билан 
шуғулланади. Ширкат, жамоа, хусусий ва давлат хужаликларда энергетика 
хизмати бўлими бўлиб, унинг вазифаси шу хўжаликда электр ускуналар 
эксплуатациясини амалга ошириш ва энергетика манбалари самарадорлигини 
оширишдан иборатдир. 
Электротехник хизмати қуйидаги масалаларини ечади: 
- электр ускуналари эксплуатациясини ташкил қилиш; 
- ишлаб чиқариш унумдорлигини ошириш, иш шароитларни яхшилаш; 
- қишлоқ хўжалиги истемолчиларини узлуксиз электр энергия билан 
таъминлаш; 
- электр ускуналаридан мақсадга мувофиқ фойдаланиш; 
- ишлаб чиқаришни электрлаштириш ва автоматлаштириш; 
- мавжуд электр ускуналарни ишлаш ресурсларини аниқлаб, зарур эҳтиёт 
қисмлар тайёрлаш; 
- электр техник хизматнинг техник-иқтисодий кўрсаткичларини ошириш; 
- электр энергия исрофини камайтириш чора тадбирларини амалга 
ошириш. 
Булардан ташқари электротехник хизмат бўлими қурилиш-монтаж 
ишлари ҳамда материал-техник ресурсларни тўғри тақсимлаш ва бошқа 
тадбирларни бажаради.